Δημοψήφισμα για απόσχιση της Σκωτίας το φθινόπωρο του 2018 ή την άνοιξη του 2019 προδιέγραψε η αρμόδια υπουργός και ηγέτης του αυτονομιστικού κόμματος Νίκολα Στέρτζον σε συνέντευξη τύπου σήμερα το μεσημέρι. Ουσιαστικά πρόκειται για τελεσίγραφο προς την Τερέζα Μέι, με σαφείς αιχμές ότι ενδεχόμενο “σκληρό” Brexit θα σήμαινε και το τέλος της ενωμένης Βρετανίας.
Το εναρκτήριο λάκτισμα της διαδικασίας του διαζυγίου του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι επικείμενο: οι βρετανοί βουλευτές εξετάζουν σήμερα σε δεύτερη ανάγνωση το ιστορικό νομοσχέδιο που θα επιτρέψει στην πρωθυπουργό Τερέζα Μέι να ενεργοποιήσει το άρθρο 50 της ευρωπαϊκής συνθήκης. Εάν η Βουλή των Κοινοτήτων το εγκρίνει με ταχείες διαδικασίες, αυτό μπορεί να γίνει ήδη από αύριο.
Το νομοσχέδιο εγκρίθηκε σε πρώτη ανάγνωση από τους βρετανούς βουλευτές στις αρχές του Φεβρουαρίου και στη συνέχεια τροποποιήθηκε κατά το πέρασμά του από τη Βουλή των Λόρδων. Θεωρητικά, εάν δεν υπάρξει εκ νέου συζήτηση στη Βουλή των Κοινοτήτων, το νομοσχέδιο μπορεί να υιοθετηθεί οριστικά από το κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου απόψε.
Ο υπουργός του Brexit Ντέιβιντ Ντέιβις ζήτησε χθες από τους βουλευτές «να μην δέσουν τα χέρια» της Τερέζα Μέι πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων που θα δώσουν τέλος στην 40ετή ταραχώδη σχέση Βρετανίας-ΕΕ, καλώντας τους να απορρίψουν τις δύο τροπολογίες που προστέθηκαν στο κείμενο στη Βουλή των Λόρδων.
Συγκεκριμένα, τα μέλη της Βουλής των Λόρδων ζητούν την προστασία των δικαιωμάτων των τριών εκατομμυρίων Ευρωπαίων που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και ζητούν το Κοινοβούλιο να έχει τον τελευταίο λόγο για την τελική συμφωνία με τις Βρυξέλλες. Ωστόσο, η μεγαλύτερη πιθανότητα είναι ότι τα μέλη της Βουλής των Κοινοτήτων θα απορρίψουν τις δύο τροπολογίες των Λόρδων.
Οι διαπραγματεύσεις
Οι ηγέτες των 27 χωρών της ΕΕ μπορούν να συνέλθουν ήδη από τις 6 Απριλίου σε σύνοδο κορυφής για να καθορίσουν «τις κατευθυντήριες γραμμές» των διαπραγματεύσεων. Οι Ευρωπαίοι επιδιώκουν ενότητα απέναντι στους Βρετανούς που θα εκμεταλλευθούν οποιαδήποτε διαίρεση του ευρωπαϊκού μπλοκ.
Oι Ευρωπαίοι μπορεί να απαιτήσουν από τους Βρετανούς μέχρι και 60 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με συγκλίνουσες ευρωπαϊκές πηγές, ποσό που αντιστοιχεί στις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει το Λονδίνο απέναντι στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.
Η τύχη των Ευρωπαίων που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει επίσης να επιλυθεί: η Τερέζα Μέι αρνείται μέχρι στιγμής να εγγυηθεί τα δικαιώματά τους πριν λάβει αντίστοιχες διαβεβαιώσεις για το 1,2 εκατομμύριο Βρετανούς που ζουν στην Ευρωπαϊκή Ενωση, στάση που οδηγεί τους επικριτές της να κάνουν λόγο για ομηρία των ευρωπαίων πολιτών.
Οι διαπραγματεύσεις αναμένεται να διαρκέσουν τουλάχιστον δύο χρόνια, αλλά θα χρειασθεί τιτάνια προσπάθεια για την ολοκλήρωση «του πλέον περίπλοκου διαζυγίου στην Ιστορία», σύμφωνα με τον πρώην υπουργό των συντηρητικών Ουίλιαμ Χέιγκ.
Η υπόθεση της αποτυχίας των διαπραγματεύσεων ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου δεν αποκλείεται. «Προετοιμαζόμαστε για όλες τις πιθανότητες», δήλωσε χθες ο υπουργός του Brexit Ντέιβιντ Ντέιβς, ενώ η Τερέζα Μέι δήλωσε ότι προτιμά «καμία συμφωνία» από μία «κακή συμφωνία» με τις Βρυξέλλες.