Αν οι περισσότεροι έχουμε το άγχος για τη μία ώρα μπρος ή πίσω, όταν αλλάζουμε τα ρολόγια μας την άνοιξη και το φθινόπωρο, οι επιστήμονες αγχώνονται για τα δευτερόλεπτα που προσθέτουν.
Έχουν κάνει πολύ κόπο για να φτιάξουν κανόνες για το πώς θα μετρούν σωστά και όλοι με τον ίδιο τρόπο τον χρόνο που περνά, δυστυχώς, όμως, η Γη δεν είναι πολύ σταθερή στην περιστροφή της.
Για να συντονίζονται σωστά τα ρολόγια, κάθε λίγα χρόνια προσθέτουν ένα εμβόλιμο δευτερόλεπτο στην επίσημη παγκόσμια ώρα, κάνοντας ένα συγκεκριμένο λεπτό να κρατά 61 και όχι 60 δευτερόλεπτα.
Αυτό όμως θα καταργηθεί από το 2035, όπως αποφάσισε έπειτα από διαβουλεύσεις μίας δεκαετίας η Γενική Διάσκεψη Μέτρων και Σταθμών που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα. Οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Γαλλία τάχθηκαν υπέρ της κατάργησης, η Ρωσία ζήτησε να μετατεθεί για το 2040, λόγω ζητημάτων που αφορούν το Glonass, τη ρωσική εκδοχή του GPS.
Ένα δευτερόλεπτο είναι, φυσικά, πολύ λίγο και δεν αλλάζει κάτι στην καθημερινότητά μας.
Είναι όμως τεράστιο διάστημα για τις εφαρμογές του κόσμιου μας, από τις επικοινωνίες, το GPS και τις χρηματικές συναλλαγές που βασίζονται στα ατομικά ρολόγια. Αυτό εξάλλου ζητούσαν και εταιρείες όπως Google και η Meta, πιέζοντας για κατάργηση του εμβόλιμου δευτερόλεπτου.
Πώς μετράμε τον χρόνο
Η προσθήκη δευτερολέπτων εφαρμόζεται από το 1972 και διορθώνει τις αποκλίσεις ανάμεσα στην αστρονομική ώρα (βάσει της περιστροφής της Γης) και τον Συγχρονισμένο Παγκόσμιο Χρόνο (UTC) που συμπίπτει με την Ώρα Γκρίνουιτς.
Η αστρονομική ώρα έχει αποκλίσεις που σχετίζονται με βαρυτική αλληλεπίδραση της Γης με τη Σελήνη, την ατμόσφαιρα και τους ωκεανούς που αυξομειώνουν την ταχύτητα περιστροφής του πλανήτη. Στην πράξη η ταχύτητα μειώνεται με πολύ αργούς ρυθμούς (περίπου 2 χιλιοστά του δευτερολέπτου την ημέρα λόγω της επίδρασης της Σελήνης), οπότε τα εμβόλιμα δευτερόλεπτα διορθώνουν τη διαφορά.
Χωρίς τα εμβόλιμα δευτερόλεπτα, η αστρονομική ώρα και ο UTC θα αποκλίνουν, αν και ακόμη δεν υπάρχει απόφαση για το πώς θα αντιμετωπιστεί αυτό – πιθανόν με εμβόλιμα λεπτά κάθε περίπου 50 με 100 χρόνια.
