ρίτο και ενδεχομένως «φαρμακερό» κακό εκλογικό αποτέλεσμα ήταν η Κυριακή της 21ης Μαΐου για τον Αλέξη Τσίπρα. Το πρώτο είχε έρθει πολύ νωρίς, προκαλώντας γκρίνιες και φωνές ακόμη και για διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ, όταν στις ευρωεκλογές του 2009 το ποσοστό που είχε καταγράψει το κόμμα (4,7%) ήταν χειρότερο από εκείνο των εθνικών εκλογών του 2007 (5,04%). Το δεύτερο «σοκ» προέκυψε πάλι από την ευρωκάλπη. Η Κουμουνδούρου το 2019 έφυγε μακριά από τη ζώνη του 30%, γράφοντας «σκορ» 23,75%. Το αποτέλεσμα ήταν ο Αλέξης Τσίπρας να προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές δύο μήνες πριν λήξει η θητεία του.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έβρισκε πάντα τον τρόπο να επιστρέφει. Στην πρώτη περίπτωση οδήγησε το κόμμα το 2012 στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και μετά, δύο φορές στην εξουσία. Το 2019 κατάφερε, παρά τη φθορά των 4,5 ετών στο Μέγαρο Μαξίμου, να πλησιάσει τα κυβερνητικά ποσοστά του αγγίζοντας το 32%. Θα καταφέρει να κάνει και πάλι το «comeback»;
Τα πράγματα είναι σαφώς πιο δύσκολα, όμως για άλλη μια φορά οι ευρωεκλογές δεν αποκλείεται να σημαδέψουν την πορεία του και –με δεδομένη την πλήρη αλλαγή του πολιτικού σκηνικού– να είναι το «τελευταίο χαρτί» που θα τραβήξει στην εκλογική τράπουλα. Μέχρι του χρόνου τον Ιούνιο, όμως, έχει μπροστά του μια πολύ μεγάλη ανηφόρα να ανέβει. Τρία είναι τα βασικά σενάρια που ανάλογα με το αποτέλεσμα της επόμενης Κυριακής θα καθορίσουν την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ.
Το «κακό» σενάριο
Τη λιγότερο αινιγματική δήλωση για το πώς «βλέπει» το μέλλον του στο κόμμα, αν το αποτέλεσμα της επόμενης κάλπης δεν είναι καλό, ο Αλέξης Τσίπρας την έκανε την προηγούμενη εβδομάδα στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ». «Θα μείνω για να κρατήσω το κόμμα ζωντανό, να εγγυηθώ την ανανέωσή του, την ανασυγκρότησή του». Είναι μια ξεκάθαρη τοποθέτηση, που όμως δεν μπορεί να αποκλείσει τίποτα αν το ποσοστό πέσει εκ νέου και φθάσει, για παράδειγμα, στο 18%.
«Ξέρει ακριβώς τι σημαίνει αυτό που συνέβη», τόνιζε στην «Κ» στενός συνεργάτης του. Η αναφορά του ωστόσο δείχνει πως έχει ήδη «ζυγίσει» πως έρχονται και άλλες δύσκολες ημέρες. Oπως μετά την κάλπη της απλής αναλογικής θα ακολουθούσε η ενισχυμένη και αποφάσισε να μην «εγκαταλείψει το καράβι», κατά τον ίδιο τρόπο μετά μια ακόμη μεγαλύτερη ήττα το ερώτημα είναι «ποιος θα πιει το πικρό ποτήρι των αυτοδιοικητικών εκλογών». Ακόμη και το 2014, που ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν σε ανοδική πορεία, τα είχε βρει «μπαστούνια» σε δήμους και περιφέρειες. Οι τοπικές κοινωνίες ήταν πάντα η «αχίλλειος πτέρνα» του κόμματος και οι κάλπες των ΟΤΑ έρχονται στο χειρότερο χρονικά σημείο.
Στο σενάριο που ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τα καταφέρει καλά σε μία εβδομάδα, η αμφισβήτηση που θα δεχθεί από την αριστερή πτέρυγα πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Παρ’ όλα αυτά, ο φόβος της πλήρους διάλυσης ενδεχομένως να λειτουργήσει αφυπνιστικά και να νικήσει τις όποιες σκέψεις για πολύ άμεσες εξελίξεις. Oποια κριτική και αν του ασκηθεί, πάντως, την πρωτοβουλία των κινήσεων την έχει μόνο ο ίδιος και αυτό δεν το αμφισβητεί κανείς. Ο σεβασμός προς το πρόσωπό του είναι δεδομένος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ με τη μονάδα μπροστά στο ποσοστό του θα γίνει μη ανταγωνιστικός και θα ανοίξει τις ορέξεις του ΠΑΣΟΚ. Με βάση όλα τα παραπάνω δεδομένα, στέλεχος του διευρυμένου Εκτελεστικού Γραφείου εκτιμούσε μιλώντας στην «Κ» πως πολύ δύσκολα το βράδυ της επόμενης Κυριακής το μήνυμα του Αλέξη Τσίπρα θα είναι το καθοριστικό, που θα σηματοδοτήσει τις αλλαγές που θα γίνουν στο κόμμα.
Στέλεχος του διευρυμένου Εκτελεστικού Γραφείου εκτιμούσε μιλώντας στην «Κ» πως πολύ δύσκολα το βράδυ των εκλογών το μήνυμα του προέδρου θα σηματοδοτήσει τις αλλαγές που θα γίνουν στο κόμμα.
Ο πήχυς
Γράφοντας το νούμερο «2» μπροστά και καταφέρνοντας να συντηρηθεί το εκλογικό νούμερο του Μαΐου με μια μικρή άνοδο από μία έως δύο μονάδες, τα πράγματα θα είναι αρκετά διαφορετικά. Κυρίως στο ψυχολογικό κομμάτι. Ενα ικανοποιητικό ποσοστό 20%-22,5% ο ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσε να το επιτύχει ακόμη και αν καταφέρει να συγκρατήσει τους 1.184.621 ψηφοφόρους που τον στήριξαν στις 21 Μαΐου. Αρκεί η αποχή, που αναμένεται να καταγραφεί, να «χτυπήσει» τα άλλα κόμματα και κυρίως τη Νέα Δημοκρατία. Και σε αυτή την περίπτωση, αλλιώς θα εκτιμηθεί μια απλή συντήρηση των δυνάμεων και διαφορετικά μια μικρή άνοδος.
Δεν αναμένεται ωστόσο να αλλάξει πολύ το κλίμα στο κόμμα, καθώς οι δεσμεύσεις για αλλαγές που θα ζητήσει η «Ομπρέλα» θεωρούνται δεδομένες και δύσκολα ο ΣΥΡΙΖΑ θα αποφύγει έναν κύκλο εσωστρέφειας. Με την άμεση παρέμβαση των προεδρικών δεν θα άνοιγε εύκολα οποιαδήποτε συζήτηση για αποχώρηση του προέδρου, καθώς, διατηρώντας τις δυνάμεις στο 20% σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία, θα έχει αποδείξει πως μπορεί να απευθυνθεί στο συναίσθημα του κόσμου που αποτελεί τη βάση του ΣΥΡΙΖΑ. Συνεδριακές διαδικασίες πριν από τις αυτοδιοικητικές εκλογές δεν προκρίνει κανένα στέλεχος μέχρι στιγμής.
Η επαναφορά
Οποιοδήποτε ποσοστό άνω του 23% ή εκεί γύρω αναμένεται να προκαλέσει τέτοια χαμόγελα στην Κουμουνδούρου που θα θυμίσουν «βραδιά νίκης». Θα αποτελέσει κατά πολλούς το «σήμα» προς τον Αλέξη Τσίπρα για ένα ολικό «restart» στον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό που εκ του πρόσφατου εκλογικού αποτελέσματος φάνηκε πως δεν κατάφερε να κάνει μετά τον Ιούλιο του 2019 με τη διατήρηση των υψηλών ποσοστών του, αλλά ούτε και με το συνέδριο τον Απρίλιο του 2022.
Το ζητούμενο θα είναι η δημιουργία ενός νέου περιγράμματος, που θα πρέπει να οδηγήσει εκτός ΣΥΡΙΖΑ αντιλήψεις, συμπεριφορές αλλά και πρόσωπα που τράβηξαν το κόμμα πολύ πίσω. Οι ριζικές αλλαγές θα είναι μονόδρομος, αν επιθυμεί, με μια ενδιάμεση στάση στις αυτοδιοικητικές κάλπες του Οκτωβρίου, να οδηγήσει το κόμμα στις ευρωεκλογές και να το επαναφέρει σε τροχιά εξουσίας.
Με απλά λόγια, αν ξεπεράσει τον «σκόπελο» της 25ης Ιουνίου επιτυχώς, η Κυριακή των Βρυξελλών σε περίπου 350 ημέρες θα αποτελέσει το βαρόμετρο για την επόμενη ημέρα. Μια ακόμη «χαμηλή πτήση» θα δρομολογήσει αυτομάτως τις διαδικασίες για πέρασμα στη νέα φουρνιά στελεχών. Και σε αυτή την περίπτωση η πιθανή διάδοχη κατάσταση θα έχει όλον τον χρόνο να προετοιμαστεί για τις εκλογές του 2027.
Μέχρι στιγμής ο δείκτης των δημοσκοπικών ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ δεν δείχνει να παίρνει ανοδική τροχιά. Για να επιτευχθεί ένα καλό αποτέλεσμα, που να παραπέμπει στις τελευταίες ευρωεκλογές, θα πρέπει το βασικό διακύβευμα των εκλογών περί «χαμένης ψήφου» να πιάσει τόπο. «Κάθε προοδευτική ψήφος που δεν θα πάει στον ΣΥΡΙΖΑ ευνοεί το σχέδιο της Νέας Δημοκρατίας να είναι παντοδύναμη και ανενόχλητη», τονίζουν εμφατικά από την Κουμουνδούρου.
Πηγή: kathimerini.gr