Εγκληματικά κυκλώματα στα Δυτικά Βαλκάνια έχουν μετατραπεί σε βασικούς φορείς εμπορίας ναρκωτικών σε περιφερειακό και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζει έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (EMCDDA).

Η έκθεση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα (διαβάστε την στα ελληνικά) δείχνει ότι η στρατηγική γεωγραφική θέση χωρών όπως η Αλβανία, το Μαυροβούνιο, η Βόρεια Μακεδονία, η Σερβία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το Κόσοβο, σε συνδυασμό με την υψηλή ζήτηση για ναρκωτικά, ιδιαίτερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Τουρκία, έχουν επιταχύνει τις επιχειρήσεις εγκληματικών οργανώσεων.

«Ορισμένες χώρες της ΕΕ βρίσκονται σε διαδρομές παράνομης διακίνησης που περνούν από τα Δυτικά Βαλκάνια πριν εισέλθουν εκ νέου στην ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι οι ροές διακίνησης μπορεί να είναι περίπλοκες», ανέφερε το Κέντρο στην έκθεση, η οποία αποτελεί μέρος μιας μεγαλύτερης περιφερειακής μελέτης που διεξήχθη μεταξύ 2019 και 2022.

Το EMCDDA ανέφερε την επιχειρησιακή παρουσία ομάδων των Δυτικών Βαλκανίων στο Βέλγιο και την Ολλανδία, όπου τα λιμάνια της Αμβέρσας και του Ρότερνταμ είναι σημαντικά για τη διανομή και την εισαγωγή ναρκωτικών στην ΕΕ.

Η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελβετία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι επίσης σημαντικές τοποθεσίες για αυτές τις οργανώσεις στις αγορές κοκαΐνης, ηρωίνης και κάνναβης στην Ευρώπη, σημείωσε το EMCDDA.

Αυτά τα δίκτυα που μοιάζουν με μαφία έχουν επίσης υιοθετήσει την πιο πρόσφατη διαθέσιμη τεχνολογία για να βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα της παραγωγής ναρκωτικών, της διακίνησης και του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, ανέφερε η έκθεση.

Αυτό περιλαμβάνει σύνθετο εξοπλισμό για καλλιέργεια σε εσωτερικούς χώρους, drones ή χρήση κρυπτονομισμάτων και κρυπτογραφημένων επικοινωνιών.

Τόσο τα Δυτικά Βαλκάνια όσο και οι χώρες της ΕΕ χρησιμεύουν ως καταφύγιο για εγκληματίες που κρύβονται από αντίπαλες εγκληματικές ομάδες ή τις αρχές επιβολής του νόμου.

«Μέλη ιταλικών και τουρκικών εγκληματικών δικτύων φέρεται να διαφεύγουν της απονομής δικαιοσύνης με το να βρίσκονται στα Δυτικά Βαλκάνια, ενώ ρωσικές εγκληματικές οργανώσεις πιστεύεται ότι εμπλέκονται σε δραστηριότητες νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες κατά μήκος της ακτογραμμής της περιοχής», συμπλήρωσε το Κέντρο.

Η κατάσταση στην Ελλάδα

Σε ό,τι αφορά την κατάσταση στην Ελλάδα και τη χρήση ναρκωτικών, η έκθεση σημειώνει ότι το 2020 έκαναν χρήση οπιοειδών κάνουν 1,5-2,3 στα 1.000 άτομα, ένα ποσοστό από τα σχετικά χαμηλά στην Ευρώπη (πχ στην Ιταλία είναι πάνω από 7).

Κάνναβη έχει χρησιμοποιήσει μία φορά στη ζώη του το 11% του πληθησμού 15-64 ετών και τους τελευταίους 12 μήνες το 4,5% των ηλικίας 15-34 ετών , αλλά και το 8% των μαθητών (έρευνα του 2015). Ο μέσος όρος της ΕΕ είναι στο 27,3% για χρήση κάνναβης τουλάχιστον μία φορά.

Αντιθέτως, η Ελλάδα είναι σημαντικά πάνω από τον μέσο όρο στην ΕΕ στους θανάτους από ναρκωτικά. Είχε το 2018 38 θανάτους στο εκατομμύριο, ενώ στην ΕΕ συνολικά ήταν 16,7 θάνατοι.