Από τη Σαγκάη μέχρι το Πεκίνο, διαδηλώσεις έχουν ξεσπάσει σε ολόκληρη την Κίνα, σε ένα σπάνιο κύμα δημόσιας κατακραυγής εναντίον του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος. Αυτό πυροδοτήθηκε από την οργή για την ολοένα και πιο δαπανηρή και ψυχοφθόρα πολιτική μηδενικών κρουσμάτων των αρχών. Η αστυνομία έχει κατακλύσει τους δρόμους, σε μια προσπάθεια να καταπνίξει τις αντιδράσεις. Εκατοντάδες είναι οι καταγγελίες ότι ορισμένοι διαδηλωτές ανακρίθηκαν από τις αρχές μέσω τηλεφώνου μετά την παρουσία τους στις συγκεντρώσεις. Υπήρξαν επίσης αναφορές ότι η αστυνομία άρπαζε από τους διαδηλωτές τα κινητά τους τηλέφωνά για να ελέγξει αν είχαν σοσιαλ μιντια και εφαρμογές όπως η Telegram, αναρτώντας εικόνες από τις διαμαρτυρίες. Μια γυναίκα διαδηλώτρια είπε στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων ότι αυτή και τουλάχιστον πέντε από τους φίλους της που παρευρέθηκαν στη διαδήλωση είχαν λάβει τηλεφωνήματα από την αστυνομία του Πεκίνου, ζητώντας πληροφορίες για τις κινήσεις τους. Δεν είναι σαφές πώς η αστυνομία ανακάλυψε την ταυτότητα των διαδηλωτών.
Protesters have taken to the streets across China after years of the government’s zero-Covid policy have left citizens feeling desperate. CNN’s @selinawangtv reports from China. https://t.co/YDUrg9PhpY pic.twitter.com/c5sXLKhMo4
— CNN (@CNN) November 29, 2022
Παρόλα αυτά, στο Πεκίνο, εκατοντάδες κυρίως νέοι άνθρωποι άντεξαν τις παγωμένες θερμοκρασίες για να συγκεντρωθούν κοντά σε μια όχθη ποταμού σε μια αγρυπνία για τα θύματα μιας φονικής πυρκαγιάς σε πολυκατοικία στην περιοχή Xinjiang της βορειοδυτικής Κίνας. Σε αυτή έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 10 άνθρωποι και τραυματίστηκαν σοβαρά άλλοι τόσοι. Σε βίντεο πολιτών που αναρτήθηκαν στα social media, φαίνεται ότι οι έλεγχοι των αρχών για την τήρηση του lockdown στην συγκεκριμένη περιοχή καθυστέρησαν τους πυροσβέστες να φτάσουν στην φλεγόμενη πολυκατοικία.
Ένα κομμάτι λευκό χαρτί έχει μετατραπεί στο σύμβολο των διαδηλωτών. Είναι εμπνευσμένο από τις διαδηλώσεις του 2020 στο Χονγκ Κονγκ. Τότε που οι ντόπιοι κρατούσαν λευκά κομμάτια χαρτιού για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στους δρακόντεους νέους νόμους για την εθνική ασφάλεια της πόλης. Σήμερα, σύμφωνα με το Reuters, ένας 26χρονος φοιτητής με το ψευδώνυμο Τζόνι, που διαδηλώνει στο Πεκίνο, δήλωσε ότι το λευκό χαρτί ήρθε για να «εκπροσωπήσει όλα όσα θέλουμε να πούμε αλλά δεν μπορούμε να πούμε».
Όσο αυξάνονται οι διαδηλωτές σε δεκάδες μεγάλες πόλεις, τόσο εντείνεται και το εύρος των αιτημάτων τους, με ορισμένους να μιλούν, πλέον, ανοιχτά περί δημοκρατίας και ελευθερίας.
Αυτό που καθιστά την κατάσταση μοναδική είναι ότι οι διαδηλωτές σε πολλές περιπτώσεις στρέφονται και κατά του ιδίου του Σι Τζινπίνγκ, ενός ηγέτη που μόλις πρόσφατα εξασφάλισε μια νέα, κατά σειρά τρίτη και ως εκ τούτου ιστορική θητεία στην εξουσία. Μεταξύ των χιλιάδων διαδηλωτών, πολλοί είναι εκείνοι που απαιτούν ακόμη και την απομάκρυνση του Κινέζου ηγέτη, ο οποίος επί σχεδόν τρία χρόνια ηγείται της διαχείρισης της πανδημίας με παρατεταμένα και γενικευμένα λοκντάουν, αυστηρούς περιορισμούς και ψηφιακή παρακολούθηση πολιτών. «Η διαχείριση του κορωνοϊού αποτελεί, ωστόσο, μία μόνο έκφανση της γενικότερης αφοσίωσης της ηγεσίας της Κίνας στον έλεγχο και την ασφάλεια, η οποία τελικά απειλεί την οικονομική ανάπτυξη της χώρας», γράφει ο Stephen Roach του Foreign Affairs.
Πράγματι, τα κέρδη των βιομηχανικών επιχειρήσεων στην Κίνα συνέχισαν να μειώνονται τους πρώτους 10 μήνες του έτους, επιβαρυνόμενα από τους περιορισμούς του κορωνοϊού και την πτώση των τιμών εργοστασιακών πυλών, αναφέρει το Bloomberg. Μέσα σε αυτό το διάστημα, η αντοχή του κόσμου φαίνεται να έχει εξαντληθεί. Και ενώ τα κρούσματα εντός των κινεζικών συνόρων ανεβαίνουν, το Πεκίνο επιμένει σε μια σειρά από σκληρούς περιορισμούς που το μόνο που έχουν καταφέρει να «εκμηδενίσουν» είναι την υπομονή μερίδας πολιτών. Εκείνοι είναι που υποστηρίζουν ότι η κυβέρνηση κυνηγά έναν ανέφικτο στόχο.
Η σύλληψη ενός δημοσιογράφου του BBC, ο οποίος κάλυπτε τις διαμαρτυρίες, έριξε περισσότερο λάδι στην φωτιά. Μεταξύ άλλων προκάλεσε και την αυστηρή αντίδραση του ίδιου του Βρετανού πρωθυπουργού. «Προκαλεί σοκ και είναι απαράδεκτη», δήλωσε εκπρόσωπος του Ρίσι Σούνακ. Σύμφωνα και με εκπρόσωπο του BBC, ο δημοσιογράφος «ξυλοκοπήθηκε και χτυπήθηκε από την αστυνομία», ενώ εργαζόταν διαπιστευμένος στη χώρα. Απο την πλευρά των κινεζικών αρχών, δεν δόθηκε καμία εξήγηση ή συγγνώμη. Το BBC υποστηρίζει πως ένας Κινέζος δημόσιος λειτουργός δήλωσε ότι ο δημοσιογράφος «συνελήφθη για το καλό του, για να μη μολυνθεί (από τον SARS-CoV-2) εν μέσω του πλήθους».
Οι αναταραχές στην πόλη Zhengzhou, όπου βρίσκεται το βασικό εργοστάσιο παραγωγής της Apple Inc. είναι πιθανό να οδηγήσει σε έλλειψη παραγωγής έξι εκατομμυρίων συσκευών iPhone Pro μόνο για φέτος. Οι αρχές της πόλης έδωσαν εντολή να τεθούν σε lockdown έξι εκατομμύρια άνθρωποι ύστερα από έξαρση των κρουσμάτων. Ως απάντηση, εκατοντάδες εργάτες διαδήλωσαν μπροστά από το εργοστάσιο και βρέθηκαν αντιμέτωποι με αστυνομικούς, οι οποίοι ήταν οπλισμένοι με γκλομπ και φορούσαν λευκές στολές προστασίας. Το πρόβλημα, όμως, δεν περιορίζεται μονάχα στο εργοστάσιο της Apple. H πολιτική μηδενικών κρουσμάτων έχει προκαλέσει οικονομική δυσπραγία σε μεγάλο μέρος των εργαζομένων, καθώς τα μαζικά lockdown επιβράδυναν τον ρυθμό ανάπτυξης της Κίνας που κινείται στο 3,9% αντί για 5,5% που προβλέπονταν. Oι περισσότερες μεγάλες εταιρείες έχουν περιορίσει τον κύκλο των εργασιών τους, με αποτέλεσμα να καταγράφονται ελλείψεις ακόμη και στις δυτικές εταιρείες αιχμής, όπως η η Tesla που εξαρτώνται από τις κινεζικές εξαγωγές ορισμένων εξαρτημάτων, ενώ φόβοι εκφράζονται και για τις γιορτινές αγορές εάν θα έχουν επαρκή ποσότητα κινέζικων παιχνιδιών και φθηνών στολιδιών, εγκαίρως. Η συμπίεση του εισοδήματος και ο κίνδυνος της ανεργίας, λειτουργεί καταλυτικά στην εξάπλωση του κύματος δυσφορίας.
Από την πλευρά τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν την υποστήριξή τους στο δικαίωμα των ανθρώπων στην ειρηνική διαμαρτυρία στην Κίνα, δήλωσε αξιωματούχος της Ουάσινγκτον.