Το πρώτο, κρατικό δείπνο μετά τον κορωνοϊό παρέθεσε χθες το Προεδρικό ζεύγος των Ηνωμένων Πολιτειών, επιστρέφοντας δυναμικά σε μια πάγια τακτική ήπιας ισχύος στη διπλωματία. Στην πρεμιέρα του κρατικού δείπνου, συνδαιτημόνες ήταν το ζεύγος Μακρόν, με ένα πλούσιο μενού που περιλάμβανε από τις ανοιχτές πληγές στις αμερικανογαλλικές σχέσεις, τις «ωμότητες» του ρωσικού στρατού στον πόλεμο της Ουκρανίας, τη στρατηγική της Δύσης απέναντι στην Κίνα και την καθαρή ενέργεια. Άλλωστε, στην πρώτη επίσημη επίσκεψή τους επί Προεδρίας Μπάιντεν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, οι Μακρόν έθεσαν στο επίκεντρο όλες τις τρέχουσες παγκόσμιες προκλήσεις, ιδίως όταν το δείπνο έλαβε χώρα λίγα εικοσιτετράωρα μετά την Σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, την ατζέντα της οποίας σχεδόν μονοπώλησε η έκβαση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τους επόμενους -χειμερινούς- μήνες.
Μέτωπο διαρκείας
Ενόψει ενός δύσκολου επιχειρησιακά και κλιματολογικά χειμώνα για το Κίεβο, η χθεσινή συνάντηση των δύο ηγετών επαναβεβαίωσε τη στήριξη αμφότερων «για όσο χρειαστεί» προς την Ουκρανία, συγκροτώντας επισήμως ένα κοινό μέτωπο διαρκείας κατά του συνεχιζόμενου πολέμου στο βόρειο ημισφαίριο. Την ίδια ώρα, ωστόσο, η κοινή επιδίωξη των δύο ηγετών, δηλαδή ο άμεσος τερματισμός του πολέμου προσκρούει στη διαφορετική στάση που τηρούν Ουάσιγκτον και Παρίσι απέναντι στο Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος συνιστά το μέρος του ουκρανικού προβλήματος. Κατά τη διάρκεια της κοινής Συνέντευξης Τύπου των δύο ηγετών, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν απάντησε πως «είμαι έτοιμος, αν είναι πρόθυμος να μιλήσει, να μάθω τι είναι διατεθειμένος να κάνει, αλλά θα το κάνω μόνο σε συνεννόηση με τους συμμάχους μου στο ΝΑΤΟ. Δεν πρόκειται να το κάνω μόνος μου» στο ενδεχόμενο συνάντησής του με τον ισχυρό άνδρα του Κρεμλίνου, με τον Εμανουέλ Μακρόν να κρατά διαφορετική στάση. Ειδικότερα, ο Γάλλος Πρόεδρος διαμήνυσε πως είναι πρόθυμος να συναντήσει το Ρώσο ομόλογό του, μόλις η Ουκρανία θέσει τους όρους της για μια ειρηνευτική συμφωνία, έχοντας, όμως, δηλώσει νωρίτερα στο δίκτυο ABC πως δε σκοπεύει να μιλήσει με τον Ρώσο πρόεδρο τις επόμενες ημέρες. Αντίθετα, υποστήριξε, στο ίδιο δίκτυο, πως ο Ρώσος Πρόεδρος έκανε «τεράστιο λάθος» εισβάλλοντας στην Ουκρανία, αλλά οι διαπραγματεύσεις εξακολουθούν να είναι «πιθανές», όπως επισήμανε.
Σε κάθε περίπτωση, ο Γάλλος Πρόεδρος εκτίμησε ως «πολύ σημαντική, όχι μόνο για τους Ουκρανούς» την σταθερή υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Κίεβο, καθώς «αν σκεφτούμε ότι μπορούμε να εγκαταλείψουμε τη χώρα και να εγκαταλείψουμε τον πλήρη σεβασμό αυτών των αρχών, σημαίνει ότι δεν υπάρχει πιθανή σταθερότητα σε αυτόν τον κόσμο», σχολίασε.
Προχωρώντας ένα βήμα περαιτέρω, σε συνέχεια των όσων δήλωσε και η Πρόεδρος της Κομισιόν για τη σύσταση ειδικού δικαστηρίου για τα εγκλήματα στην Ουκρανία, οι δύο ηγέτες επανέλαβαν «τη σταθερή αποφασιστικότητά τους να καταστήσουν τη Ρωσία υπόλογη για ευρέως τεκμηριωμένες θηριωδίες και εγκλήματα πολέμου, που διαπράχθηκαν τόσο από τις τακτικές ένοπλες δυνάμεις της όσο και από συμμάχους τους, συμπεριλαμβανομένων μισθοφόρων», σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν. Στο ίδιο κείμενο, οι δύο Πρόεδροι «επιβεβαιώνουν εκ νέου τη συνεχή υποστήριξη των χωρών τους στην Ουκρανία», ενώ δεσμεύτηκαν ιδίως να της παρέχουν «πολιτική, ασφάλεια, ανθρωπιστική και οικονομική βοήθεια για όσο διάστημα είναι απαραίτητο».
Η AUKUS και ο πληθωρισμός
Μέσα σε ένα εγκάρδιο κλίμα, το οποίο ο Αμερικανός Πρόεδρος καλλιέργησε από τα πρώτα λεπτά, χαρακτηρίζοντας τους Γάλλους ως τους «ισχυρότερους εταίρους και τους πιο ικανούς συμμάχους μας» και αποκαλώντας τον Εμανουέλ Μακρόν «φίλο», ο Τζο Μπάιντεν ξεκαθάρισε ότι «μπορούμε να συνεργαστούμε εκ νέου μαζί σας». «Το γεγονός ότι επιστρέφετε στις διεθνείς προκλήσεις όπως η υγεία και το κλίμα – είναι πραγματικά μια νέα συμφωνία», ανταπάντησε ο Γάλλος Πρόεδρος κι ενώ οι διμερείς σχέσεις τους δεν ήταν ακύμαντες το τελευταίο χρονικό διάστημα. Ωστόσο, ο Πρόεδρος Μακρόν αναφέρθηκε στις κοινές αξίες των ΗΠΑ και της Γαλλίας ως «αδελφές στον αγώνα για ελευθερία», καλώντας τις δύο χώρες «να γίνουν αδέλφια στα όπλα για άλλη μια φορά» εν μέσω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η «αδελφική» φάση στις σχέσεις των δύο χωρών επισφραγίζει την αλλαγή σελίδας μετά το τριμερές σύμφωνο συνεργασίας (ΗΠΑ, Μ.Βρετανία, Αυστραλία), γνωστό ως AUKUS, που οδήγησε στην ματαίωση της παραγγελίας της Αυστραλίας για γαλλικά υποβρύχια, με το Ελιζέ να ανακαλεί τότε ως αντίμετρο τον πρεσβευτή του στην Ουάσιγκτον, καθώς η Γαλλία απώλεσε δεκάδες δισεκατομμύρια από την αρνητική έκβαση της συμφωνίας.
Σε συνέχεια της AUKUS, ρήγμα μεταξύ των δύο χωρών επήλθε και από την αμερικανική νομοθεσία που ψηφίστηκε φέτος για την μείωση του πληθωρισμού, αφού οι ΗΠΑ επενδύουν δισεκατομμύρια δολάρια σε επιδοτήσεις ηλεκτρικών οχημάτων, μέτρο κατεξοχήν προστατευτικό κατά το Γάλλο Πρόεδρο, με τον Αμερικανό ομόλογό του να αναγνωρίζει ότι υπήρχαν «ορισμένες δυσλειτουργίες», αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο διορθώσεων στην νομοθεσία. «Θα συνεχίσουμε να δημιουργούμε θέσεις εργασίας στον τομέα της μεταποίησης στην Αμερική, αλλά όχι σε βάρος της Ευρώπης», ξεκαθάρισε ο Τζο Μπάιντεν, επιχειρώντας να κλείσει και αυτήν την αμερικανογαλλική πληγή.
Σε μια σχεδόν τρίωρη συνάντηση, «τα πράγματα αλλάζουν γρήγορα, πολύ γρήγορα. Και είναι πολύ σημαντικό να παραμένουμε σε στενή επικοινωνία. Δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε σε όλα τα μοναχικά πράγματα. Αυτό σημαίνει ότι συμφωνούμε σχεδόν σε όλα», παρατήρησε ο Αμερικανός Πρόεδρος, με το Γάλλο ομόλογό του να προτάσσει στην κατ’ ιδίαν τους συζήτηση τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τη «βιώσιμη ειρήνη» σε αυτήν, η οποία θα αφορά τον σεβασμό των κυρίαρχων εθνών. «Θέλουμε να οικοδομήσουμε ειρήνη και μια βιώσιμη ειρήνη σημαίνει πλήρη σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας, αλλά ταυτόχρονα μια νέα αρχιτεκτονική για να διασφαλίσουμε ότι θα έχουμε μια βιώσιμη ειρήνη μακροπρόθεσμα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Εμανουέλ Μακρόν, έχοντας καταδικάσει νωρίτερα από κοινού με τον Αμερικανό ομόλογό του τις «ωμότητες» της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις, οι δύο πλευρές αξιοποίησαν τελικά τη συνάντηση, για να εμβαθύνουν την μεταξύ τους συνεργασία, γεγονός, ωστόσο, που προϋποθέτει ότι αμφότερες δεν θα κινηθούν στο εξής με όρους σκληρού ανταγωνισμού. Σε αυτό συνηγορεί «ένα κοινό όραμα για την ενίσχυση της ασφάλειας και την αύξηση της ευημερίας παγκοσμίως, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας στις επιπτώσεις της και την προώθηση των δημοκρατικών αξιών», πάνω στο οποίο εργάζονται οι δύο πλευρές.
Κίνα και Ιράν
Αρκετό χρόνο κατανάλωσαν οι δύο ηγέτες και για τη στρατηγική τους στον Ινδο-Ειρηνικό, δεσμευόμενοι «να συνεχίσουν να συντονίζονται για τις ανησυχίες μας σχετικά με την πρόκληση της Κίνας στη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και να συνεργαστούν με την Κίνα σε σημαντικά παγκόσμια ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή», παρακολουθώντας στενά τις πρωτοβουλίες του Πεκίνου.
Όσον αφορά το Ιράν, ο Τζο Μπάιντεν και ο Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασαν τον «σεβασμό» τους για τους Ιρανούς που «διαδηλώνουν με σθένος» υπέρ των «θεμελιωδών ελευθεριών τους», αναφέρεται στην κοινή ανακοίνωση. Οι δύο πρόεδροι χαιρετίζουν «τις γυναίκες και τους νέους» που διαμαρτύρονται για την καταπάτηση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών τους, «για τα οποία το Ιράν έχει δεσμευτεί ενυπόγραφα και τα οποία παραβιάζει», σύμφωνα με την κοινή τους ανακοίνωση.
Επιπλέον, οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν τον κοινό τους στόχο να επιταχύνουν την παγκόσμια μετάβαση στην πράσινη ενέργεια, «συγχρονίζοντας» τις προσεγγίσεις τους στον δυναμικό αυτό τομέα.
