Ολα ξεκίνησαν την περασμένη εβδομάδα, όταν ο δικηγόρος, συλλέκτης έργων τέχνης, εκτιμητής του Πρωτοδικείου Αθηνών και ιδρυτής του Μουσείου Μάριος Πράσινος, Στέλιος Γκαρίπης, διαπίστωσε ότι στη δημοπρασία του οίκου Bonhams διατίθεται ένας πίνακας που κανονικά θα έπρεπε να βρίσκεται στο Ιδρυμα της οικογένειας του ζωγράφου. Συγκεκριμένα, αναφέρεται στα ασφαλιστικά μέτρα: «Την 24η Νοεμβρίου 2022 έλαβε χώρα στο Παρίσι η καθιερωμένη δημοπρασία έργων ελληνικής τέχνης υπό τον τίτλο “Greek Sale”, των καθ’ ων εταιρειών. Στον κατάλογο της δημοπρασίας, και συγκεκριμένα στη σελ. 138, απεικονίζεται το έργο με τον λαχνό υπ’ αριθμ. 103, υπό τα στοιχεία “Σημεία Β/Σημάδια σε σκουριασμένη λαμαρίνα”, υπογεγραμμένο ελληνικά (κάτω δεξιά), λάδι σε χαρτί 86×55 εκ., ζωγραφισμένο το 1964».
Ψάχνοντας περισσότερο την υπόθεση, διαπίστωσε κάτι πιο μυστηριώδες. Σύμφωνα πάντα με τα όσα αναφέρονται στα ασφαλιστικά μέτρα που κατέθεσε ο κ. Γκαρίπης, «στις 22.04.2013 το επίδικο έργο διετέθη προς πώληση σε έμπορο έργων τέχνης χωρίς να ακολουθηθεί η νόμιμη διαδικασία.
Μετά την ολοκλήρωση της μη σύννομης εκποίησης περιουσιακού στοιχείου του Ιδρύματος, η αλλαγή τίτλου ιδιοκτησίας του πίνακα σημειώθηκε στον τηρούμενο στα γραφεία του Ιδρύματος κατάλογο των έργων του Γιάννη Σπυρόπουλου, ο οποίος ήταν φωτοτυπία μέρους της διατριβής του γραμματέα του Ιδρύματος Γ.Χ. Παπαϊωάννου. Στον κατάλογο αυτό του Ιδρύματος, λοιπόν, υπάρχει χειρόγραφη σημείωση “Προς πώληση 4/2012 – Ιδιωτική Συλλογή 4/2013”. Λόγω της πώλησής του το 2013, το επίδικο έργο δεν αναφέρεται στον κατάλογο της διενεργηθείσης τον Ιούνιο του 2015 απογραφής των έργων της συλλογής του Ιδρύματος».
Οι δύο εταιρείες
Στις 30 Νοεμβρίου κατατίθενται στο Πρωτοδικείο Αθηνών ασφαλιστικά μέτρα κατά δύο εταιρειών που φαίνεται να συμμετείχαν σε αυτή τη διαδικασία. Ειδικότερα: «Η πρώτη των καθ’ ων είναι ένας ιδιωτικός διεθνής οίκος δημοπρασιών με έδρα στο Λονδίνο και ένας από τους μεγαλύτερους οίκους δημοπρασιών στον κόσμο των καλών τεχνών και των αντικών. Η δεύτερη των καθ’ ων είναι εταιρεία εικαστικών συμβούλων που ιδρύθηκε το 2002, προσφέρει σε Ελληνες συλλέκτες, φιλότεχνους και επενδυτές συμβουλές και υπηρεσίες υψηλού επιπέδου σε θέματα τέχνης και συνεργάζεται με τον πρώτο των καθ’ ων, εκπροσωπώντας τον στην Ελλάδα, ενεργώντας ως πωλήτρια των έργων που παρακατίθενται σε αυτήν από τρίτους πωλητές. Η πώληση των έργων γίνεται μέσω δημοπρασίας που δημοσιεύεται στο πελατολόγιο εκατομμυρίων πελατών του πρώτου των καθ’ ων μέσω γραπτών καταλόγων, διαδικτυακών καταλόγων στον ιστότοπο του πρώτου των καθ’ ων, αλλά και σε διαδικτυακούς ιστότοπους της αγοράς τέχνης».
Ομως η ιστορία ξεκινάει πολλά χρόνια πίσω… Το Κοινωφελές Ιδρυμα Γιάννη και Ζωής Σπυροπούλου, το οποίο εδρεύει στην Αθήνα, ιδρύθηκε το 1990 και σκοπός του είναι αφενός «η συγκέντρωση, μελέτη, παρουσίαση και αξιοποίηση του ζωγραφικού έργου του ιδρυτή Γιάννη Σπυρόπουλου και η τοποθέτησή του μέσα στα ρεύματα της σύγχρονης τέχνης και ιδιαίτερα της ελληνικής ζωγραφικής του 20ού αιώνα» και αφετέρου «η ενίσχυση ταλαντούχων νέων ζωγράφων».
