Τέλος Ιανουαρίου, μαζί με τις συντάξεις του Φεβρουαρίου 1,7 εκατ. συνταξιούχοι θα πιστωθούν στους λογαριασμούς τους την αύξηση 7,75% μετά από 12 χρόνια που οι αποδοχές τους είχαν μείνει στον «πάγο». Οι αυξήσεις θα καταβληθούν με αναδρομική ισχύ από 1/1/2023 σε κάθε είδους κύρια σύνταξη του e-ΕΦΚΑ, δηλαδή στις κύριες συντάξεις λόγω γήρατος, γήρατος λόγω αναπηρίας, λόγω αναπηρίας και λόγω θανάτου.
Συνεπώς η προσωπική διαφορά, θετική ή αρνητική, αποτελεί κομβικό σημείο για την «χαρτογράφηση» των αυξήσεων στις συντάξεις. Το υπουργείο Εργασίας στις οδηγίες που δίνει στην αναλυτική του εγκύκλιο αναφέρει το ύψος των αυξήσεων για τις συντάξεις χηρείας και τα κάθε είδους επιδόματα που συνδέονται με την εθνική σύνταξη.
Συντάξεις γήρατος
Ειδικότερα, για τις συντάξεις γήρατος και θανάτου, προβλέπονται αυξήσεις με την προϋπόθεση ότι η αίτηση για συνταξιοδότηση έχει υποβληθεί μέχρι και 30.11.2022. Αν η αίτηση υποβληθεί από 1/12/2022 και έπειτα, οι αυξήσεις στην ανταποδοτική σύνταξη θα καταβληθούν με βάση τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του 2022.( βλέπε παρακάτω)
Δεν θα δοθούν αυξήσεις στις ήδη καταβαλλόμενες προσωρινές συντάξεις και σε ορισμένα επιδόματα όπως το εξωιδρυματικό επίδομα του ΕΦΚΑ.
Συντάξεις χηρείας
Ως προς τις συντάξεις λόγω θανάτου συνταξιούχου, εάν ο θάνατος επέλθει εντός του Νοεμβρίου 2022, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Δεκεμβρίου, επομένως η τελευταία θα αυξηθεί με βάση το συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη την 31.12.2022. Ωστόσο, εάν ο ο θάνατος επέλθει εντός του Δεκεμβρίου 2022, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Ιανουαρίου, επομένως η σύνταξη του θανόντος θα αυξηθεί με βάση το συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη την 31.12.2022 και στη συνέχεια θα γίνει η μεταβίβαση, χωρίς περαιτέρω αύξηση.
Τα είδη της προσωπικής διαφοράς
Η προσωπική διαφορά αποτελεί κλειδί προκειμένου να γίνει σαφές εάν αυτή είναι συμψηφιστέα με την επικείμενη αύξηση. Ειδικότερα, διακρίνονται οι εξής κατηγορίες προσωπικών διαφορών:
Θετική προσωπική διαφορά προκύπτει όταν η σύνταξη που λαμβάνει ο συνταξιούχος είναι υψηλότερη από αυτή που θα έπαιρνε, εάν ο υπολογισμός της είχε γίνει με βάση τα όσα προβλέπονται στο νόμο Κατρούγκαλου. Δηλαδή όσοι δεν δουν αυξήσεις στις συντάξεις τους το 2023, μηδενίζουν ή περιορίζουν το ύψος της προσωπικής διαφοράς, προκειμένου να δουν και πραγματικές αυξήσεις κάποια στιγμή στο μέλλον.
Ετσι, η αύξηση που προκύπτει από 01.01.2023 συμψηφίζεται με την θετική προσωπική διαφορά. Πρακτικά, ο συντελεστής αύξησης εφαρμόζεται στο μικτό (προ κρατήσεων και προ φόρου) ποσό εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μετά από τον τυχόν επανυπολογισμό με βάση τον ν.4387/2016 και τον ν.4670/2020. Εάν το νέο καταβαλλόμενο προ φόρου ποσό υπερβαίνει το ποσό που καταβαλλόταν με βάση τις προϊσχύουσες του ν.4387/2016 διατάξεις ή με βάση τον πρώτο επανυπολογισμό του ν.4387/2016, η προσωπική διαφορά εξαλείφεται. Εάν το νέο καταβαλλόμενο προ φόρου ποσό δεν υπερβαίνει το παλαιό, τότε η προσωπική διαφορά μειώνεται και συνεχίζει καταβαλλόμενη.
