Πολλοί νέοι σήμερα ξεκινούν ή ξεκίνησαν την επαγγελματική τους καριέρα κληρονομώντας χρέη από την προηγούμενη γενιά. Χρέη που προέκυψαν από δάνεια της δεκαετίας του 2000, στις ψευτοχρυσές εποχές του άφθονου δανεισμού και της επίκτητης δανεικής, όπως αποδείχτηκε, ευμάρειας. Σήμερα, όμως που τα επιτόκια αυξάνονται και οι δόσεις εκτοξεύονται υπάρχει ο κίνδυνος για την δημιουργία νέων κόκκινων δανείων. Ποιά είναι τώρα η λύση για τους χρεωμένους νέους επιχειρηματίες; Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο της Άννας Κορσάνου*:
«Έντονη είναι η ανησυχία για χιλιάδες δανειολήπτες με δάνεια σε κυμαινόμενο επιτόκιο που βλέπουν τη μηνιαία δόση του δανείου τους να αυξάνεται.
Το γεγονός είναι ότι στην πλειοψηφία τους πρόκειται για ενήμερους συνετούς δανειολήπτες με ένα στεγαστικό δάνειο που δεν το έχουν αφήσει να κοκκινήσει, ή που έχουν ήδη κάνει μια ρύθμιση και την τηρούν, άνθρωποι που διαμόρφωσαν τον μηνιαίο τους προγραμματισμό με γνώμονα μια συγκεκριμένη δόση δανείου.
Οι οφειλέτες αυτοί καλούνται να υποστούν μια νέα επιβάρυνση καθόλου ευκαταφρόνητη, καλούνται να κόψουν από αλλού, για να πληρώσουν υψηλότερη μηνιαία δόση δανείου και τελικά βλέπουν ότι αυτή η υποχρέωση τους «ρουφά» χρήματα λόγω του τοκισμού και δεν τελειώνει. Ιδίως για δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο, υπό τις παρούσες συνθήκες, δεν πρέπει να τρέφουν καμία ελπίδα απεγκλωβισμού τους, παρά μόνο με πολιτική βούληση και παρέμβαση που ασφαλώς δεν θα υπάρξει.
Τα ίδια και χειρότερα βέβαια ισχύουν για δανειολήπτες με πολλές οφειλές, ληξιπρόθεσμες, που τις έχουν αφήσει απλήρωτες για πολλά χρόνια και που ήδη έχουν εκτοξευτεί λόγω της τοκοφορίας και πλέον θα εκτοξευτούν ακόμα περισσότερο. Οι δανειολήπτες αυτοί με υπέρογκες πλέον οφειλές έχουν κυριολεκτικά «χάσει τη μπάλα» στο θέμα των οφειλών τους και απλά τα έχουν παρατήσει, ή ελπίζουν μάταια σε κάτι καλύτερο, ή παλεύουν να κάνουν ρυθμίσεις με καταχρηστικούς όρους, ή πωλούν κάποιο ακίνητο για να ξεχρεώσουν, ή επιλέγουν την πτώχευση μικρού αντικειμένου για να απαλλαγούν από τα χρέη.
Το θέμα των κόκκινων δανείων, όπως φαίνεται είναι μια κοινωνική πληγή που αιμορραγεί ανά διαστήματα περισσότερο ή λιγότερο. Το άρθρο όμως αυτό θα απασχοληθεί όχι μόνο με το φόβο μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων, αλλά του θέματος μιας νέας γενιάς δανειοληπτών, των παιδιών δηλαδή των ατόμων που έλαβαν τα δάνεια, που ξεκινούν τη ζωή τους χρεωμένα, χωρίς δική τους απόφαση, ή επιλογή, αλλά λόγω των επιλογών, αποφάσεων και κακών χειρισμών των γονέων τους.
Συζητώντας με πολύ κόσμο και παρακολουθώντας το ζήτημα αυτό παρατηρώ ότι πλέον ένα μεγάλο κομμάτι ενήλικων ατόμων από 25 έως 40 ετών βρίσκονται χρεωμένοι και ξεκινούν τη ζωή τους, την επιχείρησή τους και την οικογένειά τους με δυσθεώρητα χρέη που οι ίδιοι δεν ανέλαβαν και δεν καρπώθηκαν από αυτά χρήματα. Πρόκειται για τα παιδιά των ατόμων που ανέλαβαν δάνεια τη δεκαετία του 2000 στις ψευτοχρυσές εποχές του άφθονου δανεισμού και της επίκτητης δανεικής, όπως αποδείχτηκε, ευμάρειας. Ο συνδυασμός κακών συγκυριών κοινωνικών, οικονομικών ή και προσωπικών, αλλά και ασφαλώς της κακής διαχείρισης και λανθασμένων αποφάσεων των αρχικών οφειλετών-γονέων τους οδηγούν στη θέση που βρίσκονται τώρα, δηλαδή χρεωμένοι και οι ίδιοι με δυσθεώρητα πολλές φορές ποσά που τους είναι αδύνατον να αποπληρώσουν.
Η λύση της αποποίησης μετά την απώλεια των αρχικών δανειοληπτών δεν αποτελεί μια λύση για όλους, καθώς οι ίδιοι, οι νεότεροι δηλαδή, έχουν υπογράψει ως εγγυητές σε δανειακές οφειλές, όταν βρίσκονταν στις ηλικίες των 18 ή 20 ετών, με συνέπεια οι οφειλές να είναι νομικά δικές τους να τους βαρύνουν εις ολόκληρον. Επίσης σε άλλες περιπτώσεις υπάρχει ακίνητο στο οποίο διαμένουν με την νέα τους οικογένεια, το οποίο είναι προσημειωμένο προς εξασφάλιση δανείου των γονέων τους και επομένως αν θέλουν να έχουν το σπίτι αναγκαστικά θα πρέπει να αναλάβουν και το δάνειο. Να σημειωθεί ότι οι δανειακές οφειλές, ή οι νέες ρυθμίσεις επιμηκύνουν το χρέος για εξαιρετικά μεγάλο διάστημα των 25 ή και 30 ετών και ουσιαστικά δεν κλείνουν, αλλά μακραίνουν και επιβαρύνουν με την τοκοφορία το πρόβλημα.
Σε άλλες περιπτώσεις οι γονείς, άνοιξαν μια επιχείρηση στο όνομα του παιδιού τους ηλικίας παλαιότερα 20 ή 25 ετών. Γιατί το έκαναν αυτό; Διότι οι ίδιοι ήταν ήδη χρεωμένοι, στο Δημόσιο κυρίως, από προηγούμενη επιχειρηματική δραστηριότητα και δεν μπορούσαν να ανοίξουν επιχείρηση στο δικό τους ΑΦΜ. Ξεκινούσαν λοιπόν νέα επιχείρηση στο όνομα, στο ΑΦΜ του παιδιού τους, την οποία βέβαια διαχειρίζονταν αποκλειστικά αυτοί, καθώς το παιδί τους ήταν πολύ νέο και απασχολούνταν με τις σπουδές του και φρόντισαν, ακούσια βέβαια, και τη νέα επιχείρηση και πάλι να τη χρεώσουν.
Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να διαχειριστούν τα χρήματα, δεν μπορούν να κρατήσουν μαγαζί, όπως έλεγαν οι παλαιότεροι και σε όποια επιχειρηματική δραστηριότητα και να δραστηριοποιηθούν τη φορτώνουν μετά από κάποιο διάστημα με χρέη. Τα χρέη αυτά που κυρίως είναι στο Δημόσιο, δηλαδή εφορία και ΕΦΚΑ, βαρύνουν αποκλειστικά τον κάτοχο της επιχείρησης, δηλαδή τα παιδιά τους, και από αυτά δεν μπορούν να κάνουν καμία αποποίηση, αφού είναι δικά τους χρέη ακόμα κι αν οι ίδιοι δεν γνώριζαν τίποτα.
Η συνέχεια της ιστορίας αυτής είναι οι γονείς να νιώθουν ενοχές, να μην αποκαλύπτουν ολόκληρη την εικόνα της δύσκολης πραγματικότητας, και να προσπαθούν μόνοι τους να σώσουν την κατάσταση, να αποπληρώσουν τις οφειλές, που δεν γίνεται αν δεν έχουν ρευστότητα, ή να ρυθμίσουν τις οφειλές πιστεύοντας εσφαλμένα ότι θα τα καταφέρουν, ενώ στην πραγματικότητα δεν θα τα καταφέρουν, καθώς αν ήταν να μπορούν να τα καταφέρουν θα τα είχαν ήδη καταφέρει και δεν θα είχαν φτάσει σε αυτό το σημείο της υπερχρέωσης. Το δυσκολότερο κομμάτι των υποθέσεων αυτών είναι η αποκάλυψή των χρεών στην οικογένεια , η εύλογη δυσανασχέτηση των υπερχρεωμένων παιδιών τους, αλλά και η δυσκολία στη συνεννόηση με τους αρχικούς οφειλέτες-γονείς, που πλέον μεγαλύτεροι ηλικιακά δεν μπορούν να χειριστούν καθόλου τις καταστάσεις, αλλά νομίζουν όμως ότι μπορούν.
Το αποτέλεσμα είναι οι ενδοοικογενειακές προστριβές, και ρεαλιστικά οι άνθρωποι αυτοί χωρίς να ευθύνονται να έχουν ένα βαρίδι, ένα αγκάθι να τους πληγώνει, ενώ βρίσκονται στην ακμή του κύκλου της επαγγελματικής προσωπικής και οικογενειακής ζωής τους. Τι μπορούν να κάνουν τώρα οι νεότεροι αυτοί οφειλέτες χωρίς ευθύνη, αν θα μπορούσαν να τους ονομάσω έτσι. Να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, να μην έχουν την ψευδαίσθηση ότι οι γονείς τους, μεγαλύτεροι πλέον ηλικιακά, θα μπορέσουν να επιλύσουν το ζήτημα αυτό, και να δουν οι ίδιοι τις επιλογές που εκ του νόμου έχουν. Οι επιλογές αυτές είναι η ρύθμιση των οφειλών, η διαγραφή των οφειλών μέσω της διαδικασίας της πτώχευσης, ή η πώληση περιουσιακών στοιχείων ώστε να βρεθεί η ρευστότητα αποπληρωμής των οφειλών».
* Η Άννα Κορσάνου είναι δικηγόρος – διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια
www. korsanou.gr
