Την επίσημη απάντηση της αμερικανικής κυβέρνησης για το κόστος αγοράς, τη διαθεσιμότητα και τους χρόνους παράδοσης των 20 μαχητικών αεροσκαφών 5ης γενιάς τύπου F-35 που έχει ζητήσει από την Ουάσιγκτον η Αθήνα αναμένουν στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας ζητά την απόκτηση 20 μαχητικών αεροσκαφών F-35 με δικαίωμα άσκησης προαίρεσης (option) για αγορά ακόμη 20 στο μέλλον.
Μετά την αποστολή της επιστολής αποδοχής (LOA) από το αμερικανικό γραφείο των F-35, αναμένεται να προχωρήσουν οι διαδικασίες για την ολοκλήρωση της συμφωνίας με ενημέρωση της επιτροπής Εξοπλιστικών Προγραμμάτων της Βουλής, συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, συμβασιοποίηση και ενεργοποίηση της σύμβασης με την εκταμίευση των προκαταβολών.
Ο ορίζοντας παραλαβής των δύο πρώτων «ελληνικών» F-35 προσδιορίζεται για το 2028. Σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα συζητήσεις η Πολεμική Αεροπορία αναμένεται να παραλάβει τέσσερα F-35 το 2028, δύο το 2029, τρία το 2030, τρία το 2031, τέσσερα το 2032 και τα τελευταία τέσσερα F-35 το 2033. Το πρόγραμμα δηλαδή θα υλοποιείται παράλληλα με την ολοκλήρωση του εκσυγχρονισμού των 83 F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας στην έκδοση Viper. Για το 2028 προσδιορίζεται η τυπική παράδοση των πρώτων F-35 στην ελληνική Πολεμική Αεροπορία. Τα πρώτα 5ης γενιάς αμερικανικά μαχητικά θα παραμείνουν σε αμερικανικό έδαφος για ακόμη ενάμιση χρόνο, δηλαδή μέχρι να ολοκληρωθεί η δύσκολη και σύνθετη εκπαίδευση των πρώτων πιλότων που θα αναλάβουν τον χειρισμό τους αλλά και των τεχνικών που θα είναι επιφορτισμένοι με τη συντήρησή τους. Με απλά λόγια, τα πρώτα F-35 αναμένεται να προσγειωθούν σε ελληνικό έδαφος περί τα τέλη του 2029.
Από το υπουργείο Εθνικής Άμυνας αποφάσισαν να μην ζητήσουν από τους Αμερικανούς τα λεγόμενα SSI, που αποτελούν μια συνοδευτική συμφωνία ασφάλειας εφοδιασμού και πληροφοριών, στο πλαίσιο των παλαιών αντισταθμιστικών ωφελημάτων. Η επιχειρηματολογία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας και του ΓΕΕΘΑ κωδικοποιείται στο γεγονός ότι πιθανή συμφωνία SSI θα εκτόξευε το κόστος αγοράς κατά 800 εκατ. Δολάρια επιπλέον που θα επιβάρυναν τον συνολικό προϋπολογισμό του προγράμματος.
Σε πρόσφατη σύσκεψη στο ελληνικό Πεντάγωνο, επιτελείς του υπουργείου Εθνικής Άμυνας και του ΓΕΕΘΑ εισηγήθηκαν να μην συμπεριληφθούν στη διακρατική σύμβαση τα έργα υποδομών αλλά ούτε και τα προγράμματα βιομηχανικής συνεργασίας με τη μορφή των SSI.
Υπενθυμίζεται οι συμφωνίες SSI, προβλέπονται από τον νόμο 3978/11 και είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την υλοποίηση σημαντικών προγραμμάτων όπως η κατασκευή και ο εξοπλισμός των υπερσύγχρονων υποδομών που είναι απαραίτητες για την αξιοποίηση των F-35.
Πριν μερικές εβδομάδες οι βιομηχανικοί κολοσσοί Lockheed Martin και Northrop Grumman συμφώνησαν με την Rheinmetall στη δημιουργία δεύτερης γραμμής ολοκληρωμένης συναρμολόγησης IAL-Integrated Assembly Line του κεντρικού τμήματος της ατράκτου του F-35 στη Γερμανία.
Παράγοντες της αγοράς χαρακτηρίζουν την συγκεκριμένη συμφωνία σημαντική και ενδιαφέρουσα για μια σειρά λόγων όπως για το ότι αποτελεί το κατασκευαστικό έργο που είχε αναλάβει η τουρκική βιομηχανία αλλά και για το γεγονός ότι συνδυάζεται με την προμήθεια 35 F-35A για την Luftwaffe. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι με την συμφωνία SSI μπορεί να αναληφθεί υποκατασκευαστικό έργο από την εγχώρια βιομηχανία, το οποίο εκτιμάται ότι μπορεί να κυμανθεί από 500 εκατ. μέχρι ένα δις δολάρια. Επισημαίνουν μάλιστα ότι στην περίπτωση των υποδομών, η ευθύνη υλοποίησης των έργων αναλαμβάνεται πλήρως από την Lockheed Martin, ενώ στην περίπτωση της βιομηχανίας σχεδιάζεται να διατεθεί ένα ποσό ύψους 200 εκατ. που θα επιτρέψει τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας ώστε οι ελληνικές εταιρείες να μπορούν να παράγουν τμήματα του F-35, με την είσοδό τους σε μια ανταγωνιστική εφοδιαστική αλυσίδα, όπως έκανε η Γερμανία και άλλες χώρες με την προμήθεια του συγκεκριμένου αεροσκάφους.
