Mια νέα απειλή για τα ευρωπαϊκά συστήματα υγείας αναδύεται μετά την πανδημία κορωνοϊού και η εστία της βρίσκεται, αυτή τη φορά, στον ίδιο τον πυρήνα τους: στο ανθρώπινο δυναμικό τους. Η γήρανση του προσωπικού, οι δυσκολίες για την προσέλκυση αλλά και τη συγκράτηση νέων επαγγελματιών υγείας, η ανάγκη για υποστήριξη σε θέματα ψυχικής υγείας απασχολούν φορείς και κυβερνήσεις, που επιχειρούν να λάβουν μέτρα, ώστε να προληφθεί μία ακόμη κρίση στο πεδίο της υγείας, με εκείνη της πανδημίας να μην έχει κλείσει τυπικά τον κύκλο της.
Το θέμα αυτό ήταν το κεντρικό στην Περιφερειακή Συνάντηση Υψηλού Επιπέδου που διοργάνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) στις 22-23 Μαρτίου 2023 στο Βουκουρέστι της Ρουμανίας. Ως στόχος τέθηκε, μετά την ολοκλήρωσή της, η κινητοποίηση των ενεργειών των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για την υποστήριξη και την προστασία όλων των εργαζομένων στον τομέα της υγείας. Παράλληλα, επικυρώθηκε η Διακήρυξη του Βουκουρεστίου για το Εργατικό Δυναμικό στον τομέα της Υγείας και της Φροντίδας από 53 χώρες, οι οποίες συμμετείχαν με υπουργούς Υγείας, εκπροσώπους της Κοινωνίας των Πολιτών, ακαδημαϊκούς, εμπειρογνώμονες σε θέματα πολιτικής και ανθρώπινου δυναμικού καθώς και επαγγελματίες υγείας. Από την Ελλάδα συμμετείχε η Πρόεδρος του Οργανισμού Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγείας (Ο.ΔΙ.Π.Υ.) και εμπειρογνώμονας του ΠΟΥ σε θέματα Ανθρώπινου Δυναμικού, Καθηγήτρια του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Δάφνη Καϊτελίδου.
Ο ΟΔΙΠΥ σε συνεργασία με το ΕΚΠΑ συμμετέχει ήδη σε έργο για την ενίσχυση του Ανθρώπινου Δυναμικού στον τομέα της Υγείας στη χώρα μας. Πρόκειται για την Ευρωπαϊκή κοινή δράση HEROES (EU Joint Action 10 – Health Workforce to meet Health challenges) που δρομολογήθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο και θα διαρκέσει τρία έτη. Η δράση χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και στοχεύει στη βελτίωση των ικανοτήτων σχεδιασμού για το Ανθρώπινο Δυναμικό στον τομέα της Υγείας των ευρωπαϊκών χωρών, ώστε να διασφαλιστεί η προσβασιμότητα, η βιωσιμότητα και η ανθεκτικότητα των υπηρεσιών και των συστημάτων υγείας. Μάλιστα, στο πλαίσιο αυτής της δράσης αλλά και των συνεργασιών που λαμβάνουν χώρα με διεθνείς φορείς, θα αναπτυχθεί, για πρώτη φορά για την Ελλάδα, εργαλείο για την πρόβλεψη των υφιστάμενων και μελλοντικών αναγκών στελέχωσης των υπηρεσιών υγείας της.
Η Διακήρυξη του Βουκουρεστίου
Η Διακήρυξη του Βουκουρεστίου περιγράφει σειρά συγκεκριμένων ενεργειών όπως:
– Η ενίσχυση των προσλήψεων και η βελτίωση της συγκράτησης του ανθρώπινου δυναμικού στον τομέα της υγείας, με την αξιοποίηση μέτρων που αποδεικνύεται ότι λειτουργούν σε διαφορετικά στάδια της σταδιοδρομίας του ατόμου, την εφαρμογή των αρχών του Παγκόσμιου Κώδικα Πρακτικής του ΠΟΥ για την πρόσληψη προσωπικού στον τομέα της υγείας και την έμφαση στην προσέλκυση και συγκράτηση των επαγγελματιών υγείας σε αγροτικές, απομακρυσμένες και άλλες υπο-εξυπηρετούμενες περιοχές.
– Η βελτιστοποίηση της απόδοσης του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας και της φροντίδας με δράσεις για καλύτερες συνθήκες, προστασία της υγείας και της ψυχικής ευεξίας, την αντιμετώπιση προβλημάτων όπως το εργασιακό άγχος η εξουθένωση και η ασφάλεια στον χώρο εργασίας.
– Ο καλύτερος στρατηγικός σχεδιασμός που θα λαμβάνει υπόψη τη δυναμική της αγοράς εργασίας στον τομέα της υγείας και θα προωθεί διακυβερνητικές και διατομεακές δράσεις με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή.
