Σε μια πράσινη μοναστική πολιτεία που θα εφαρμόσει στο μέγιστο τους κανόνες της ενεργειακής εξοικονόμησης, προσβλέπει η Μονή Βατοπεδίου, υιοθετώντας τεχνολογίες με τις οποίες θα θωρακίσει την ενεργειακή της αυτοτέλεια.
Τον στόχο αυτό υποστηρίζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εντάσσοντάς την ενεργειακή αναβάθμιση της Ι.Μ. Βατοπεδίου στο Τομεακό Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Υπουργείου με δημόσια δαπάνη ύψους 5 εκ. ευρώ.
Στόχος είναι η ενεργειακή μετάβαση της μονής σε τεχνολογίες χαμηλού άνθρακα, κάτι που συνεπάγεται την μέγιστη αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τον περιορισμό της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου καθώς επίσης και την αξιοποίηση βιομάζας που βρίσκεται διαθέσιμη σε επαρκείς ποσότητες στο τοπικό δάσος της Μονής.
Στο πλαίσιο αυτό η Μονή σκοπεύει να αναπτύξει φωτοβολταικά συστήματα που θα ενισχύσουν την ενεργειακή αυτονομία της, και προχωρεί στην δημιουργία ενός ενιαίου δικτύου (ενεργειακό κέντρο, μικροδίκτυο, τσιμενταύλακας) παραγωγής και μεταφοράς της ενέργειας.
Σε ένα χρόνο από σήμερα εκτιμάται με βάση το σχεδιασμό της Ιερής Κοινότητας του Αγίου Όρους ότι θα ολοκληρωθεί και το μεγάλο πρότζεκτ ύψους 15,8 εκατ. ευρώ για την εγκατάσταση 21 αυτόνομων φωτοβολταϊκών σταθμών, συνολικής ισχύος 2,64 MW σε συνδυασμό με συστήματα αποθήκευσης ενέργειας.
Τις δυνατότητες των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει εντοπίσει από καιρό η Μονή Βατοπεδίου, αναθέτοντας στην ΜΕΤΚΑ την κατασκευή ενός υβριδικού σταθμού ενέργειας.
Το έργο περιλαμβάνει φωτοβολταϊκά ισχύος 462 kW για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, 6 συστοιχίες μπαταριών ιόντων λιθίου με αθροιστική χωρητικότητα αποθήκευσης 553,8 kWh συνεχούς ρεύματος, 4 γεννήτριες ντίζελ, μετασχηματιστές καθώς και μία γραμμή μεταφοράς 20 kV, μήκους 2 χλμ.
Στόχος του έργου ήταν να μειωθεί αισθητά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της Μονής που μέχρι πρότινος κατανάλωνε περίπου 450.000 λίτρα πετρελαίου ετησίως.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Αυτόνομη Μοναστική Πολιτεία του Αγίου Όρους δεν τροφοδοτείται από το διασυνδεδεμένο σύστημα, καθιστώντας τη χερσόνησο του Άθω, ένα απομονωμένο ενεργειακό σύστημα.
