Η απάντηση είναι θετική, όταν πρόκειται για το διαβητικό φάρμακο της σεμαγλουτίδης (εμπορική ονομασία Ozempic) και τη φρενίτιδα που έχει προκληθεί – και διατηρείται αμείωτη – για την απόκτησή του, όχι για τον έλεγχο του σακχαρώδη διαβήτη, αλλά για την απώλεια βάρους. Στην Ελλάδα η σεμαγλουτίδη 0,25mg, 0,5mg ή 1mg είναι εγκεκριμένη μόνο για τη θεραπεία του διαβήτη, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τη χορήγηση του φαρμάκου σε δοσολογία που φθάνει αθροιστικά εκείνη του Wegovy ώστε να… μετατρέπεται αυθαίρετα σε φάρμακο για το αδυνάτισμα.
Σημειωτέον ότι η ίδια εταιρεία (Νοvo Nordisc) κυκλοφορεί στις Ηνωμένες Πολιτείες ενέσιμο φάρμακο με την ίδια δραστική ουσία της σεμαγλουτιδης αλλά με άλλη περιεκτικότητα, 2,4mg, στοχευμένα για την παχυσαρκία (εμπορική ονομασία Wegovy). Στην Ευρώπη η σεμαγλουτίδη εγκρίθηκε ως φάρμακο για την παχυσαρκία τον Ιανουαριο του 2022 από την αρμόδια ρυθμιστική αρχή, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) – εκ παραδρομής γράφτηκε στην έντυπη έκδοση ότι η σεμαγλουτίδη δεν έχει λάβει έγκριση από τον ΕΜΑ. Ωστόσο, η ζήτηση ήταν τόσο μεγάλη, που ξεπέρασε τις παραγωγικές δυνατότητες της εταιρίας. Η τελευταία πλέον έχει αναπτύξει από του στόματος θεραπεία για την παχυσαρκία και δρομολογεί τις αιτήσεις έγκρισης μέχρι το τέλος του έτους.
Το καινοτόμο φάρμακο για τους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη
Το καινοτόμο φάρμακο της ενέσιμης σεμαγλουτιδης με αυστηρή ένδειξη για τους ασθενείς με διαβήτη και ταυτόχρονα υψηλό Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) συμπληρώνει δύο έτη κυκλοφορίας στη χώρα μας, με τις πωλήσεις του να αγγίζουν τις 500.000. Ωστόσο, αυτή η μεγάλη δυναμική της ζήτησης για τις ενέσεις σεμαγλουτίδης, από διαβητικούς ή υπέρβαρους ή και από άτομα που απλώς θέλουν να χάσουν βάρος, έχει προκαλέσει ντόμινο προβλημάτων στον χώρο της υγείας.
Το πιο πρόσφατο πρόβλημα το αντιμετωπίζουν οι πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη που αποδεικνύονται «θύματα» της μεγάλης ζήτησης της σεμαγλουτίδης: οι ελλείψεις στην εγχώρια αγορά και συνεπακόλουθα οι έκτακτες εισαγωγές οδήγησαν σε κατακόρυφες αυξήσεις στις τιμές του φαρμάκου.
Ειδικότερα, οι ελλείψεις που καταγράφονταν στην Ελλάδα, κινητοποίησαν τους αρμόδιους φορείς (Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων και Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας, ΕΟΦ και ΙΦΕΤ, αντίστοιχα) για την έκτακτη προμήθεια ποσοτήτων. Η αναζήτηση του φαρμάκου έγινε σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες αλλά με όρους ελεύθερης αγοράς, γεγονός που απέδωσε μεν και είχε ως αποτέλεσμα έκτακτες εισαγωγές περίπου 15.000 τεμαχίων αλλά με τιμή πολλαπλάσια εκείνης που διατίθεται από την μητρική εταιρία στη χώρα μας.
Ωστόσο, με βάση την τιμή της έκτακτης αγοράς που έκανε το ΙΦΕΤ, ο ΕΟΦ διαθέτει το φάρμακο στην αλυσίδα των φαρμακοποθηκών και των φαρμακείων ώστε να το προμηθευτούν οι ασθενείς. Οι τελευταίοι πληρώνουν το 10% της συμμετοχής που τους αναλογεί στην νέα τιμή, και όχι σε αυτήν που είχε λάβει εξαρχής το φάρμακο για την κυκλοφορία του.
Κατακόρυφη αύξηση τιμής
Ειδικότερα, πριν καταγραφούν οι ελλείψεις και γίνει έκτακτη εισαγωγή σκευασμάτων, όλα τα φάρμακα σεμαγλουτίδης στην πένα των τεσσάρων δόσεων, περιεκτικότητας 0,25, 0,5 και 1mg, είχαν λιανική τιμή 111,23 ευρώ. Συνεπώς ο ασθενής πλήρωνε για τη μηνιαία θεραπεία του συμμετοχή 10% επί αυτής της τιμής, δηλαδή 11 ευρώ. Πλέον αυτό άλλαξε δραστικά.
Όσοι χρειάζονται το ενέσιμο σκεύασμα περιεκτικότητας 1mg σεμαγλουτίδης μπορούν να το βρουν μόνο σε τρίμηνη θεραπεία με 3 πένες των 4 δόσεων η καθεμία και λιανική τιμή 1.090 ευρώ (έχουν διατεθεί από τον ΕΟΦ περίπου 1.350 συσκευασίες). Επίσης, σε τρίμηνη θεραπεία διατίθεται και το σκεύασμα των 0,5mg σεμαγλουτίδης με τιμή 1.115 ευρώ ( ο ΕΟΦ διέθεσε άλλα 2.400 τεμάχια). Στα φαρμακεία διατίθενται και περίπου 3.000 συσκευασίες της μίας πένας σεμαγλουτίδης των 0,5mg με τιμή 413,20 ευρώ. Επί αυτών των τιμών διαμορφώνεται και η συμμετοχή των ασθενών. Άρα, για τον ασθενή που ελάμβανε την πένα με τις τέσσερις δόσεις του 1mg σεμαγλουτίδης, τώρα είναι μονόδρομος η συσκευασία με τις τρεις πένες του 1mg, με τη συμμετοχή του να διαμορφώνεται στα 109 ευρώ, ή 36 ευρώ τον μήνα αν γίνει επιμερισμός τη μηνιαία συμμετοχή. Ποσό που είναι υπερτριπλάσιο της συμμετοχής των 11 ευρώ που πλήρωνε μέχρι τις αρχές Μαϊου. Στα 111 ευρώ φτάνει η συμμετοχή για τον ασθενή εάν η θεραπεία του είναι με το ενέσιμο σκεύασμα των 0,5mg, καθώς αυτό κυκλοφορεί επίσης σε τρίμηνη συσκευασία με τιμή 1.115 ευρώ.
Οι φαρμακοποιοί είναι εκείνοι που θέλοντας και μη, αναλαμβάνουν τον δύσκολο ρόλο να δώσουν τις επαρκείς εξηγήσεις στους ασθενείς για την αύξηση στην τιμή, καθώς αποτελούν τον κρίκο της φαρμακευτικής αλυσίδας που καταλήγει στους ασθενείς. «Για κάποιους πάσχοντες με σακχαρώδη διαβήτη που είναι ρυθμισμένοι με αυτό το φάρμακο η νέα συμμετοχή που διαμορφώνεται σε αυτές τις έκτακτες συνθήκες μπορεί να είναι σημαντικό τμήμα της σύνταξής τους. Κάποιοι συνεχίζουν, άλλοι ζητούν από τον γιατρό τους να συνταγογραφήσει εναλλακτικά άλλη θεραπεία. Οι πραγματικοί ασθενείς διαμαρτύρονται για την τιμή, δείχνουν ότι δυσκολεύονται» περιγράφει ο φαρμακοποιός, ταμίας του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ), Παναγιώτης Φράγκος. Το ντόμινο των προβλημάτων που κινεί η ζήτηση της σεμαγλουτίδης πλήττει και τον κλάδο του. «Για το φαρμακείο το οικονομικό ρίσκο με τα φάρμακα που διακινούνται μέσω ΕΟΦ-ΙΦΕΤ είναι μεγάλο, καθώς δεν υπάρχει η εναλλακτική της επιστροφής των αδιάθετων σκευασμάτων στις φαρμακαποθήκες, όπως συμβαίνει με όλα τα άλλα φάρμακα. Στην πράξη, λοιπόν, όλοι προχωρούμε στην παραγγελία και πληρώνουμε μόνο εφόσον αποσαφηνίσουμε με τους ασθενείς ότι είναι βέβαιοι ότι θα συνεχίσουν τη θεραπεία τους. Δεν έχουμε το περιθώριο για άστοχες παραγγελίες».
Η αγωνία των ασθενών
