Λίγα λεπτά πριν ο κ. Παναγιώτης Χατζηπέρος, μέλος του πληρώματος του ελληνικού αντιτορπιλικού τον Μάιο του 1973, είχε βρεθεί πρωταγωνιστής σε μια δημόσια συζήτηση για τα ιστορικά εκείνα 24ωρα. Μια εποχή που το μη επιτυχημένο αντιδικτατορικό Κίνημα του Ναυτικού της 23ης Μαΐου και η ανταρσία του αντιτορπιλικού υπό τον αείμνηστο, όπως τον αποκαλεί ο κ. Χατζηπέρος, πλοίαρχο του σκάφους, Νίκο Παππά έγινε είδηση σε όλο τον κόσμο.
«Εμείς την εποχή εκείνη παίξαμε τη ζωή μας κορώνα-γράμματα. Κυριολεκτικά. Τότε υπήρχε ακόμη η θανατική ποινή και εάν γυρίζαμε πίσω θα μας στήναμε στο τοίχο. Σίγουρα πράγματα,» αναφέρει στο ΑΠΕ ΜΠΕ ο κ. Χατζηπέρος.
Καθώς γυρνά το χρόνο πίσω στην περίοδο από την οποία πέρασε μισός αιώνας, το τότε μέλος του πληρώματος του «Βέλους» που αποχώρησε από άσκηση του ΝΑΤΟ που ήταν σε εξέλιξη στα ανοικτά της Σαρδηνίας για να καταπλεύσει στο ιταλικό λιμάνι Φιουμιτσίνο, όπου και ζήτησε πολιτικό άσυλο, περιγράφει την άγνωστη πορεία στην οποία μπήκε το προσωπικό.
«Το παιδί σου θα το φάνε τα ψάρια»
«Εμείς δεινοπαθήσαμε, κινδυνέψαμε. Εγώ για παράδειγμα (σ.σ μετά από την απόφαση μέρους του πληρώματος του «Βέλους» να εγκαταλείψει τη στρατιωτική άσκηση και να αναζητήσει πολιτικό άσυλο στην Ιταλία) δεν είχα δικαίωμα να έρθω στην Ελλάδα» εξηγεί ο κ. Χατζηπέρος που περιέγραψε και πως στην περίοδο μετά από την παραμονή του στην Ιταλία, ως μηχανικός πια σε εμπορικό πλοίο ενώ έπλεε σε ελληνικά ύδατα χρειάστηκε να αποβιβαστεί μόνος σε μικρό νησί του Αιγαίου ώστε να μην πέσει στα χέρια των χουντικών αρχών αφού ήταν καταζητούμενος και η παραμικρή αφορμή για συνάντηση με τις αρχές της δικτατορίας μπορούσε να θέσει τη ζωή του σε κίνδυνο.
«Εάν έπεφτα στο συγκεκριμένο για παράδειγμα περιστατικό στα χέρια του επικεφαλής της ΕΣΑ στη Θεσσαλονίκη όπου είχε πάρει εντολή να πάει το καράβι στο οποίο δούλευα, εγώ ήμουν τελειωμένος. Και δεν ήταν αυτό το μόνο περιστατικό (σ.σ στο οποίο κινδύνεψαν όσοι είχαν ζητήσει πολιτικό άσυλο στην Ιταλία), είχαμε πολλά τέτοια περιστατικά», σχολιάζει ο κ. Χατζηπέρος.
#ΣανΣήμερα στις 25 Μαΐου 1973, το πλήρωμα του αντιτορπιλικού ΒΕΛΟΣ μαθαίνει ότι το Κίνημα του Ναυτικού εναντίον του…
Posted by ΕΡΤ Αρχείο on Monday, May 24, 2021
Ο Έλληνας ναυτικός εξήγησε μάλιστα πως την περίοδο μετά από την πρωτοβουλία του Νίκου Παππά και των υπόλοιπων αξιωματικών και ναυτών του «Βέλους» οι συγγενείς των ανδρών του πλοίου – καθώς δεν είχαν παρά μια απόλυτα ελεγχόμενη εικόνα για τις διεθνείς εξελίξεις, πίσω στην Ελλάδα δέχονταν ψυχολογικό βασανισμό. «Εκείνη την περίοδο πήγαιναν (σ.σ άνθρωποι της χούντας των συνταγματαρχών), και έλεγαν στη μάνα μου πως δεν θα δει ποτέ το παιδί της κάνοντας μάλιστα την σύγκριση με την Ισπανία. Εκεί όπου ο δικτάτορας, όπως της τόνιζαν, ήταν στην εξουσία για εξήντα χρόνια. Της έλεγαν πως το παιδί της θα το ‘…φάνε τα ψάρια’ και εκείνη μάλιστα έφυγε από τη ζωή από νευρικό κλονισμό» διηγείται ο πλοίαρχος ε.α.
Λιθαράκι για τη διεθνοποίηση
Ο κ. Χατζηπέρος θυμήθηκε πως η πράξη του πληρώματος του αντιτορπιλικού «Βέλος» είχε γίνει θέμα σε διεθνή ΜΜΕ. «Αυτό που έγινε μαθεύτηκε σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο στην Ευρώπη. Εγώ θυμάμαι πως είχα δώσει συνεντεύξεις σε δημοσιογράφους π.χ της Χιλής, του Καναδά, της Κορέας, της Ιαπωνίας… Όταν δώσαμε συνέντευξη στο ξενοδοχείο «Agip» (σ.σ όπου για λόγους ασφαλείας διέμεναν με την ευθύνη της ιταλικής κυβέρνησης οι οι 31+1 άνδρες του πλοίου) εκεί ήταν πάνω από 150 δημοσιογράφοι από όλο τον κόσμο», εξιστορεί ο κ. Χατζηπέρος. Η ταχύτητα δε με την οποία έγινε γνωστή σε ΜΜΕ η πράξη των ανδρών του πλοίου με τον κατάπλου του στο Φιουμιτσίνο της Ιταλίας ήταν, σημειώνει, εντυπωσιακή.
«Βγήκαμε έξω (σ.σ στο μικρό λιμάνι της περιοχής) στις 25 του μήνα μέχρι τότε όμως από το απόγευμα της 24ης, όλα τα ειδησεογραφικά πρακτορεία είχαν δώσει την είδηση. Έτσι εμείς όταν βγήκαμε έξω υπήρχαν γύρω στις δέκα χιλιάδες Έλληνες φοιτητές και Ιταλοί δημοκράτες οι οποίοι πραγματικά μας επευφημούσαν και μας ζητωκραύγαζαν. Δεν ήταν αυτό που λέγανε οι χουντικοί, ότι θα ‘σας αποδοκιμάσουν’», διηγείται το 23ρονο τότε μέλος του πληρώματος του «Βέλους».
Ήταν μια υποδοχή που οι άνδρες του πλοίου περίμεναν; «Ήταν κάτι το πρωτοφανές. Δεν το περιμέναμε…, όχι σε τέτοια έκταση. Όταν κατεβήκαμε εμείς πηγαίναμε στο άγνωστο αν και ξέραμε ότι έξω υπάρχει κόσμος, τους βλέπαμε με τα κιάλια από το πλοίο. Αν και μας έλεγαν πως θα είναι αντίθετοι όσοι οι θα συγκεντρώνονταν – δεν είχαμε δα και τηλέφωνα να καλέσουμε για να μάθουμε – εμείς είχαμε άλλη αίσθηση. Το διαισθανόμασταν πως οι συγκεντρωμένοι στο λιμάνι ήταν μαζί μας», εξηγεί ο κ. Χατζηπέρος που εξιστορεί και το συναίσθημα που κυριαρχούσε μέσα του όταν επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον πατέρα του. «Εκείνη τη στιγμή με την τόσο έντονη συγκίνηση και ένταση, ένιωθα πως θα ρίξουμε τη χούντα, το ένιωθα αυτό…», αναφέρει το μέλος του πληρώματος του «Βέλους».
Αυτό(ς) που καθόρισε τις εξελίξεις
«Εάν δεν ήταν ο Παππάς θα πηγαίναμε στην άσκηση», απαντά στην ερώτηση για το πως σήμερα, 50 χρόνια μετά, κρίνει την κατάταξη της βαρύτητας των παραγόντων που οδήγησαν στην πρωτοβουλία των ανδρών του «Βέλους» ο πλοίαρχος ε.α. «Ο κυβερνήτης Νίκος Παππάς ήταν ηγέτης, εξαιτίας του έγινε αυτό που έγινε», αναφέρει ο κ. Χατζηπέρος. «Ο Παππάς έκανε αυτό που έκανε και διεθνοποίησε την όλη κατάσταση και έτσι ο κόσμος έξω πήρε χαμπάρι το τι συμβαίνει στην Ελλάδα όπως και το ότι όλες οι Ε.Δ δεν είναι με το δικτατορικό καθεστώς. Ήταν η πρώτη φορά που έγινε αυτό και κάτι τέτοιο δεν θα ξαναγίνει», σχολίασε.
