Στο κόκκινο έχει ανέβει η αγωνία των υποψηφίων των Πανελλαδικών 2023 ενόψει της ανακοίνωσης των βαθμολογιών από στρεβλή αναπαραγωγή του σχολιασμού των θεμάτων της Φυσικής του 2ου Επιστημονικού Πεδίου από το Σύλλογο Φυσικών Κρήτης, σύμφωνα με την οποία ένα από τα θέματα ήταν εκτός ύλης.
Όπως εξηγεί ο Πρόεδρος του Συλλόγου Φυσικών Κρήτης κ. Μιχάλης Καραδημητρίου, «το θέμα Γ των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων ήταν σαφώς εντός ύλης, βρισκόταν, ωστόσο, “στα όρια της ύλης”. Την ανακοίνωση σχολιασμού των θεμάτων, όπως είθισται να κάνουμε την ημέρα των πανελλαδικών εξετάσεων κάθε χρόνο, ακολούθησε διαστρέβλωση».
Προκειμένου δε να αποσαφηνίσει την κατάσταση, ο ίδιος συνεχίζει: «Φέτος, επειδή στη Φυσική είχαμε ένα μεταβατικό πρόγραμμα σπουδών, προκειμένου να γίνει σταδιακά η μετάβαση από την παλιά στην καινούρια ύλη, οι οδηγίες διδασκαλίας, που μας δόθηκαν είχαν κάποια “σκοτεινά” σημεία. Το θέμα Γ, ήταν ένα από αυτά, καθώς βρισκόταν οριακά εντός ύλης. Υπήρχαν ασκήσεις ίδιας φύσης με το θέμα Γ, που ήταν εκτός ύλης αλλά υπήρχε και μία άσκηση, που ήταν ίδια με αυτή έπεσε στο θέμα Γ και ήταν εντός ύλης. Αμφότερες οι κατηγορίες ασκήσεων, χρησιμοποιούσαν την ίδια Φυσική».
Αν και στην «γκρίζα ζώνη» τα θέματα Φυσικής είναι εντός ύλης
«Τα θέματα των φετινών πανελλαδικών εξετάσεων είναι σίγουρα διαφορετικά σε σχέση με εκείνα των προηγούμενων ετών. Τα θέματα Α και Β ήταν εξαιρετικής φύσης, με σωστή κλιμάκωση και διαβάθμιση. Το θέμα Γ, είναι σαφώς εντός της ύλης αλλά – κατά τη δική μας γνώμη – βρίσκεται στα όρια αυτής, επειδή οι ίδιες οι οδηγίες διδασκαλίας είχαν “σκοτεινά” σημεία», θα πει ο κ.Καραδημητρίου, αφού το “ευαίσθητο” του θέματος, εξαιτίας της αναταραχής που προξένησε στους υποψήφιους και τις οικογένειές τους, οδήγησε το Σύλλογο Φυσικών Κρήτης να επανέλθει με νέα ανακοίνωση (16/06/23): «Σίγουρα θα μπορούσαν να έχουν αποφύγει το συγκεκριμένο θέμα, επειδή προϋποθέτει ευρύτερη εμπέδωση των εννοιών από τους μαθητές, όμως σεβόμενοι το άγχος των παιδιών, τονίζουμε πως είναι επικίνδυνο να μιλάμε για θέματα “εκτός ύλης”».
«Θεωρούμε ότι οι βαθμολογίες, που αναμένονται, θα καταδείξουν το πρόβλημα για δύο λόγους: αφενός, επειδή τα παιδιά προέρχονται από την περίοδο της πανδημίας ενώ επιπλέον, έπρεπε μέσα σε μία χρονιά, να καλύψουν και κενά της Α’ Λυκείου. Αφετέρου, επειδή στη Β’ Λυκείου το μάθημα της Φυσικής Γενικής Παιδείας, όπου θεμελιώνονται έννοιες οι οποίες σχετίζονται με τη συγκεκριμένη άσκηση, είναι ένα μάθημα απαξιωμένο στα σχολεία, ούτε είναι ενδοσχολικώς εξεταζόμενο. Συνοψίζοντας, οι μαθητές “διδάχθηκαν και δεν διδάχθηκαν” εφόσον δεν είχαν το χρόνο να εμπεδώσουν τον όγκο της ύλης. Με βάση τα προαναφερθέντα, αν και δεν μιλάμε για θέματα εκτός ύλης, θα περίμενε κανείς οι θεματοδότες να μην επιλέξουν το συγκεκριμένο οριακό και σκοτεινό σημείο της ύλης. Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε ξεκάθαρα αναλυτικά προγράμματα, σοβαρά σχολικά εγχειρίδια, καθαρές οδηγίες διδασκαλίες», συνεχίζει ο ίδιος, καταλήγοντας: «Προσωπικά, θεωρώ ότι είμαστε εντός ύλης τεχνικά, όχι όμως ηθικά».
Εξαιρετικά πολύπλοκο χωρίς λόγο, το θέμα Δ
«Το φετινό θέμα Δ, ακολουθεί την πεπατημένη των “υπερκατασκευών”», σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Συλλόγου Φυσικών Κρήτης, ο οποίος επισημαίνει: «Αν και η Φυσική ως επιστήμη διακρίνεται από απλότητα, στο θέμα Δ των πανελλαδικών επιχειρείται διαχρονικά η “συμπύκνωση” πολλών κεφαλαίων της ύλης, προκειμένου να γίνει συνδυαστικό. Φτιάχνουμε “υπερπαραγωγές-τερατουργήματα”, κατασκευές ή σχήματα περίεργα, που δεν υπάρχουν στη φύση, ούτε μπορούν να παραχθούν στο εργαστήριο. Φέτος, εξετάστηκαν κεφάλαια μηχανικής στερεού σώματος, ταλαντώσεων, ηλεκτρομαγνητισμού, κρούσεων… Κι όμως, αρκούν δύο κεφάλαια για να φτιάξεις ένα θέμα».
Η ανακοίνωση πάνω στην οποία εξέδωσε διευκρινήσεις ο Σύλλογος Φυσικών Κρήτης, ανέφερε πως «Τα σημερινά θέματα Φυσικής χαρακτηρίζονται ως θέματα που κινούνται δυστυχώς στην παγιωμένη λογική να δίνουμε για την Φυσική μια στρεβλή εικόνα στους μαθητές. Μας προκαλεί εντύπωση ότι ο Ηλεκτρομαγνητισμός κυριαρχεί σε όλα τα θέματα του διαγωνίσματος, ενώ η ύλη αποτελείται και από άλλα 5 κεφάλαια. Κρίνεται προφανώς ως θετικό ότι δόθηκε τυπολόγιο για πρώτη φορά».
Ποιες οι εκτιμήσεις από την πορεία της βαθμολόγησης στη Φυσική
«Αναμένεται να έχουμε ένα μεγάλο ποσοστό κοντά στη βάση», εκτιμά ο Πρόεδρος του Συλλόγου Φυσικών Κρήτης. Στα θέματα Α και Β οι επιδόσεις εκτιμούμε ότι θα είναι καλές, ίσως να έχουμε περισσότερους μαθητές στην κλίμακα 9 με 11, γύρω στη βάση δηλαδή. Περιμένουμε όμως λιγότερα άριστα γραπτά. Σε ο,τι αφορά τις βάσεις εισαγωγής για το δεύτερο επιστημονικό πεδίο, πιστεύω ότι θα παραμείνουν οριακά ίδιες με την προηγούμενη χρονιά».
Ποια η θέση της Επιτροπής Παιδείας της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών
Σχετικά με το ερώτημα Γ3, του θέματος Γ, των Πανελλαδικών Εξετάσεων 2023 Ημερησίων και Εσπερινών Γενικών Λυκείων, στο μάθημα Φυσική Προσανατολισμού, η Επιτροπή Παιδείας της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών σημειώνει τα ακόλουθα:
1. Η απάντηση του ερωτήματος απαιτεί την εφαρμογή του β’ κανόνα Kirchhoff, σε κύκλωμα που εμφανίζονται δύο (2) ηλεκτρεγερτικές δυνάμεις, οι οποίες οφείλονται σε φαινόμενα επαγωγής.
2. Οι υποψήφιες/οι του 2023 έχουν διδαχθεί τον β’ κανόνα Kirchhoff κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους στη Β’ Τάξη. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2021–2022, η παράγραφος 2.3 Κανόνες του Kirchhoff ανήκει στη διδακτέα ύλη. Στους στόχους του Αναλυτικού Προγράμματος, περιλαμβάνεται και ο ακόλουθος: «Διατύπωση και εφαρμογή του 1ου και του 2ου κανόνα του Kirchhoff στην εκτέλεση εργαστηριακών ασκήσεων και την επίλυση ποσοτικών προβλημάτων.».
Στις παρατηρήσεις, περιλαμβάνεται και η ακόλουθη: «Να γίνει εφαρμογή του δεύτερου κανόνα του Kirchhoff σε βρόχο με δύο ιδανικές πηγές με ΗΕΔ Ε1 και Ε2 και ένα αντιστάτη R και στις δύο περιπτώσεις στις οποίες οι πηγές έχουν την ίδια ή αντίθετη πολικότητα.». Στις ενδεικτικές προσομοιώσεις/δραστηριότητες, περιλαμβάνεται και η ακόλουθη: «Κανόνες του Kirchhoff, ΕΚΦΕ-ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ». Σημειώνεται επίσης ότι, η διδασκαλία της παραγράφου 2.3 Κανόνες του Kirchhoff πραγματοποιείται περί την δωδέκατη (12) ώρα διδασκαλίας του μαθήματος [έκτη (6) σχολική εβδομάδα].
