Το χειρότερο δυνατό ενδεχόμενο για τους πέντε επιβάτες του «πολιτικού» βαθυσκάφους Titan αρχίζει να αναδύεται ως όλο και πιο πιθανό καθώς οι ώρες περνούν και οι απεγνωσμένες έρευνες στην περιοχή όπου χάθηκε παραμένουν άκαρπες. Συγκεκριμένα, ο δρ. Ντέιβιντ Γκάλο, ένας Αμερικανός ωκεανογράφος που θεωρείται παγκοσμίως ως αυθεντία στις υποβρύχιες εξερευνήσεις και στενός φίλος του Πολ-Ανρί Ναρζολέ, χειριστή του Titan, δήλωσε ότι «είναι πολύ πιθανόν το βαθυσκάφος να διαλύθηκε σε κομμάτια προς τα μέσα. Να συνέβη, δηλαδή, μια ενδόρρηξη (implosion), κάτι που θα ήταν ολέθριο».
Κατά την άποψη του δρ. Γκάλο, εφόσον η επικοινωνία του Titan με το σκάφος υποστήριξης χάθηκε 1 ώρα και 45 λεπτά αφ’ ότου καταδύθηκε με προορισμό το ναυάγιο του Τιτανικού σε βάθος περίπου 3.800 μέτρων, «πιθανότατα προέκυψε κάποιο απρόοπτο εν μέσω της καθόδου του Titan, δεδομένου ότι θα χρειαζόταν περί τις 2 ώρες για να φτάσει στα υπολείμματα του Τιτανικού. Άρα, κάτι συνέβη που προκάλεσε απώλεια επικοινωνίας ή και ισχύος στο Titan, προτού φτάσει στο ναυάγιο».
» Κι από κάτι τέτοιο, δηλαδή από μια ενδόρρηξη, σε τόσο μεγάλα βάθη, δεν υπάρχει επιστροφή» συμπληρώνει ο Ντέιβιντ Γκάλο. Τονίζοντας παράλληλα ότι ο ίδιος είναι μεν συντετριμμένος, αλλά ως επιστήμονας οφείλει να αναδείξει την πιο πιθανή ερμηνεία των μέχρι στιγμής δεδομένων.
«Δυστυχώς, η καταστροφή του Titan από κάποιου είδους αστοχία υλικών δεν μπορεί παρά να είναι πλέον το Νο.1 σενάριο -όσο δυσάρεστο κι αν είναι το να το σκεφτόμαστε. Προσωπικά, δεν ξέρω κάποιον άλλον τρόπο με τον οποίον το βαθυσκάφος θα μπορούσε να έχει εξαφανιστεί τόσο γρήγορα».
Παρόλ’ αυτά, εάν δεν υιοθετήσει κάποιος τη ζοφερή εκδοχή που εισηγείται ο δρ. Γκάλο προτιμώντας να πιστεύει (και να ευελπιστεί) ότι οι πέντε επιβάτες είναι ζωντανοί, και το Titan είναι άθικτο είτε κάπου στην επιφάνεια του ωκεανού είτε κάτω από αυτήν, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν δύο βασικά στοιχεία: Πρώτον, ότι το διαθέσιμο οξυγόνο εντός της κάψουλας δεν είναι απεριόριστο. Αντιθέτως, εκτιμάται πως οι επιβάτες έχουν πλέον, κατά προσέγγιση, απόθεμα που επαρκεί για περίπου 30 ώρες. Κι αυτό με την προϋπόθεση πως το πενταμελές πλήρωμα της αποστολής διατήρησε την ψυχραιμία του και δεν πανικοβλήθηκε, αυξάνοντας έτσι την κατανάλωση του οξυγόνου.
Το δεύτερο κρίσιμο στοιχείο, είναι ότι το Titan είναι σφραγισμένο από το εξωτερικό του, με μια σειρά από μεγάλα μπουλόνια (βίδες). Συνεπώς, ακόμη και εάν πλέει χαμένο στην επιφάνεια, ο εντοπισμός του επείγει, ακριβώς λόγω της φύσης του ως οχήματος ειδικά σχεδιασμένου για να αντέχει στις κολοσσιαίες πιέσεις της θάλασσας, σε βάθος χιλιομέτρων.
Χωρίς πιστοποιητικά
Ωστόσο, σύμφωνα με δημοσιεύματα των New York Times, εκφράζονται αμφιβολίες σχετικά με το πόσο επιμελώς τηρήθηκαν οι προδιαγραφές ασφαλείας στο Titan. Επισημαίνεται ότι, εν αντιθέσει με άλλα σκάφη αυτού του είδους τα οποία υπόκεινται σε αυστηρούς ελέγχους και διαδικασίες πιστοποίησης, το Titan δεν διαθέτει κανενός τύπου πιστοποιητικό, καθώς είναι υπερβολικά καινοτόμο. Η κατασκευή του διαφέρει από οποιουδήποτε άλλου βαθυσκάφους, ακόμη και των υπολοίπων που απαρτίζουν το στολίσκο της ιδιοκτήτριας εταιρείας, OceanGate.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ειδικοί, όπως ο ωκεανο-βιολόγος Μπρους Ρόμπινσον αλλά και ο Άλφρεντ Σ. ΜακΛάρεν, απόστρατος αξιωματικός στα υποβρύχια του Ναυτικού των ΗΠΑ, δηλώνουν ότι «η έλλειψη πιστοποίησης δικαιολογεί το να υποθέσει κάποιος ότι για το Titan υπήρξαν εσκεμμένες παραλείψεις στην πιστή τήρηση των προδιαγραφών ασφαλείας. Προσωπικά εγώ» τόνισε χαρακτηριστικά ο ΜακΛάρεν «δεν θα καταδυόμουν με ένα τέτοιο σκάφος ούτε σε ένα εκατομμύριο χρόνια».
Εξ αφορμής της υπόθεσης Titan, στην επιφάνεια της διεθνούς επικαιρότητας αναδύθηκε ένα κενό των διεθνών κανονισμών, οι οποίοι κατ’ ουσίαν ισχύουν κατά το δοκούν για μικρά, ιδιωτικά βαθυσκάφη. Κι αυτό διότι σχεδόν το καθένα από αυτά είναι διαφορετικό, υπό την έννοια ότι, σε μεγάλο βαθμό, πρόκειται περί ιδιοκατασκευών, ως προς τα υλικά και τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τους.
Βεβαίως, οι πρότυποι κανόνες ασφαλείας θεωρούνται αυτοί του βρετανικού οργανισμού Lloyd’s, ενός από τους παλαιότερους ασφαλιστικούς φορείς στο χώρο των πλεούμενων οιουδήποτε τύπου. Οι Lloyd’s ελέγχουν, πιστοποιούν και απονέμουν βαθμούς ασφαλούς αξιόπλοου στα εκάστοτε σκάφη.
Όμως, δεδομένου ότι το Titan είναι φτιαγμένο από έναν συνδυασμό φύλλων ανθρακονήματος και τιτανίου, προκειμένου να εξοικονομηθεί βάρος έναντι παρόμοιων σκαφών που κατασκευάζονται με το συμβατικό τρόπο του χάλυβα, στην πράξη είναι αδύνατον να ελεγχθεί επαρκώς και να πιστοποιηθεί, εφόσον οι υπάρχουσες δοκιμές που προβλέπονται δεν είναι αντιστοίχως εξελιγμένες. Πιο απλά, το Titan είναι μπροστά από την εποχή του, γεγονός που, ενδεχομένως, να συνεπάγεται πλεονεκτήματα αλλά και άγνωστα εισέτι προβλήματα στεγανότητας υπό ακραίες συνθήκες.
Πάντως, εκ μέρους της ιδιοκτήτριας εταιρείας, της OceanGate, επισημαίνεται σε ανακοίνωσή της ότι «στην πλειονότητά τους τα ναυτικά ατυχήματα προξενούνται από λάθος χειρισμό, όχι από κενά ασφαλείας ή αστοχίες υλικών. Συνεπώς, είναι άστοχη η κριτική που εστιάζει στα υλικά και τον τρόπο κατασκευής του Titan».
Οι έρευνες
Στην επιχείρηση εντοπισμού και διάσωσης του Titan συμμετέχουν, συντονισμένα, δυνάμεις της Αμερικανικής και Καναδικής Ακτοφυλακής, με εναέρια, πλωτά και υποβρύχια μέσα. Η περιοχή στον Βόρειο Ατλαντικό που αγωνίζονται να καλύψουν στη θαλάσσια επιφάνεια είναι τεράστια: Αγγίζει τα 26.000 τετ. χλμ., μεγαλύτερη από ολόκληρη την Πελοπόννησο. Στις έρευνες συμμετέχει επίσης το Deep Energy, ένα σκάφος μήκους 194 μ. το οποίο χρησιμοποιείται για την πόντιση υποθαλάσσιων καλωδίων για τη μεταφορά ηλεκτρικού ρεύματος. Από το Deep Energy γίνεται ο χειρισμός του υποβρυχίου-ρομπότ, το οποίο διερευνά την περιοχή γύρω από το σημείο όπου ανιχνεύθηκε για τελευταία φορά το ραδιοσήμα του Titan.
Υπενθυμίζεται ότι στην τελευταία αποστολή του βαθυσκάφους Titan επέβαιναν οι Χάμις Χάρντινγκ, 58 ετών δισεκατομμυριούχος από το Ηνωμένο Βασίλειο, πρόεδρος της αεροπορικής εταιρείας Action Aviation.
