Έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επικρίνει τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση των ΗΠΑ χειρίστηκε την απόσυρση από το Αφγανιστάν το 2021, κάνοντας λόγο για απουσία σαφήνειας στις εντολές, ενώ εκτίμησε ότι οι αποφάσεις του Τζο Μπάιντεν και του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρουν τα στρατεύματα «είχαν σοβαρές επιπτώσεις για τη βιωσιμότητα» της αφγανικής κυβέρνησης.
Η έκθεση, που ολοκληρώθηκε πριν περισσότερο από έναν χρόνο, αλλά δημοσιεύθηκε μόλις χθες Παρασκευή, ζητεί να γίνουν μεταρρυθμίσεις, κυρίως να ορίζεται ένας μόνο υπεύθυνος σε μελλοντικές κρίσεις, και να διαχωριστεί ο σχεδιασμός έκτακτων μέτρων από πολιτικές σκοπιμότητες.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν είχε ζητήσει τη διεξαγωγή της σχετικής έρευνας μετά τις σκηνές χάους στο διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ, τον Αύγουστο του 2021, όταν ο αμερικανικός στρατός οργάνωσε μια επιχείρηση μαζικής αποχώρησης από το Αφγανιστάν.
Η έκθεση χαιρετίζει την επιτυχημένη τεράστια αεροπορική γέφυρα, χάρη στην οποία απομακρύνθηκαν από την εμπόλεμη χώρα 125.000 άνθρωποι, εκ των οποίων 6.000 Αμερικανοί πολίτες.
Αλλά επισημαίνει ότι για να έρθει σε πέρας αυτή η επιχείρηση χρειάστηκε να αντιμετωπιστούν «μεγάλες προκλήσεις» εξαιτίας του γεγονότος ότι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν «δεν έλαβαν ξεκάθαρες αποφάσεις». «Οι συνεχείς αλλαγές στις οδηγίες και στο δημόσιο μήνυμα που έστελνε η Ουάσινγκτον (…) ενέτειναν τη σύγχυση», προσθέτει η έκθεση.
Όμως ο Μπάιντεν κληρονόμησε καθυστερήσεις στην επεξεργασία αιτημάτων για χορήγηση βίζας, τα οποία είχαν συσσωρευθεί επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος κατέληξε σε συμφωνία με τους Ταλιμπάν το 2020 για την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, συνεχίζει.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν- Πιέρ υπερασπίστηκε τον τρόπο που χειρίστηκε την απόσυρση από το Αφγανιστάν ο Μπάιντεν: «έπρεπε να πάρει μία απόφαση», δήλωσε στους δημοσιογράφους. Οι ΗΠΑ είχαν δαπανήσει «δισεκατομμύρια δολάρια σε έναν πόλεμο του οποίου το τέλος δεν διαφαινόταν» και ο Μπάιντεν «ήθελε να το σταματήσει», εξήγησε.
Από την πλευρά του ο Στίβεν Τσόινγκ, εκπρόσωπος του Τραμπ, ανέφερε σε μέιλ του: «Υπάρχει μόνο ένας υπεύθυνος για την καταστροφική απόσυρση από το Αφγανιστάν: ο Τζο Μπάιντεν».
Η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που βασίζεται σε 150 συνεντεύξεις με πρώην και νυν αξιωματούχους, τονίζει τη μεγάλη διαφορά στο στυλ των δύο κυβερνήσεων, με «μια σχετική απουσία» προετοιμασίας των κυβερνητικών υπηρεσιών υπό τον Τραμπ και «έντονες» διαδικασίες υπό τον Μπάιντεν, ο οποίος όμως αιφνιδιάστηκε από την ταχύτητα με την οποία εξελίχθηκε η κατάσταση.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες εκτιμούσαν ότι η υποστηριζόμενη από τη Δύση κυβέρνηση του Αφγανιστάν θα διατηρούσε τον έλεγχο της Καμπούλ «επί εβδομάδες ή και μήνες».
«Ο φόβος να σταλεί ένα λάθος μήνυμα, το οποίο κυρίως θα υπονοούσε ότι οι ΗΠΑ δεν εμπιστεύονταν πλέον την αφγανική κυβέρνηση με αποτέλεσμα να επιταχυνθεί η πτώση της, επηρέασε σε κάποιο βαθμό την προετοιμασία και τον σχεδιασμό», εξηγεί η έκθεση.
Σε μήνυμά του προς τους εργαζόμενους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ με αφορμή τη δημοσίευση της έκθεσης, ο Μπλίνκεν χαιρέτισε «το εξαιρετικό θάρρος, την εφευρετικότητα και την αφοσίωση» του αμερικανικού προσωπικού στο Αφγανιστάν και δεσμεύθηκε να συμμορφωθεί με τις συστάσεις της έκθεσης.
«Τα μαθήματα που πήραμε μας βοήθησαν ήδη στην απάντησή μας στην Ουκρανία, το Σουδάν και αλλού», υπογράμμισε.
