Στο Παρίσι, τη Μασσαλία και τις άλλες γαλλικές πόλεις, όταν έπεσε το σκοτάδι της Κυριακής, τα πράγματα ήταν διαφορετικά από τις προηγούμενες νύχτες. Όλα φαίνονταν ότι θα κυλήσουν πιο ήρεμα. Οι διαδηλωτές ήταν αισθητά λιγότεροι, ενώ αντίθετα, οι αστυνομικοί, αισθητά περισσότεροι. Όμως η φωτιά, συνεχίζει να καίει στα σωθικά της Γαλλίας. Ποιος είναι αυτός που θα τη σβήσει;
Για τις λιγότερες φωτιές που άναψαν χθες, πάντως, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι ευθύνεται. Ίσως να ήταν το κάλεσμα της Νάντια, της χαροκαμένης γιαγιάς του Ναέλ Μερζούκ, του 17χρονου που έπεσε νεκρός από το όπλο 38χρονου αστυνομικού, να σταματήσουν να καίνε. Ίσως να ήταν η άγρια προειδοποίηση του Εμάνουελ Μακρόν για ποινές διετούς φυλάκισης και βαρύτατα πρόστιμα (30.000 ευρώ) για τους γονείς των οποίων τα παιδιά συλλαμβάνονταν στις βίαιες διαδηλώσεις. Ίσως να ήταν οι περισσότεροι από 45.000 αστυνομικοί με τα θωρακισμένα, ή οι κομάντος που βγήκαν στους δρόμους. Ίσως η συνειδητοποίηση ότι με όλο αυτό το πλιάτσικο και την παραλίγο δολοφονία της συζύγου και των δύο παιδιών του Βενσάν Ζανμπρέν, δημάρχου της πόλης Λ’ Άι λε Ροζ, η κατάσταση ξέφυγε από κάθε έλεγχο.
In a southern suburb of Paris last night, a burning car was driven into the Mayor’s house while his family was sleeping inside
Sky’s @adamparsons details exactly what happened in the early hours this morning, live from L’Haÿ-les-Roses
Latest: https://t.co/FfntmEsslK
📺 Sky 501 pic.twitter.com/Ai1VOI5DJ0
— Sky News (@SkyNews) July 2, 2023
Ίσως το monitoring από τις γαλλικές αρχές στα social media όπου οργανώνονταν οι άγριες διαδηλώσεις, όπως επιχειρήθηκε να γίνει χθες στο Champs Elysee, αλλά απέτυχε λόγω της μετακίνησης χιλιάδων αστυνομικών στο σημείο. Ίσως όλα μαζί.
Πάντως οι διαδηλωτές επιμένουν ότι θα πάρουν αυτό που θέλουν. «Δικαιοσύνη για τον Ναέλ». Αυτό είναι το κεντρικό σύνθημα με αφορμή τη δολοφονία του εφήβου, αλλά στην πραγματικότητα οι απαιτήσεις τους επεκτείνονται και γίνονται γενικότερες. Είναι κοινό μυστικό ότι αυτό το ξέσπασμα βίας πήρε ως αφορμή τον τραγικό θάνατο του Ναέλ για να ανοίξει μια «συζήτηση» σχετικά με μια «συστημική αστυνομική βία», ειδικά στα εργατικά προάστια, τα οποία έχουν γκετοποιηθεί. Και, η αλήθεια είναι ότι με αυτή την πυρκαγιά πήραν διεθνείς διαστάσεις οι καταγγελίες για διακρίσεις και αστυνομική βία, ειδικά σε αυτές τις περιοχές όπου κατοικούν οικογένειες με χαμηλότερα εισοδήματα και μεινότητες, κυρίως από πρώην γαλλικές αποικίες.
The situation in riot-torn France appeared calmer in the early hours of Sunday, but cars could still be seen overturned and on fire in Paris amid violence sparked by the police killing of a teenager https://t.co/wgVye9lvS1 pic.twitter.com/66Y5HYpkBq
— Reuters (@Reuters) July 2, 2023
Αυτό άλλωστε, το επιβεβαιώνει κατά κάποιο τρόπο και το γεγονός ότι -όπως καταγγέλλεται από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τοπικούς ακτιβιστές- μόνο το προηγούμενο έτος 13 άνθρωποι σκοτώθηκαν από σφαίρες αστυνομικών, μετά από τροχαίες παραβάσεις. Σε καμία από αυτές δεν υπήρχε οπτικοακουστικό υλικό, καθώς οι κάμερες που φέρουν οι αστυνομικοί στα γιλέκα τους ήταν κλειστές, παρότι ο νόμος προστάζει το αντίθετο. Η περίπτωση του Ναέλ διαφέρει, αφού ήταν ακριβώς το οπτικοακουστικό υλικό το οποίο διαδόθηκε σαν κεραυνός στα κοινωνικά δίκτυα και αποτέλεσε τη σπίθα για το ξέσπασμα της πυρκαγιάς που κατέκαψε τη Γαλλία.
Οι μειονότητες λοιπόν, αισθάνονται ότι αδικούνται, ότι έχουν στοχοποιηθεί από τις αστυνομικές αρχές βάσει ενός ρατσιστικού προφίλ που τους «βαφτίζει» επικίνδυνους, εάν έχουν αφρικανικά χαρακτηριστικά. Ότι οι θάνατοι των συνανθρώπων τους ήταν άδικοι και ότι τα πράγματα είχαν γίνει πολύ διαφορετικά απ’ ό,τι περιγράφονται από τους αστυνομικούς. Και στην περίπτωση του Ναέλ, άλλωστε, ο 38χρονος αστυνομικός που τράβηξε τη σκανδάλη, αρχικά είπε ότι φοβήθηκε πως θα τον παρασύρει ο 17χρονος με τη νοικιασμένη κίτρινη Mercedes. Όμως στο υλικό φαίνεται πως στέκεται δίπλα και όχι μπροστά στο αυτοκίνητο. Αργότερα είπε ότι φοβήθηκε πως θα παρασύρει άλλους πολίτες και επικαλέστηκε και «άλλους λόγους», υπονοώντας ότι είχε είτε υπόνοιες, είτε πρόσβαση στο μητρώο του Ναέλ που ήταν «φορτωμένο» με αρκετές τροχαίες παραβάσεις και, κατά πληροφορίες, προσπάθειες διαφυγής από αστυνομικά μπλόκα. Άλλωστε ο ανήλικος δεν είχε δίπλωμα.
Video on social media shows protesters attempting to break into a Nike store in central Paris, as France saw unrest spread to major cities in a third night of riots https://t.co/aVzEuLm262 pic.twitter.com/fXOxjKKrng
— Reuters (@Reuters) June 30, 2023
Από την άλλη, από τα μέχρι στιγμής στοιχεία δεν πρόκυπτει ότι ο 17χρονος ήταν επικίνδυνος κακοποιός, ενώ θεωρείται μάλλον απίθανο οι αστυνομικοί να είχαν προλάβει να ελέγξουν τα στοιχεία του άτυχου εφήβου, πριν αυτός επιχειρήσει να διαφύγει και πέσει νεκρός.
Το βίντεο άλλωστε που ανέβηκε στα social media, δεν δείχνει πρόθεση του νέου να παρασύρει κάποιον, αλλά να διαφύγει από τον έλεγχο. Στο βίντεο ακούγεται κάποιος να λέει «θα φας σφαίρα στο κεφάλι» και ο Ναέλ επιταχύνει το αυτοκίνητό του προς τα εμπρός με τους αστυνομικούς στο αριστερό μέρος του. Ένας από αυτούς προτείνει το όπλο του και πυροβολεί. Η σφαίρα βρίσκει τον 17χρονο στο στήθος. Το αυτοκίνητο κινείται για λίγο αργά και ανεξέλεγκτα, σταματώντας επάνω σε μια κολώνα, μερικά μέτρα πιο κάτω. Λίγο αργότερα διαπιστώνεται ο θάνατός του.