Σε κίνδυνο θέτει και πάλι την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια η Μόσχα, καθώς η αποχώρησή της από τη συμφωνία για τα σιτηρά, η οποία είχε επιτευχθεί με τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ, ανατρέπει άρδην τα δεδομένα του ερχόμενου χειμώνα κι ενώ το ράλι στις τιμές των τροφίμων μαστίζει σχεδόν όλη τη Δύση.
Ενόψει του ερχόμενου φθινοπώρου, το Κρεμλίνο εργαλειοποιεί τώρα κρίσιμες υποδομές σιτηρών -μετά την πίεση που άσκησε προς Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον τον περασμένο χρόνο με το φυσικό αέριο- προκειμένου να ικανοποιήσει τις μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις του έναντι της Δύσης. Οι διαδοχικές επιχειρήσεις βομβαρδισμού εναντίον της Οδησσού, του κατεξοχήν νότιου ουκρανικού εξαγωγικού λιμανιού τα τελευταία εικοσιτετράωρα σηματοδοτούν στο πιο υψηλό επίπεδο την αγωνία του Ρώσου Προέδρου, Βλαντιμίρ Πούτιν να εξασφαλίσει αντίμετρα από τις δυτικές δυνάμεις, απειλώντας ακόμη και… φορτηγά πλοία, με φορτίο ουκρανικά σιτηρά.
Την επικείμενη κλιμάκωση από ρωσικής πλευράς σχολίασε αξιωματούχος του Λευκού Οίκου, λέγοντας πως «οι πληροφορίες μας υποδεικνύουν ότι η Ρωσία πόντισε νέες νάρκες κοντά σε ουκρανικά λιμάνια». Σύμφωνα με το CNN, ο ίδιος αξιωματούχος ανέφερε ότι η Μόσχα εξετάζει το ενδεχόμενο να εξαπολύσει επιθέσεις σε εμπορικά πλοία που θα μεταφέρουν σιτηρά από την Ουκρανία στη Μαύρη Θάλασσα και κατόπιν να κατηγορήσει το Κίεβο, προκαλώντας παγκόσμια σύγχυση.
Ειδικότερα, την πιθανότητα ο ρωσικός στρατός να στοχεύσει εγκαταστάσεις και μέσα μεταφοράς των σιτηρών της Ουκρανίας υπογράμμισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Άνταμ Χοτζ, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Προεδρίας των ΗΠΑ, εκτιμώντας με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία πως η Μόσχα μπορεί «να συμπεριλάβει επιθέσεις εναντίον πολιτικών πλοίων».
Την όποια καχυποψία από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού επιτείνει η άρνηση της Ρωσίας, όπως καταγράφηκε στην αρχή της εβδομάδας, να παρατείνει τη συμφωνία που επέτρεπε τις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών μέσω λιμανιών στη Μαύρη Θάλασσα. Στο παζλ της ανησυχίας της Δύσης προστέθηκαν τα επόμενα εικοσιτετράωρα οι αναφορές για αεροπορικά πλήγματα εναντίον τερματικών σταθμών σιτηρών στο λιμάνι της Οδησσού, με την Ουάσιγκτον να ερμηνεύει τη στάση της Μόσχας ως προάγγελο των όσων θα ακολουθήσουν.
Πολύ περισσότερο, όταν η Μόσχα διεμήνυσε πως θα θεωρεί στρατιωτικό στόχο οποιοδήποτε πλοίο κατευθύνεται προς ουκρανικό λιμάνι στη Μαύρη Θάλασσα, ανεβάζοντας κατακόρυφα τα επίπεδα του παγκόσμιου συναγερμού. Μπροστά στην νέα αυτή συνθήκη, το Κίεβο απαίτησε να υπάρξει διεθνής συνοδεία στα φορτηγά πλοία μετά τον τερματισμό της συμφωνίας για τα σιτηρά, παρότι το Κρεμλίνο έσπευσε να διευκρινίσει ότι δεν είναι στις προθέσεις του να πλήξει εμπορικά πλοία στην ίδια περιοχή.
Μάλιστα, ο Ρώσος πρεσβευτής στην Ουάσιγκτον κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι παραποιούν σκόπιμα τις απόψεις της Μόσχας για τη συμφωνία εξαγωγής σιτηρών. «Η Μόσχα δεν σχεδιάζει να επιτεθεί σε εμπορικά πλοία στη Μαύρη Θάλασσα, παρά τους ισχυρισμούς των Ηνωμένων Πολιτειών», διαβεβαίωσε σχετικά ο Ρώσος πρεσβευτής στην Ουάσινγκτον Ανατόλι Αντόνοφ, στον απόηχο της θέσης που διατύπωσε το Κρεμλίνο, δηλαδή πως όλα τα πλοία που ταξιδεύουν με προορισμό τα ουκρανικά λιμάνια θα θεωρούνται «μέρος της σύρραξης».
Ταυτόχρονα, η επιχειρηματολογία της Μόσχας για την αποχώρησή της από την συμφωνία για τα σιτηρά φαντάζει εξαιρετικά αδύναμη, καθώς το Κρεμλίνο εγκαλεί τις εγγυήτριες δυνάμεις πως αγνοήθηκε ένα μνημόνιο που είχε υπογραφεί στην Κωνσταντινούπολη ταυτόχρονα με αυτήν τη συμφωνία και στόχος του ήταν να διευκολυνθεί η εξαγωγή ρωσικών σιτηρών και λιπασμάτων. Στην πραγματικότητα, το Κρεμλίνο επιδιώκει μερικώς τη χαλάρωση των όρων που έχουν τεθεί απέναντι στο ενιαίο τραπεζικό σύστημα SWIFT, καθώς έχει «παγώσει» η διακίνηση των ρωσικών αγροτικών προϊόντων.
Ανάγκη για Patriot
Την ίδια ώρα, το αίτημα του Κιέβου για διεθνή συνοδεία στα πλοία που οδεύουν προς την Μαύρη Θάλασσα αποτελεί την μία μόνο όψη του νομίσματος, καθώς η ουκρανική αντιαεροπορική άμυνα στην Οδησσό αδυνατεί να αντιμετωπίσει τους τύπους πυραύλων που χρησιμοποίησε η Μόσχα για να χτυπήσει την περιοχή, τις τελευταίες ημέρες. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Πολεμική Αεροπορία της Ουκρανίας, μόνο πέντε από τους 19 ρωσικούς πυραύλους κρουζ που εκτοξεύτηκαν τις τελευταίες ώρες αναχαιτίστηκαν λόγω της έλλειψης κατάλληλου αμυντικού υλικού. Έτσι, τα συστήματα αεράμυνας στην ουκρανική περιοχή δεν είναι ικανά να καταρρίψουν τους ρωσικούς πυραύλους Oniks και Kh-22 λόγω της ταχύτητας που πετούν. Σύμφωνα με τον Γιούρι Ιχνάτ, εκπρόσωπο της Διοίκησης της Πολεμικής Αεροπορίας των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας «χρειαζόμαστε μέσα, πρέπει να ενισχύσουμε τις νότιες περιοχές, τις πόλεις-λιμάνια μας, με μέσα, ιδίως, κατά των βαλλιστικών πυραύλων», κατέληξε.
Η έλλειψη σύγχρονων αντιαεροπορικών συστημάτων αφήνει, την ίδια στιγμή, ακάλυπτο σε μεγάλο βαθμό το χώρο της Ουκρανίας, με την Οδησσό, το Μικολάιβ και άλλους οικισμούς στην νότια Ουκρανία να σφυροκοπούνται ανελέητα. Από πλευράς του, το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας δήλωσε ότι τα πλήγματα έγιναν ως αντίποινα για την επίθεση στη γέφυρα που συνδέει την Κριμαία με τη Ρωσία, ισχυριζόμενος ακόμη πως η επίθεση στόχευε εγκαταστάσεις που σχετίζονται με θαλάσσια επιθετικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Ουκρανίας. Στον αντίποδα, η ουκρανική πλευρά τόνισε ότι η Ρωσία έχει στοχεύσει τις υποδομές των σιτηρών, με δεδομένο ότι το Κίεβο προμηθεύει το 10% της παγκόσμιας αγοράς σιταριού, το 15% της αγοράς καλαμποκιού και το 13% της αγοράς κριθαριού.
Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο Ουκρανός Πρόεδρος, Βολοντιμίρ Ζελένσκι υποστήριξε πως «στόχος της Ρωσίας δεν είναι μόνο η Ουκρανία και όχι μόνο οι ζωές του λαού μας», συμπληρώνοντας πως «περίπου ένα εκατομμύριο τόνοι τροφίμων αποθηκεύονται στα λιμάνια που δέχθηκαν επίθεση σήμερα. Αυτός είναι ο όγκος που θα έπρεπε να είχε παραδοθεί στις καταναλωτικές χώρες στην Αφρική και την Ασία εδώ και πολύ καιρό», είπε. «Όλοι επηρεάζονται από αυτόν τον ρωσικό τρόμο», κατέληξε.
Μένεα κατά της Ρωσίας πνέουν και οι Βρυξέλλες, με τον Ύπατο Εκπρόσωπο για την εξωτερική πολιτική, Ζοζέφ Μπορέλ να δηλώνει πως «όχι μόνο αποσύρονται από τη συμφωνία για τα σιτηρά για να εξάγουν σιτηρά από την Ουκρανία, αλλά καίνε τα σιτηρά». «Αυτό που ήδη γνωρίζουμε είναι ότι αυτό θα δημιουργήσει μια μεγάλη, μια τεράστια επισιτιστική κρίση στον κόσμο», κατέληξε.
