Έντονη είναι η αντίδραση του Κιέβου το τελευταίο 24ωρα για τις δηλώσεις που φέρεται να έκανε αξιωματούχος του ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια συζήτησης στις Βρυξέλλες το πρωί της Τρίτης, σχετικά με την προοπτική ένταξης της Ουκρανίας στη Συμμαχία.
Μιλώντας σε πάνελ με άλλους ειδικούς και ακαδημαϊκούς, ο Στίαν Γένσεν, προσωπάρχης του Γενς Στόλτενμπεργκ, είπε χαρακτηριστικά ότι «μια λύση θα μπορούσε να είναι να παραχωρήσει η Ουκρανία εδάφη και να λάβει ως αντάλλαγμα την ιδιότητα του μέλους του ΝΑΤΟ», διευκρινίζοντας πάντως ότι «το Κίεβο είναι αυτό που πρέπει να αποφασίσει πότε και με ποιους όρους θέλει να διαπραγματευτεί».
Πολλοί αναρωτιούνται γιατί ο Γένσεν – που θεωρείται το «δεξί χέρι» του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ – επέλεξε τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή για να αναφερθεί δημόσια σε ένα θέμα για το οποίος ο ίδιος ο Στόλτενμπεγκ αποφεύγει να μιλά, αναφερόμενος μάλιστα σε μια «πρόταση» που το Κίεβο έχει ξεκαθαρίσει πολλές φορές στο παρελθόν δεν θα εξέταζε σε καμία περίπτωση.
Κατά τη διάρκεια της ίδιας συζήτησης, ο Γένσεν είπε επιπλέον ότι πρέπει να εξεταστεί και να συζητηθεί ποια θα είναι η κατάσταση ασφαλείας στην Ουκρανία μετά το τέλος του πολέμου. Ερωτηθείς από δημοσιογράφο της νορβηγικής εφημερίδας Verdens Gang εάν αποτελεί άποψη του ΝΑΤΟ ότι η Ουκρανία πρέπει να παραχωρήσει εδάφη στη Ρωσία για να επιτευχθεί ειρήνη και να γίνει μέλος της Συμμαχίας, ο αξιωματούχος επεσήμανε ότι η συζήτηση για το μεταπολεμικό καθεστώς βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και ότι το ζήτημα της παραχώρησης εδαφών στη Ρωσία έχει τεθεί ήδη από άλλους.
Άμεση η αντίδραση του Κιέβου: «Απολύτως απαράδεκτες» αυτού του είδους οι δηλώσεις
Το Κίεβο αντέδρασε άμεσα στις δηλώσεις του αξιωματούχου του ΝΑΤΟ χαρακτηρίζοντας τις «απολύτως απαράδεκτες». Σε ανάρτησή του στα social media, o εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Ουκρανίας, Όλεγκ Νικολένκo τόνισε ότι «η συνειδητή ή ασυνείδητη συμμετοχή αξιωματούχων του ΝΑΤΟ στη διαμόρφωση του αφηγήματος για πιθανή παραχώρηση από την Ουκρανία μέρους των εδαφών της» ουσιαστικά ευνοεί τη Ρωσία.
«Πάντα θεωρούμε ως δεδομένο ότι η Συμμαχία, όπως και η Ουκρανία, δεν ανταλλάσσει εδάφη» έγραψε στην ανάρτησή του ο Νικολένκο, προσθέτοντας ότι είναι προς το συμφέρον της ευρωατλαντικής ασφάλειας να συζητηθούν τρόποι για την επιτάχυνση της νίκης της Ουκρανίας και της απόκτησης της πλήρους ιδιότητας μέλους στο ΝΑΤΟ.
Νωρίτερα, ο Μιχαήλο Ποντολιάκ, σύμβουλος του Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε κατακεραυνώσει με δική του δήλωση την «πρόταση» του Γένσεν, χαρακτηρίζοντάς τη γελοία και «σκόπιμη επιλογή ήττας της δημοκρατίας». «Παραχώρηση εδαφών με αντάλλαγμα την ομπρέλα προστασίας του ΝΑΤΟ; Είναι γελοίο. Αυτό σημαίνει σκόπιμη επιλογή της ήττας της δημοκρατίας, ενθάρρυνση ενός παγκόσμιου εγκληματία, διατήρηση του ρωσικού καθεστώτος, καταστροφή του διεθνούς δικαίου και μεταβίβαση του πολέμου σε επόμενες γενιές. Εξάλλου, γιατί η Ρωσία να εγκαταλείψει οικειοθελώς τις προκλήσεις και τη συμπεριφορά που επιδεικνύει παραδοσιακά ως τώρα αν δεν χάσει;» ανέφερε σε ανάρτησή του ο Ποντόλιακ. Ο «θρίαμβος του Πούτιν» δεν θα φέρει ειρήνη στον κόσμο, αλλά ακόμα περισσότερες ατιμώσεις και πόλεμο, προειδοποίησε ο Ποντολιάκ, τονίζοντας ότι οι δολοφόνοι δεν πρέπει να ενθαρρύνονται με παραχωρήσεις και καλώντας και αυτός να επιταχυνθεί η παραχώρηση όπλων στη χώρα του.
Κληθείς από την εφημερίδα Verdens Gang να σχολιάσει τις δηλώσεις του Γένσεν, ο αναλυτής Γιάκουμπ Μ. Γκοτζιμίρσκι του Νορβηγικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (NUPI) επισημαίνει ότι αυτή η τοποθέτηση μπορεί να είναι ένα σημάδι «μεταστροφής σκέψης» των αξιωματούχων σχετικά με το ζήτημα του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο ίδιος θεωρεί πολύ λογικό το γεγονός ότι προκλήθηκαν αντιδράσεις. «Είναι προφανές ότι τέτοιες συζητήσεις μπορεί να γίνονται παρασκηνιακά, αλλά όταν ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος του ΝΑΤΟ τοποθετείται έτσι δημόσια, ίσως είναι ένα νέο σημάδι ότι πρέπει να αλλάξει ο τρόπος σκέψης που υπήρχε μέχρι τώρα».
«Έχω μιλήσει αρκετά με τον Γένσεν, τόσο σε δημόσιες όσο και σε ιδιωτικές συναντήσεις. Είναι ένας άνδρας που ζυγίζει τα λόγια του. Είναι προφανές ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι κάνουν αυτού του είδους τις σκέψεις, επειδή προσπαθούν να βρουν τρόπους να τελειώσει ο πόλεμος: Είναι καν εφικτό να πετύχει η Ουκρανία τους στόχους της και ποιο θα είναι το τίμημα για τη χώρα και τη Δύση;», σημειώνει ο Γκοτζιμίρσκι στην VG.
Ο αναλυτής επισημαίνει ότι η δήλωση του Γένσεν δεν είχε αντίκτυπο μόνο στην Ουκρανία, αλλά και στη Ρωσία. «Στη Μόσχα, αυτή η δήλωση του χαροποίησε λιγάκι. Επειδή αυτός που την έκανε δεν ήταν ένα τυχαίο πρόσωπο».
Σύμφωνα με τον Γκοτζιμίρσκι, η «ιδέα» που ανέφερε στη συζήτηση ο αξιωματούχος προκάλεσε αίσθηση γιατί επρόκειτο για δημόσια τοποθέτηση, η οποία μπορεί να ερμηνευτεί από κάποιους ως αλλαγή στον τρόπο σκέψης της Συμμαχίας.
Αναφορικά με το αν ήταν σχεδιασμένη η τοποθέτηση του Γένσεν, ο αναλυτής είπε ότι δεν μπορεί να γνωρίζει κάτι τέτοιο. «Ίσως προέκυψε φυσικά πάνω στη συζήτηση, δεν ξέρω ακριβώς σε τι πλαίσιο έγινε. Μπορεί να ήταν σχεδιασμένο ή απλώς να χαλάρωσε την άμυνά του, ξέροντας ότι ήταν απλώς ένα νοργηγικό event.
