Σε κάτι παραπάνω από δύο μήνες πρόκειται να ξεκινήσει στη Γερμανία το Euro 2024. Με αφορμή και το επερχόμενο τουρνουά, η Γερμανική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (DFB) αποφάσισε να ξεκινήσει μία δράση προς αντιμετώπιση ενός αυξανόμενου φαινομένου στα ευρωπαϊκά γήπεδα: του ρατσισμού. Μία αντίστοιχη πρωτοβουλία σχεδιάζει και η FIFA, η οποία σκοπεύει να περάσει σχετικό ψήφισμα στη διάσκεψη των 211 μελών της τον Μάιο στην Μπανγκόκ.
Το βασικό ερώτημα που τίθεται αυτή τη στιγμή όμως είναι αν αρκούν οι συμβολικές ενέργειες, δεδομένων και των περιστατικών που έλαβαν χώρα τις τελευταίες εβδομάδες ιδίως στην Ιταλία και την Ισπανία. Φυσικά εξετάζεται πάντα και το ενδεχόμενο να ληφθούν και άλλα μέτρα, όπως η θέσπιση αυστηρότερων ποινών και η άμεση διακοπή αγώνων, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικότερα ο ρατσισμός στο ποδόσφαιρο.
Ένα διαχρονικό ζήτημα
«Τα όσα βλέπουμε στο ποδόσφαιρο δεν αποτελούν μονάχα ένα κοινωνικό φαινόμενο, αλλά έχουν να κάνουν και με το ίδιο το ποδόσφαιρο. Διότι για καιρό δεν γινόταν τίποτα σε αυτά τα κοινωνικά δρώμενα για την πάταξη του ρατσισμού – υπήρχε μάλιστα επί δεκαετίες μία ανοχή προς τέτοια φαινόμενα, τα οποία αντιμετωπίζονταν οριακά σαν κάτι το φυσιολογικό», επικρίνει ο ερευνητής ζητημάτων ρατσισμού Λόρεντς Νάρκου Λάινγκ από το Πανεπιστήμιο του Μπόχουμ.
Ο ειδικός εκτιμά πως οι αυστηρότερες ποινές θα μπορούσαν να φέρουν αποτέλεσμα: «Πρέπει πραγματικά να αναλογιστούμε εάν θα πρέπει να διακόπτονται οι αγώνες και να κατοχυρώνονται εις βάρος της ομάδας των οπαδών που εκδηλώνουν ρατσιστική συμπεριφορά».
Αντιρατσιστικά σεμινάρια ή… ποινές φυλάκισης;
Πριν λίγο καιρό ο Βραζιλιάνος εξτρέμ Βινίσιους Τζούνιορ της Ρεάλ Μαδρίτης ξέσπασε σε κλάματα όταν ρωτήθηκε σε συνέντευξη Τύπου για το ζήτημα του ρατσισμού. Σε δημοσίευσή του στο X έγραψε τις επόμενες ημέρες πως «οι ρατσιστές πρέπει να εκτίθενται και τα παιχνίδια να μη γίνονται με αυτούς στην κερκίδα. Θα έχουμε πετύχει μία νίκη, όταν οι ρατσιστές θα πηγαίνουν από το γήπεδο απευθείας στη φυλακή, εκεί όπου αξίζουν να βρίσκονται».
Vinicius Junior breaks down in tears at press conference over racial abuse #viniciusjr #vinijr #footballplayer #soccer #racism #hooligans pic.twitter.com/98wuZzwyj3
— ISUPK_UK (@ISUPK_UK) April 1, 2024
Ο Βινίσιους έχει υπάρξει πολλάκις θύμα ρατσιστικών συμπεριφορών – τόσο εντός όσο και εκτός γηπέδου. Το 2021 είχε κρεμαστεί και μία μαύρη κούκλα με τη φανέλα του σε μία γέφυρα της Μαδρίτης – αναπαριστώντας τον απαγχονισμό του.
Πάντως, ο Λάινγκ δεν θεωρεί πως η απαγόρευση εισόδου στο γήπεδο ή οι ποινές φυλάκισης αποτελούν ενδεδειγμένα μέτρα. «Το όνειρο μου είναι βασικά πως όταν κάποιος οπαδός θα εκδηλώνει μία ρατσιστική συμπεριφορά στο πέταλο, θα τα ακούει από όσους βρίσκονται δίπλα του. Τότε το περιστατικό θα αναφέρεται και ο εκάστοτε σύλλογος θα στέλνει το συγκεκριμένο άτομο σε ένα ειδικό αντιρατσιστικό σεμινάριο, ώστε να μπορεί να αντιληφθεί τι σημαίνει μία ρατσιστική ενέργεια και πόσο πληγώνει το θύμα».