Από το Τόκιο και τη Σεούλ, το Λονδίνο και τη Φρανκφούρτη, το Παρίσι και τη Wall Street, τα χρηματιστήρια ήταν χθες στο κόκκινο καθώς οι επενδυτές αντιδρούν με πανικό στα πρώτα σημάδια που κατατείνουν σε επικείμενη ύφεση στη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη. Την ανησυχία έχουν πυροδοτήσει από την Παρασκευή τα τελευταία στοιχεία για την απασχόληση στις ΗΠΑ που φέρουν την ανεργία να έχει αυξηθεί τον Ιούλιο στο 4,3% καταγράφοντας τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων σχεδόν τριών ετών και τις επιχειρήσεις της υπερδύναμης να επιβραδύνουν τις προσλήψεις.
Η Goldman Sachs προβλέπει τώρα πως η Fed θα προχωρήσει σε μειώσεις των επιτοκίων και στις τρεις επόμενες συνεδριάσεις εντός του έτους.
Όπως σχολιάζει το Reuters, η συντονισμένη πτώση έδωσε την αίσθηση ότι οι επενδυτές αφυπνίστηκαν όψιμα από το όνειρο της «ομαλής προσγείωσης», από την προσδοκία ότι η Fed θα τιθασεύσει τον πληθωρισμό χωρίς να βυθίσει την οικονομία σε ύφεση, κάτι που φαινόταν να ισχύει έως τώρα, με την οικονομία να παραμένει ακατάβλητη και τις επιχειρήσεις να προσλαμβάνουν. Αυτή τη φορά τα στοιχεία για την απασχόληση ενέσπειραν τον φόβο πως η Fed έχει καθυστερήσει υπερβολικά να μειώσει τα επιτόκια σε αντίθεση με τις άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες, την ΕΚΤ και την Τράπεζα της Αγγλίας, και τελικά οδηγεί στην ύφεση τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Στην Ιαπωνία, που έχει συνδράμει μερικώς στην αναταραχή αυξάνοντας τα επιτόκια την περασμένη εβδομάδα και μειώνοντας την απόσταση που τα χωρίζει από τα επιτόκια του δολαρίου, οι βασικοί δείκτες Nikkei 225 και Topix έκαναν «βουτιά» 12,4% και 12,2% αντιστοίχως και προσωρινά ανεστάλη η διαπραγμάτευση των μετοχών. Στην Ευρώπη τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια έκλεισαν στο κόκκινο με τον δείκτη FTSE 100 του Λονδίνου να κλείνει με πτώση 2,04%, τον Xetra DAX της Φρανκφούρτης με υποχώρηση 1,82% και τον CAC 40 με υποχώρηση 1,42%, ο πανευρωπαϊκός δείκτης Eurostoxx 600 με απώλειες 2,17%, ενώ και η Wall Street άνοιξε με αντίστοιχη πτώση.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε σε ανακοίνωσή της χθες η ιαπωνική επενδυτική τράπεζα Nomura, «τα στοιχεία από τις ΗΠΑ εμπνέουν στις αγορές ανησυχία για την ανάπτυξη και επαναφέρουν τον φόβο πως θα επιταχυνθεί η επιβράδυνση στην αμερικανική οικονομία». Ετσι, η Goldman Sachs προβλέπει τώρα πως η Fed θα προχωρήσει σε μειώσεις των επιτοκίων του δολαρίου και στις τρεις επόμενες συνεδριάσεις εντός του έτους και ειδικότερα κατά 50 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο, άλλες 50 μ.β. τον Νοέμβριο και 25 μ.β. τον Δεκέμβριο.
Τα τρία κρίσιμα ερωτήματα για το sell off στις αγορές και οι απαντήσεις
Τη γενικευμένη ανησυχία δεν συμμερίζονται, πάντως, όλοι οι οικονομολόγοι, μερίδα των οποίων τείνει να υποβαθμίσει τη σημασία των στοιχείων για την ανεργία, επισημαίνοντας πως υπάρχουν επιμέρους στοιχεία για την απασχόληση, τα οποία αλλάζουν την εικόνα. Μιλώντας στο δίκτυο Al Jazeera, η Νάνσι Βάντεν Χούτεν, επικεφαλής των οικονομολόγων της Oxford Economics, τόνισε ότι «τα χρηματιστήρια αντιδρούν σαν να προεξοφλούν ύφεση, αλλά εμείς δεν βλέπουμε ύφεση». Εξηγώντας τη συλλογιστική της, επισήμανε πως έχει αυξηθεί ο αριθμός όσων αναζητούν εργασία, περίπου 420.000, καθώς πρόκειται για νέους μετανάστες που ήρθαν στις ΗΠΑ. Παράλληλα, ο Ματ Κολιάρ, διευθυντικό στέλεχος της Moody’s Analytics, επισημαίνει πως πολλοί άνθρωποι δήλωσαν ότι δεν εργάστηκαν στη διάρκεια του Ιουλίου, αλλά επειδή τους εμπόδισαν οι καταστρεπτικοί τυφώνες στο Τέξας. Ο ίδιος οικονομολόγος φτάνει στο σημείο να ερμηνεύσει τα στοιχεία για την απασχόληση ως «ένδειξη ότι η Fed πέτυχε αυτό που ήθελε: να επιβραδύνει την οικονομία και την αγορά εργασίας ώστε να πάψουν οι άνθρωποι να αλλάζουν δουλειά και να παίρνουν 8% έως 10% αυξήσεις στους μισθούς τους, αλλά αυτό δεν συνεπάγεται ύφεση».
Βυθίστηκε κατά 6,27% το Χρηματιστήριο Αθηνών στις 1.341,23 μονάδες
Διαστάσεις κραχ είχε το sell-off που «χτύπησε» το Χρηματιστήριο Αθηνών, αφού ο Γενικός Δείκτης βυθίστηκε κατά 6,27%, ο δείκτης FTSE 25 των blue chips κατά 6,53%, ο δείκτης της μεσαίας κεφαλαιοποίησης κατά 6,26% και ο τραπεζικός δείκτης βρέθηκε σε ελεύθερη πτώση κλείνοντας στο -7,56%, ενώ ο τζίρος εκτινάχθηκε στα 235,1 εκατ. ευρώ.
Οι φόβοι για ύφεση στις ΗΠΑ και οι ανησυχίες ότι η Fed έχει καθυστερήσει πολύ τις μειώσεις επιτοκίων οδήγησαν σε μία νέα ιστορική «Μαύρη Δευτέρα» τις αγορές διεθνώς, με την ακόμα ρηχή και άρα ευάλωτη στα εξωτερικά σοκ ελληνική αγορά να υποαποδίδει έναντι των υπόλοιπων ευρωπαϊκών αγορών.
Έτσι ο Γενικός Δείκτης έχασε 90 μονάδες, κλείνοντας στις 1.341,23 μονάδες, επιστρέφοντας στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Ιανουάριο και σβήνοντας σε μία μόνο συνεδρίαση τα δύο τρίτα των κερδών που κατέγραφε από τις αρχές του έτους μέχρι την Παρασκευή, ενώ πάνω από 6 δισ. ευρώ κεφαλαιοποίησης «έκαναν φτερά».
Ξαφνικά, η όλη προσπάθεια του Χ.Α. να αναρριχηθεί στις 1.500 μονάδες ακυρώθηκε με «θόρυβο» και μοιάζει άπιαστο όνειρο πλέον, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, ενώ όλα είναι ανοιχτά για τη συνέχεια και τη σημερινή συνεδρίαση αφού και η χθεσινή ημέρα στη Wall Street ήταν δραματική. Στα blue chips, με «βουτιά» άνω του 9% έκλεισαν οι Τράπεζα Πειραιώς και Ελλάκτωρ, το 8% ξεπέρασε η πτώση σε Aegean, Metlen και Βιοχάλκο και πάνω από 7% ήταν οι απώλειες σε Alpha Bank, Eurobank, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Motor Oil, Titan και ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ. Πάνω από 6% πτώση σημείωσαν Εθνική Τράπεζα, ΔΕΗ, HELLENiQ ENERGY, ΕΥΔΑΠ και Lamda Development, ενώ το 5% ξεπέρασαν οι απώλειες σε ΟΤΕ, ΟΠΑΠ, Coca-Cola, Σαράντης και Autohellas. Η ανάφλεξη της έντασης στη Μέση Ανατολή, σε συνδυασμό με τη διαφαινόμενη αποδυνάμωση της αμερικανικής οικονομίας και τις προϋπάρχουσες υπεραγορασμένες συνθήκες των χρηματιστηρίων ρίχνουν «λάδι στη φωτιά» του πανικόβλητου «αδειάσματος μετοχών» ανά τον πλανήτη, όπως σχολιάζει Πέτρος Στεριώτης, μέλος της Διεθνούς Ομοσπονδίας Τεχνικών Αναλυτών. Δεδομένων των συνθηκών, ρηχές και εκ φύσεως έντονα συναισθηματικές αγορές όπως το Χρηματιστήριο Αθηνών, δεν μπορούν να παραμείνουν σε ισορροπία.
«Ποιος γνωρίζει το πότε, αλλά οι αγορές θα δώσουν και πάλι στους επενδυτές ευκαιρίες επικερδούς (επαν)εισόδου στα μετοχολόγια των εισηγμένων. Όμως για την ώρα, συμμεριζόμαστε τη χρηματιστηριακή ρήση “μην πιάνεις το μαχαίρι όταν πέφτει”», καταλήγει ο κ. Στεριώτης.
