Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλείται να οικοδομήσει σταδιακά μία πλήρως λειτουργική υπηρεσία πληροφοριών, ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει τους κινδύνους που τίθενται από εξωτερικούς παράγοντες και να χτυπήσει την κατασκοπεία εντός των συνόρων της. Αυτές τις ανάγκες υπογραμμίζει το προσχέδιο μιας έκθεσης που συντάσσεται κατά παραγγελία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν) Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
H νέα υπηρεσία πληροφοριών, την οποία το πρακτορείο Bloomberg περιέγραψε ως «το ευρωπαϊκό FBI», θα είναι επιφορτισμένη με το να συλλέγει δικά της στοιχεία για ομάδες ή πρόσωπα που στοχοποιούν το μπλοκ ως όλον. Σκοπός είναι να λυθούν τα γραφειοκρατικά κωλύματα που προκύπτουν από τη συνεργασία των αντίστοιχων υπηρεσιών των επιμέρους κρατών και να αντιμετωπιστούν με ενιαίο τρόπο οι απειλές για τους θεσμούς της ένωσης.
Νωρίτερα αυτόν τον μήνα η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ζήτησε από τον τέως πρόεδρο της Φινλανδίας, Σάουλι Νιινίστο, να δώσει τις δικές του προτάσεις, ώστε η Ένωση να βελτιώσει τη δυνατότητά της να αντιμετωπίζει μία σειρά από πιθανές κρίσεις. Ο πολύπειρος Φινλανδός αναμένεται να παραδώσει το τελικό κείμενο της έκθεσής του εντός της επόμενης εβδομάδας.
Η πρωτοβουλία έρχεται σε μία εποχή κατά την οποία η Ε.Ε. προσπαθεί να ενισχύσει τις αμυντικές της ικανότητες καθώς αντιμετωπίζει πολύμορφους κινδύνους όπως την εχθρική διάθεση της Ρωσίας απέναντι σε κράτη-μέλη της ανατολικής της περιφέρειας, την πιθανότητα μιας απρόβλεπτης κλιμάκωσης των εντάσεων στη Μέση Ανατολή, αλλά και την υβριδική απειλή της παράνομης εισαγωγής μεταναστών.
Η πρόταση μιας νέας υπηρεσίας πληροφοριών της Ε.Ε. δεν αποκλείεται να πυροδοτήσει διαμάχη εντός του μπλοκ, δεδομένων των ανησυχιών για την υπερβολική συγκέντρωση των εξουσιών στις Βρυξέλλες, καθώς και μεταξύ των υπηρεσιών εθνικής ασφάλειας που διστάζουν να μοιραστούν απόρρητες πληροφορίες και πηγές με άλλες χώρες και θεσμικά όργανα της Ε.Ε.
Ανώτεροι αξιωματούχοι και νομοθέτες της Ε.Ε. είχαν ζητήσει στο παρελθόν να ενισχυθεί η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών-χωρών της Ενωσης, στον απόηχο των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι το 2015 ή στις Βρυξέλλες το 2016, αλλά τότε δεν είχε σημειωθεί σημαντική πρόοδος.
Στις προκαταρκτικές συζητήσεις για την προετοιμασία της έκθεσης Νιινίστο, ορισμένα κράτη-μέλη υπογράμμισαν τη σημασία του σεβασμού των διαφορετικών ευθυνών των εθνικών αρχών και των θεσμικών οργάνων της Ε.Ε.
