Σύμφωνα με το δημοσίευμα, κάτω από τα χωριά της Σαντορίνης, εκεί που η τουριστική βιομηχανία αποφέρει εκατομμύρια, βράζει ένας ανενεργός, αλλά απειλητικός κίνδυνος, το ηφαίστειο. Η έκρηξή του το 1600 π.Χ. δημιούργησε την καλδέρα και το πεταλοειδές σχήμα του νησιού.
Για πρώτη φορά, επιστήμονες επιχειρούν να μετρήσουν πόσο επικίνδυνη θα μπορούσε να είναι μια επόμενη μεγάλη έκρηξη. Ομάδα του BBC βρέθηκε στο ερευνητικό σκάφος Discovery, του βρετανικού ερευνητικού στόλου, μαζί με 23 επιστήμονες που εξερευνούν τον υποθαλάσσιο κρατήρα της Σαντορίνης και το γειτονικό ηφαίστειο του Κολούμπο.
Η αποστολή έγινε λίγες εβδομάδες αφότου έγιναν οι σεισμοί, με αποτέλεσμα οι μισοί από τους 11.000 κάτοικοι του νησιού έφυγαν προσωρινά για λόγους ασφαλείας. Ήταν μια σκληρή υπενθύμιση πως, κάτω από τα εστιατόρια με γύρο, τις πισίνες τύπου Airbnb και τους αμπελώνες με το ηφαιστειακό έδαφος, συγκρούονται δύο τεκτονικές πλάκες.
Η έρευνα
Η καθηγήτρια Ίζομπελ Γιέο από το Βρετανικό Εθνικό Κέντρο Ωκεανογραφίας, ειδική στα υποθαλάσσια ηφαίστεια, ηγείται της αποστολής. Όπως επισημαίνει, τα 2/3 των ηφαιστείων της Γης βρίσκονται κάτω από τη θάλασσα αλλά σπανίως παρακολουθούνται.
Στόχος της έρευνας είναι να κατανοήσουμε ποια σεισμικά φαινόμενα μπορεί να προμηνύουν μια έκρηξη. Αν και η τελευταία καταγεγραμμένη έκρηξη ήταν το 1950, το 2012 υπήρξε περίοδος «αναταραχής», όταν μάγμα άρχισε να γεμίζει τους θαλάμους του ηφαιστείου και τα νησιά φούσκωσαν.
Τα μέλη της αποστολής συλλέγουν υγρά, αέρια και πετρώματα μέσω ενός υποβρύχιου ρομπότ. Οι επιστήμονες εργάζονται ασταμάτητα, σε βάρδιες 12 ωρών, ώστε να χαρτογραφήσουν το υδροθερμικό σύστημα του ηφαιστείου. Αυτά τα συστήματα – ρωγμές από τις οποίες αναβλύζει καυτό νερό – δημιουργούν ένα φωτεινό πορτοκαλί τοπίο στον βυθό, πλούσιο σε αέρια και μεταλλεύματα.
Γιατί η έρευνα θεωρείται σημαντική
Η καθηγήτρια Παρασκευή Νομικού, της ελληνικής Υπηρεσίας Πολιτικής Προστασίας, επισημαίνει πως η έρευνα θα δημιουργήσει γεωχαρτογραφικές βάσεις δεδομένων και χάρτες επικινδυνότητας που θα χρησιμοποιηθούν για τη διαχείριση κρίσεων.
«Μεγάλωσα ακούγοντας για σεισμούς και εκρήξεις από τον παππού μου», λέει η ίδια. «Αυτή η έρευνα είναι πολύ σημαντική γιατί θα ενημερώσει τους κατοίκους για τη δραστηριότητα των ηφαιστείων και θα καθορίσει τις απαγορευμένες περιοχές σε περίπτωση έκρηξης».
Οι επιστήμονες προσπαθούν να απαντήσουν σε ένα κρίσιμο ερώτημα: τα υδροθερμικά ρευστά κάνουν ένα ηφαίστειο λιγότερο ή περισσότερο εκρηκτικό; Η απάντηση θα επηρεάσει όχι μόνο τη Σαντορίνη αλλά και την κατανόηση υποθαλάσσιων ηφαιστείων παγκοσμίως.
