Τα μικρά χωριά μαραζώνουν, καθώς οι γεννήσεις καταρρέουν και οι νέοι φεύγουν για δουλειές αλλού.
Όπως αναφέρει το Politico, η Ιταλία έχει από τα χαμηλότερα ποσοστά γονιμότητας στην ΕΕ (1,18 παιδιά/γυναίκα). Η Σαρδηνία έχει το χαμηλότερο ποσοστό στη χώρα, 0,91 — πολύ κάτω από το 2,1 που χρειάζεται για σταθερό πληθυσμό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα το μικρότερο χωριό, το Baradili (76 κάτοικοι). «Το τελευταίο παιδί γεννήθηκε πριν από δέκα χρόνια», λέει η δήμαρχος Μαρία Άννα Καμέντα. Το μονοθέσιο δημοτικό έκλεισε πριν 30 χρόνια· τα παιδιά μετακινούνται κυκλικά σε τρία γειτονικά χωριά με δωρεάν λεωφορείο. Λύκειο και νοσοκομείο απέχουν πάνω από 30 χλμ.
Κίνητρα… πολλών ταχυτήτων
Η Περιφέρεια ρίχνει χρήμα για να κρατήσει ζωντανή την ενδοχώρα:
έως €15.000 για αγορά/ανακαίνιση σπιτιού σε χωριά με λιγότερους από 3.000 κατοίκους,
έως €20.000 για ίδρυση μικρής επιχείρησης,
μηνιαίο επίδομα €600 για πρώτο παιδί και €400 για κάθε επόμενο μέχρι 5 ετών.
Κάποιοι δήμοι προσθέτουν έξτρα κίνητρα (π.χ. €10.000 στο Baradili), ενώ το Ollolai έγινε διάσημο για τα «σπίτια του 1 ευρώ». Παρ’ όλα αυτά, οι αφίξεις μεταναστών είναι λίγες: οι αλλοδαποί είναι μόλις 3,3% του πληθυσμού (εθνικός μ.ό. 8,9%).
Η πολιτική αντιπαράθεση
Το εθνικό στρατηγικό σχέδιο για τις «Εσωτερικές Περιοχές» παραδέχεται ότι ορισμένα μέρη ίσως δεν μπορούν να αντιστρέψουν την τάση αποψίλωσης και προτείνει «στοχευμένη υποστήριξη σε χρόνιο μαρασμό». Διατύπωση που προκάλεσε κατακραυγή (ακόμη και από 140 εκπροσώπους της Καθολικής Εκκλησίας) ως «σχέδιο ευπρεπούς θανάτου» των χωριών. «Απλώς γράφτηκε αυτό που γίνεται εδώ και δεκαετίες», απαντά νηφάλια η δήμαρχος του Baradili.
Οι «αντίστροφοι μετανάστες»
Κόντρα στο ρεύμα, λίγοι ξένοι κι επιστρέφοντες Σαρδηνοί δίνουν ανάσα:
Ο Ισπανός φωτογράφος Ίβο Ροβίρα «ερωτεύτηκε» την Armungia (<400 κάτοικοι), αγόρασε παλιό πέτρινο σπίτι, το ανακαίνισε και άνοιξε μικρό εστιατόριο. Η Αυστραλή με ιταλικές ρίζες Μπιάνκα Φοντάνα εγκατέλειψε τις μητροπόλεις, αγόρασε σπίτι στη Nulvi (~2.500 κατ.) και μοιράζεται στο YouTube ανακαινίσεις, περιηγήσεις και τοπικό κρασί.
