Σύμφωνα με την Guardian, νέα μελέτη του δικτύου Pesticide Action Network Europe (PAN) έδειξε ότι τα δημητριακά για πρωινό εμφανίζουν τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις, οι οποίες βρέθηκαν κατά μέσο όρο 100 φορές υψηλότερες από εκείνες του νερού της βρύσης.
Η έρευνα κατέγραψε σημαντικά επίπεδα τριφθοροξικού οξέος (TFA) – ουσίας που προκύπτει από την αποδόμηση φυτοφαρμάκων που περιέχουν PFAS – σε δημητριακά πρωινού, γλυκίσματα, ζυμαρικά, κρουασάν, ψωμί ολικής άλεσης και λευκό ψωμί, καθώς και σε αλεύρι.
Τα PFAS (υπερφθοριωμένες και πολυφθοριωμένες αλκυλικές ουσίες), γνωστά και ως «παντοτινά χημικά», χρησιμοποιούνται από τη δεκαετία του 1950 στη βιομηχανία και σε πληθώρα καταναλωτικών προϊόντων.
Είναι εξαιρετικά ανθεκτικά και μπορεί να χρειαστούν εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια για να διασπαστούν, με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται στο περιβάλλον. Ο αντίκτυπός τους στην ανθρώπινη υγεία γίνεται ολοένα πιο σαφής, με ολοένα περισσότερες μελέτες να τα συνδέουν με σοβαρές ασθένειες, μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος.
Το TFA θεωρείται τοξικό για την αναπαραγωγή, καθώς μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητα, τη λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος και την ανάπτυξη του εμβρύου. Έχει επίσης συσχετιστεί με δυσμενείς επιπτώσεις στον θυρεοειδή, το ήπαρ και το ανοσοποιητικό σύστημα.
Οργανώσεις καλούν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να θεσπίσουν πολύ αυστηρότερο όριο ασφαλείας για την παρουσία TFA και να προχωρήσουν στην πλήρη απαγόρευση φυτοφαρμάκων που περιέχουν PFAS. Μέχρι σήμερα, η παρακολούθηση του TFA στα τρόφιμα δεν είναι υποχρεωτική.
Η συγκεκριμένη μελέτη, η πρώτη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ανέλυσε 65 τυπικά προϊόντα δημητριακών από 16 χώρες. Προηγούμενες έρευνες είχαν ήδη εντοπίσει υψηλές συγκεντρώσεις TFA σε κρασιά, καθώς και ορισμένη ρύπανση στο πόσιμο νερό. Επειδή η ουσία είναι άκρως διαλυτή, μπορεί να μεταφέρεται από το έδαφος στα φυτά.
Το TFA ανιχνεύθηκε στο 81,5% των δειγμάτων, με τα προϊόντα σιταριού να παρουσιάζουν σαφώς υψηλότερη επιβάρυνση από άλλες κατηγορίες δημητριακών. Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις εντοπίστηκαν σε δημητριακά πρωινού από την Ιρλανδία, ακολουθούμενα από βελγικό ψωμί ολικής άλεσης, γερμανικό ψωμί ολικής άλεσης και γαλλική μπαγκέτα. Η ουσία βρέθηκε σε ευρεία γκάμα προϊόντων, από ζυμαρικά έως τυροκροκέτες και μπισκότα.
«Όλοι εκτιθέμεθα στο TFA με διάφορους τρόπους, όπως τα τρόφιμα και το πόσιμο νερό. Τα ευρήματά μας δείχνουν πόσο επιτακτική είναι η άμεση απαγόρευση των φυτοφαρμάκων που περιέχουν PFAS, ώστε να σταματήσει η περαιτέρω ρύπανση της τροφικής αλυσίδας», δήλωσε η υπεύθυνη πολιτικής του PAN Europe.
Η Αγγελική Λυσίμαχου, επικεφαλής επιστήμης και πολιτικής του PAN, πρόσθεσε: «Όλα τα δείγματα ξεπέρασαν το προεπιλεγμένο ανώτατο όριο καταλοίπων. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε την έκθεση παιδιών σε ουσίες τοξικές που επηρεάζουν την αναπαραγωγή. Απαιτείται άμεση δράση».
