Διεθνή

Πολιτικός κρατούμενος… ετών 14: Πώς η Ρωσία «πνίγει» τις φωνές κατά του Πούτιν, διώξεις φρονημάτων, καφκικές δίκες και θάνατοι στα κελιά

Σε ένα βίντεο στα social media ένας έφηβος στέκεται σε ένα πάρκο και κρατά μπροστά στην κάμερα ένα πλακάτ με την επιγραφή: «Ελευθερία στους πολιτικούς κρατούμενους» και «Είμαι κατά του Πούτιν». Ο τότε 14χρονος Αρσένι Τουρμπίν διαμαρτύρεται σιωπηλά για τη δικαιοσύνη. Το βίντεο δεν γίνεται ποτέ viral -κι όμως η γενναία, αν και κάπως αφελής πράξη του, έχει συνέπειες.

Γιατί ακόμα και τέτοια μηνύματα, που δεν φτάνουν σχεδόν σε κανέναν, φτάνουν τελικά στις Αρχές, που φροντίζουν ώστε να μην απειληθεί η εξουσία του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. Έτσι, ο νεαρός καταδικάστηκε σε πέντε χρόνια φυλάκισης. Το «έγκλημά» του: θάρρος.

Ο Αρσένι Τουρμπίν είναι πλέον 17 ετών και θεωρείται ένας από τους νεότερους πολιτικούς κρατουμένους της Ρωσίας. Μεταφέρθηκε σε σωφρονιστική αποικία στο Περμ, πάνω από 1.800 χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι του, γεγονός που δυσκολεύει τη μητέρα του, Ιρίνα Τουρμπίνα, να τον επισκέπτεται. Παρά τα εμπόδια, περιγράφει περιστατικά βίας από συγκρατούμενους και την άσχημη σωματική και ψυχική του κατάσταση. Η ιστορία του είναι ενδεικτική για πολλούς που το σύστημα Πούτιν θέλει να κάνει να σωπάσουν.

Από τους αντιφρονούντες που εξαφανίζονται στις φυλακές

Με τη βοήθεια της ακτιβίστριας για τα ανθρώπινα δικαιώματα Άννα Καρετνίκοβα, το ντοκιμαντέρ της DW «Politzek» αποκαλύπτει την ωμότητα και τον εξευτελισμό που επικρατούν στα ρωσικά στρατόπεδα κράτησης: ένα σύστημα φόβου και απομόνωσης.

Ο ρωσικός όρος «Politzek» σημαίνει πολιτικός κρατούμενος και είναι ταυτόχρονα ο τίτλος του νέου ντοκιμαντέρ «Politzek: Voices that Defy the Kremlin» («Φωνές που Αντιστέκονται στο Κρεμλίνο»), που έκανε πρεμιέρα στις 27 Νοεμβρίου. Η παραγωγή είναι της DW σε συνεργασία με τα δίκτυα France TV, RTBF, VRT και SWR. Τη σκηνοθεσία υπογράφουν οι Μανόν Λουαζώ, Εκατερίνα Μαμόντοβα και Σάσα Κουλάεβα.

Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν κρυφά στη Ρωσία επί σχεδόν έναν χρόνο. Στο επίκεντρο βρίσκονται οι προσωπικές ιστορίες των κρατουμένων και οι απεγνωσμένες προσπάθειες των οικογενειών τους.

Tο τίμημα της αντίστασης

Μία από τις πρωταγωνίστριες είναι η καλλιτέχνιδα Σάσα Σκοτσιλένκο. Καταδικάστηκε σε επτά χρόνια φυλάκισης, επειδή αντικατέστησε ετικέτες τιμών σε σούπερ μάρκετ με αντιπολεμικά αυτοκόλλητα. Το «Politzek» παρακολουθεί την πορεία της μέσα από την εκστρατεία της μητέρας της για την απελευθέρωσή της.

Παρουσιάζεται επίσης η υπόθεση του Ολέγκ Ορλόφ, συνιδρυτή της οργάνωσης ανθρωπίνων δικαιωμάτων Memorial, η οποία τιμήθηκε με το Νομπέλ Ειρήνης το 2022, αλλά πλέον έχει απαγορευτεί στη Ρωσία. Ο Ορλόφ φυλακίστηκε τον Φεβρουάριο του 2024, με την κατηγορία της «δυσφήμισης του ρωσικού στρατού».

Σκοτσιλένκο και Ορλόφ απελευθερώθηκαν τον Αύγουστο του 2024 στο πλαίσιο μιας μεγάλης ανταλλαγής κρατουμένων. Ωστόσο, για πολλούς άλλους αντιφρονούντες οι πόρτες της φυλακής παραμένουν κλειστές.

Μια παράλογη δίκη

Σύμφωνα με τη ρωσική ΜΚΟ OVD-Info, σήμερα υπάρχουν 1.586 πολιτικοί κρατούμενοι στη Ρωσία. Ανάμεσά τους η σκηνοθέτιδα Ζένια Μπερκόβιτς και η συγγραφέας Σβετλάνα Πετριτσούκ.

Το 2021 ανέβασαν το θεατρικό έργο «Φίνιστ, το γενναίο γεράκι», που πραγματεύεται τη στρατολόγηση Ρωσίδων από το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία. Το έργο καταδικάζει ξεκάθαρα την τρομοκρατία, τιμήθηκε με δύο «Χρυσές Μάσκες» -το σημαντικότερο θεατρικό βραβείο της Ρωσίας- και υποστηρίχθηκε από το ρωσικό υπουργείο Πολιτισμού. Παρ’ όλα αυτά, οι δύο γυναίκες καταδικάστηκαν σε έξι χρόνια φυλάκισης η καθεμία για «δικαιολόγηση της τρομοκρατίας».

Το ντοκιμαντέρ παρακολουθεί την παράλογη, σχεδόν καφκική δίκη τους -ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πολέμου του Πούτιν κατά της ελευθερίας της έκφρασης.

Αλληλεγγύη από το εξωτερικό

Δημοφιλέστερα

To Top