Όπως τόνισε, κάθε κρατικός προϋπολογισμός συνιστά πολιτική αποτύπωση προτεραιοτήτων και αποκαλύπτει όχι μόνο το που κατευθύνονται οι δημόσιοι πόροι, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο το κράτος αντιλαμβάνεται τον κόσμο και τις προκλήσεις της εποχής. «Ο Προϋπολογισμός του 2026 συζητείται σε μια χρονική συγκυρία που ανέδειξε με απόλυτη σαφήνεια ότι η κλιματική κρίση έχει μετατραπεί σε μια σύνθετη και διαρκή δοκιμασία για τα κράτη, τις κοινωνίες και τις οικονομίες τους».
Η εμπειρία των τελευταίων ετών καταδεικνύει ότι η έννοια του «ακραίου φαινομένου, χάνει σταδιακά το νόημά της. Φαινόμενα που μέχρι πρότινος θεωρούνταν εξαιρέσεις εμφανίζονται πλέον με τέτοια συχνότητα και ένταση ώστε να συνιστούν μια νέα κανονικότητα. Στην Ελλάδα, οι επιπτώσεις αυτές αγγίζουν πλέον τον πυρήνα της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, δοκιμάζοντας υποδομές, διακόπτοντας παραγωγικές δραστηριότητες και εκθέτοντας τοπικές κοινωνίες σε επαναλαμβανόμενους κινδύνους».
Οι δασικές πυρκαγιές του περασμένου καλοκαιριού αποτέλεσαν τον πιο χαρακτηριστικό δείκτη αυτής της πίεσης, οδηγώντας την Ευρώπη «στη χειρότερη αντιπυρική περίοδο στην ιστορία της, με περισσότερα από 10 εκατομμύρια στρέμματα καμένης έκτασης». Χώρες με ανεπτυγμένες υποδομές και μακρά εμπειρία στη διαχείριση δασικών πυρκαγιών κατέγραψαν έως και τετραπλασιασμό των καμένων εκτάσεων, ενώ η κλιματική κρίση κατέστησε τον κίνδυνο κοινό σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο.
Μέσα σε αυτή τη δύσκολη ευρωπαϊκή εικόνα, η Ελλάδα παρουσίασε σαφώς διαφοροποιημένη τάση. «Παρά τις ιδιαίτερα δυσμενείς κλιματικές συνθήκες, η χώρα μας κατέγραψε λιγότερες πυρκαγιές και μικρότερη συνολική καταστροφή. Συγκεκριμένα, οι καμένες εκτάσεις μειώθηκαν κατά 5% σε σχέση με τον μέσο όρο της τελευταίας εικοσαετίας», ενώ «ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών μειώθηκε κατά 14%». Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι «οι καμένες εκτάσεις που αφορούν δάση μειώθηκαν κατά 77%», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Υπουργός. Τα στοιχεία αυτά, όπως υπογράμμισε, δεν προσφέρονται για πανηγυρισμούς, αλλά επιβεβαιώνουν ότι η ανθεκτικότητα δεν είναι αποτέλεσμα τύχης, αλλά προϊόν διαρκούς επένδυσης στην πρόληψη, στον σχεδιασμό, στην επιχειρησιακή ετοιμότητα και στον συντονισμό.
Σε αυτό το πλαίσιο, «ο Προϋπολογισμός του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας για το 2026 ανέρχεται στο ύψος των 1,438 δισ. ευρώ. Σε σύγκριση με το 2022, πρώτο έτος λειτουργίας του Υπουργείου, η αύξηση κατά 843 εκατ. ευρώ, άνω του 140% σηματοδοτεί τη θεσμική ωρίμανση της Πολιτικής Προστασίας και την εγκατάστασή της στον πυρήνα της κρατικής λειτουργίας.» Η ενίσχυση τόσο του τακτικού προϋπολογισμού όσο και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, με αύξηση «26%» στο τελευταίο, αποτυπώνει τη μετατόπιση προς μια μακροπρόθεσμη επένδυση σε υποδομές, πρόληψη και επιχειρησιακές δυνατότητες.
Καθοριστικό ρόλο στον σχεδιασμό του 2026 διαδραματίζει η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων. «Το Εθνικό Πρόγραμμα Πολιτικής Προστασίας ΑΙΓΙΣ εισέρχεται στο νέο έτος με πιστώσεις 290 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αυξημένες «κατά 44%», ενώ οι πόροι του ΕΣΠΑ αυξάνονται «κατά 77%» και ανέρχονται σε «142 εκατ. ευρώ». Μόνο εντός του 2025 «συμβασιοποιήθηκαν έργα 652 εκατ. ευρώ», ενώ παραδόθηκαν προμήθειες και υπηρεσίες ύψους «139 εκατ. ευρώ». Το 2026 αναμένεται να αποτελέσει έτος καμπής, με παραδόσεις «427,5 εκατ. ευρώ».
Ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδεται στο σκέλος της κρατικής αρωγής. Εντός του 2025 εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν πληρωμές ύψους «περίπου 50.000.000 ευρώ», καταγράφοντας ετήσια αύξηση «της τάξης του 74%». Για το 2026, οι εγγεγραμμένες πιστώσεις για την αρωγή από φυσικές καταστροφές ανέρχονται στο ύψος των «134.690.000 ευρώ», ποσό υπερδιπλάσιο της εκτιμώμενης για το 2025 απορρόφησης.
Κεντρική θέση στον Προϋπολογισμό καταλαμβάνει και η ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού. Το 2026 θα προσληφθούν «1.076 νέα στελέχη», αριθμός αυξημένος «κατά 245 θέσεις σε σχέση με το 2025», ενώ το Πυροσβεστικό Σώμα θα προσεγγίσει τις «19.000 γυναίκες και άνδρες», δηλαδή «σχεδόν 5.000 περισσότερα στελέχη από το 2019». Παράλληλα, οι πιστώσεις μισθολογικού ενδιαφέροντος αυξάνονται «κατά 76,3 εκατ. ευρώ», ενώ θεσμοθετείται επίδομα διοίκησης συνολικού ύψους «1.000.000 ευρώ», που θα έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχουν αυξήσεις για τα θέματα ευθύνης, από 80 ευρώ για παράδειγμα για τους διοικητές κλιμακίων έως και 270 ευρώ για τους διοικητές Νομών.
Ειδικότερα για τις εθελοντικές οργανώσεις ο κ. Κεφαλογιάννης ανέφερε πως, «για πρώτη φορά, εξασφαλίζεται ειδική πίστωση 300.000 ευρώ για τις εθελοντικές οργανώσεις που είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Πολιτικής Προστασίας, καλύπτοντας πάγιες και ουσιαστικές λειτουργικές ανάγκες της εθελοντικής κοινότητας. Δηλαδή περίπου 2.000 ευρώ ανά Εθελοντική Οργάνωση», ενώ θύμισε ότι «πρόσφατα, σε συνεργασία με το Υπουργείο Οικονομικών θεσπίσαμε απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας και τα τέλη ταξινόμησης για τα οχήματα των Εθελοντικών Οργανώσεων.»
