Ελλάδα

Η Ελλάδα μετά τον εμφύλιο της «Ελένης» με τα μάτια του Γκατζογιάννη

Συνειρμικά ταυτισμένο με την «Ελένη» θα παραμείνει, πιθανότατα για πάντα, το όνομα του Νίκου Γκατζογιάννη – ασχέτως εάν επανέρχεται στην τρέχουσα επικαιρότητα εξ αφορμής του τελευταίου βιβλίου του, υπό τον τίτλο «Αποστολές από την πατρίδα» (εκδ. Καστανιώτη). Πρόκειται για μια συλλογή άρθρων του Γκατζογιάννη, δημοσιευμένων κατά το πλείστον στους «New York Times» και σε άλλα, αντίστοιχου βεληνεκούς και κύρους έντυπα ΜΜΕ, σε μια περίοδο που εκτείνεται από το 1969 έως το 2022.

Η θεματολογία του συγκεκριμένου απανθίσματος, σταχυολογημένη μέσα από μια αρθρογραφία μισού και πλέον αιώνα, απηχεί κάποια από τα ποικίλα ενδιαφέροντα του συγγραφέα: ξεκινά από τους αστούς πολιτικούς τους οποίους η χούντα των συνταγματαρχών εκτόπιζε στα νησιά της άγονης γραμμής, περνά στο Πολυτεχνείο και την ανατροπή του δικτάτορα Γεωργίου Παπαδόπουλου από έναν στενό συνεργό του, τον Δημήτρη Ιωαννίδη, παρακολουθεί τις ενδοοικογενειακές ίντριγκες της δυναστείας Ωνάση, εξηγώντας γιατί η αληθινή περιουσία της Αθηνάς είναι ένα κλάσμα του σχετικού μύθου, ενώ παράλληλα αναδεικνύει τη σημασία των αρχαιολογικών ανακαλύψεων από τον Μανόλη Ανδρόνικο στη Βεργίνα, μεταξύ αρκετών άλλων θεμάτων.


gkatzogiannis_

Το νέο βιβλίο του Γκατζογιάννη είναι μια συλλογή άρθρων δημοσιευμένων κυρίως στους «New York Times» σε μια περίοδο που εκτείνεται από το 1969 έως το 2022

Οπως οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Αθήνας, η εξάρθρωση της «17 Νοέμβρη», οι παράδοξες συνήθειες του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου ή ακόμη και το προφίλ του Αλέξη Τσίπρα. Ωστόσο, το σταθερό σημείο αναφοράς, ως ένα νήμα που διατρέχει τα άρθρα του Γκατζογιάννη σχεδόν από την πρώτη έως την τελευταία σελίδα του βιβλίου «Αποστολές από την πατρίδα», είναι ακριβώς αυτή η πατρίδα. Χωρίς υπερβολικές κορόνες και, κυρίως, χωρίς να παραστρατεί προς τη γραφικότητα, ο ίδιος φιλοτεχνεί πορτρέτα της Ελλάδας υψηλής αισθητικής και πρωτοτυπίας που απευθύνονται κατά πρώτον στο αμερικανικό και, γενικότερα, το παγκόσμιο αναγνωστικό κοινό. Ως πολύπειρος δημοσιογράφος και ικανός συγγραφέας, προβάλλει την Ελλάδα συστηματικά, αλλά την ίδια στιγμή αποφεύγει συνήθη ατοπήματα σε κείμενα τέτοιου είδους, όπως η φολκλορικού τύπου εξιδανίκευση της χώρας.

Επίσης, σε ό,τι τον αφορά προσωπικά, ο Γκατζογιάννης δεν αναμασά την εμφυλιακή φιλολογία και δεν απομυζά περαιτέρω την «Ελένη», το magnum opus του, χάρη στο οποίο άλλωστε έγινε παγκοσμίως διάσημος – και μάλλον σημαντικά πλουσιότερος. Αντί γι’ αυτό, προτιμά το ευθύβολο, τολμηρό πολιτικό σχόλιο, αλλά προβεβλημένο στο φόντο της Ιστορίας, όπως κάνει χαρακτηριστικά στο κείμενο με τίτλο «Ο υπέρμαχος της οργής των Ελλήνων», ένα άρθρο που πρωτοδημοσιεύτηκε στους «Times» της Νέας Υόρκης τον Μάιο του 2012, στο οποίο γράφει ότι «σε όλη την Ιστορία τους οι Ελληνες, σε καιρούς κρίσης, έσπευδαν να αγκαλιάσουν χαρισματικούς δημαγωγούς σαν τα λέμινγκ που πέφτουν στη θάλασσα.

Μετά τον θάνατο του Περικλή, στον Πελοποννησιακό Πόλεμο, οι Αθηναίοι επείσθησαν από τον λαοπλάνο ανιψιό του, τον Αλκιβιάδη, 35 ετών τότε, να σπαταλήσουν τους περισσότερους από τους στρατιωτικούς πόρους που τους είχαν μείνει σε μια καταστροφική εκστρατεία στη Σικελία. Παρά τις τρομερές απώλειες που υπέστησαν σ’ εκείνη την πανωλεθρία, ακόμα και όταν τους πρόδωσε τόσο στους Σπαρτιάτες όσο και στους Πέρσες, ξαναδέχθηκαν τον Αλκιβιάδη στους κόλπους τους άλλες δύο φορές.

Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Νίκος Ζαχαριάδης, ο δυναμικός 43χρονος αρχηγός του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, αντιπαρήλθε το παράδειγμα των σοφότερων κομμουνιστών ηγετών, όπως του Παλμίρο Τολιάτι στην Ιταλία, που εμπόδισε τους οπαδούς του να εξεγερθούν ενόπλως ακόμα και μετά από απόπειρα κατά της ζωής του. Τώρα (σ.σ.: το 2012), ο νέος γητευτής της Ελλάδας είναι ο Αλέξης Τσίπρας, 37 ετών, ο αριστερός δημεγέρτης με το οξύ πολιτικό ένστικτο και τις λιγοστές αναστολές, που οδήγησε τον ριζοσπαστικό αριστερό συνασπισμό του, τον ΣΥΡΙΖΑ, στη δεύτερη θέση στις εκλογές της 6ης Μαΐου».

Δημοφιλέστερα

To Top