Αποφασισμένο να πάρει πλήρως τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο ξεκίνησε χθες μια στρατιωτική επιχείρηση εναντίον των αυτονομιστών του θύλακα, εκμεταλλεύτηκε πολλούς παράγοντες: μια αποδυναμωμένη και απομονωμένη Αρμενία, μια Δύση με στραμμένη την προσοχή της αλλού και τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Η στρατιωτική επιχείρηση, που διήρκησε περίπου 24 ώρες, δείχνει να στέφθηκε με επιτυχία για το Μπακού: οι Αρμένιοι αυτονομιστές συνθηκολόγησαν και συμφώνησαν να καταθέσουν τα όπλα και να διαπραγματευτούν και ανακοινώθηκε εκεχειρία. Ωστόσο, πολλά παραμένουν άγνωστα σχετικά με τους στόχους του Αζερμπαϊτζάν, την εσωτερική κατάσταση στην Αρμενία και το ρόλο και τις επιδιώξεις περιφερειακών και διεθνών δυνάμεων.

Ποιοί είναι οι λόγοι της επίθεσης;

Από το τέλος του πολέμου του 2020, ο οποίος κατέληξε με μια ταπεινωτική ήττα για την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν είχε ανακτήσει τον έλεγχο των περιοχών γύρω από το Ναγκόρνο Καραμπάχ, αλλά όχι και των εδαφών του θύλακα.

«Το Αζερμπαϊτζάν έχει στόχο με πολύ ξεκάθαρο τρόπο να βάλει τέλος στην τρέχουσα κατάσταση», αναφέρει η Μαρί Ντιμουλάν του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR).

Αυτός ο θύλακας στο Αζερμπαϊτζάν, που κατοικείται κυρίως από Αρμένιους, βρίσκεται στο επίκεντρο μιας μακράς σύγκρουσης μεταξύ Μπακού και Γερεβάν, οι οποίοι έχουν πολεμήσει δύο πολέμους από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, ο πρώτος πόλεμος μεταξύ 1988-1994 και ο δεύτερος τον φθινόπωρο του 2020.

Η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζει ότι αυτή η μικρή ορεινή περιοχή είναι τμήμα του Αζερμπαϊτζάν. Η Αρμενία παραιτήθηκε από την διεκδίκηση της περιοχής μετά την ήττα της στον πόλεμο του 2020, αλλά επιζητούσε μια διαπραγμάτευση για το καθεστώς του θύλακα και τα δικαιώματα των κατοίκων του.

«Προφανώς, το Μπακού δεν ήταν έτοιμο να διαπραγματευτεί για αυτό το θέμα, το οποίο κρίνει ως εσωτερικό ζήτημα», τονίζει η Ντιμουλάν, προσθέτοντας: «Από την άποψη του Αζερμπαϊτζάν, αυτή είναι μια ακόμη περιοχή της χώρας και ο πληθυσμός εκεί δεν πρέπει να επωφελείται από διαφορετικά δικαιώματα».