Κομμένες από αύριο οι προσφορές σε προϊόντα στα οποία προηγήθηκε ανατίμηση, πλαφόν στο περιθώριο κέρδους του βρεφικού γάλακτος, «καθαρές τιμές» απ’ το «χωράφι ως το ράφι» και μεταφορά μέρους των εκπτώσεων που κάνουν οι προμηθευτές στα σούπερ μάρκετ κατευθείαν στους καταναλωτές, με βάση τα νέα μέτρα που ανακοίνωσε σήμερα ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας.
Ο υπουργός επεξήγησε τις τέσσερις νέες παρεμβάσεις τις οποίες θα κάνει η κυβέρνηση προκειμένου να ανασχέσει το κύμα ακρίβειας που ροκανίζει τα εισοδήματα των νοικοκυριών. Οι δύο αφορούν μόνιμα μέτρα με τα οποία θα επέλθουν σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που λειτουργεί σήμερα η αγορά ενισχύοντας τη διαφάνεια των τιμών και τα άλλα δύο έχουν προσωρινό χαρακτήρα. Σύμφωνα με τον υπουργό απτά αποτελέσματα των νέων μέτρων στη μεγαλύτερη γκάμα προϊόντων αναμένεται να φανούν ως το Μάρτιο, καθώς θα δοθεί χρόνος προσαρμογής στις εταιρείες που πρέπει να προσαρμοστούν στα μέτρα μόνιμου χαρακτήρα.
Τα μέτρα μόνιμου χαρακτήρα είναι τα εξής:
1. Περιορισμός των συνολικών εκπτώσεων που κάνουν οι προμηθευτές στα σούπερ μάρκετ κατά 30% και μεταφορά του οφέλους στον καταναλωτή με αντίστοιχη μείωση της τιμής στο ράφι. Το μέτρο θα εφαρμοστεί σε απορρυπαντικά, καθαριστικά σπιτιού, οδοντόκρεμες, αφρόλουτρα, σαμπουάν και βρεφικές πάνες. Με αυτό τον τρόπο, όπως εξήγησε ο υπουργός, οι εταιρείες θα αναγκαστούν να μειώσουν τις αρχικές, υψηλές τιμές που διατηρούν σε σειρά προϊόντων και μετά μέσω προωθητικών ενεργειών εμφανίζονται να τις μειώνουν. Έτσι, θα υπάρξει βέλτιστη αποτύπωση της κατάστασης της αγοράς. Ο έλεγχος της εφαρμογής του μέτρου που θα νομοθετηθεί άμεσα θα γίνεται από τη ΔΙΜΕΑ και ως βάση των παροχών θα χρησιμοποιηθεί ο μέσος όρος των εκπτώσεων της τελευταίας κλεισμένης χρήσης των εταιρειών.
2. «Καθαρές τιμές» από το χωράφι στο ράφι. Πλέον όλοι οι εμπλεκόμενοι, απ’ τον παραγωγό ως τον λιανέμπορο πρέπει να εμφανίζουν στα τιμολόγιά τους «καθαρές τιμές». Όπως είπε ο υπουργός θα επιτρέπεται πλέον πιστωτικό τιμολόγιο έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή φύρα. Το συγκεκριμένο μέτρο αφορά τα νωπά φρούτα, λαχανικά και το κρέας, κόκκινο και λευκό. Μάλιστα ο υπουργός άφησε να εννοηθεί ότι στο μέτρο θα ενταχθεί και το ψάρι.«“Πλέον απ’ τον παραγωγό ως το ράφι και τα ψυγεία των σούπερ μάρκετ, των μπακάλικων, των κρεοπωλείων, των μανάβικων και γενικά όλης της λιανικής οι τιμές θα πρέπει να είναι καθαρές στα τιμολόγια. Κι αυτό θα είναι κάτι μόνιμο», τόνισε ο κ. Σκρέκας.
Βρεφικό γάλα και προωθητικές ενέργειες
Τα μέτρα προσωρινού χαρακτήρα που θα θεσμοθετηθούν αρχικά για το 2024 είναι:
3. Απαγόρευση στους προμηθευτές, που αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων, να κάνουν προωθητικές ενέργειες για 3 μήνες, για προϊόντα, στα οποία αυξάνουν τιμές. Το μέτρο θα εφαρμοστεί από σήμερα κιόλας, όπως είπε ο υπουργός, διευκρινίζοντας ότι θα αφορά γνωστοποιήσεις ανατιμήσεων που θα κάνουν οι εταιρείες από εδώ και στο εξής. «Αυτό θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για μία εταιρεία να προβεί σε αδικαιολόγητη αύξηση τιμών, διότι το τρίμηνο που θα ακολουθεί θα έχει πλέον βαρύ μειονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού. Άρα θα χάσει σημαντικό μερίδιο αγοράς που ίσως δεν μπορέσει να ανακτήσει ποτέ. Πρόκειται για δραστικό μέτρο που δεν θα επιτρέψει πλέον αδικαιολόγητες ανατιμήσεις», σημείωσε ο υπουργός τονίζοντας ότι θα υπάρξει έλεγχος για την τήρησή του μέσω της ΔΙΜΕΑ.
4. Επιβολή πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους για τα βρεφικά γάλατα. Το πλαφόν ορίζεται ως το άθροισμα του λειτουργικού κόστους της εταιρείας για τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων και εμπορικού κέρδους στο 7%. Με άλλα λόγια, κάθε εταιρεία δεν θα μπορεί να εμφανίζει περιθώριο εμπορικού κέρδους μεγαλύτερο του 7%. Όπως διευκρίνισε ο υπουργός ως βάση υπολογισμού του λειτουργικού κόστους της επιχείρησης και του εμπορικού κέρδους θα υπολογιστεί η τελευταία οικονομική χρήση που έχει κλείσει για κάθε εταιρεία. Σημείωσε δε ότι θα υπάρξει περιθώριο δύο μηνών έως ότου προσαρμοστούν οι εταιρείες και καθοριστούν τα όρια κέρδους με βάση τους ελέγχους που θα κάνει η ΔΙΜΕΑ. Εκτίμησε ότι με την επιβολή του μέτρου οι τιμές στα προϊόντα βρεφικού γάλακτος θα περιοριστούν στον ευρωπαίκό μ.ο.
Σημειωτέον πως η ΔΙΜΕΑ διεξάγει ήδη ελέγχους σε δύο απ’ τις τέσσερις κύριες εταιρείες του κλάδου.
Όπως είπε ο υπουργός από σήμερα ξεκινά γύρο επαφών με τους εκπροσώπους της αγοράς για να ενημερωθούν για τα νέα μέτρα, ενώ επίκειται και η σχετική υπουργική απόφαση.
«Οι διεθνείς κρίσεις έχουν δημιουργήσει συνθήκες εκτίναξης του πληθωρισμού. Κάποιοι όμως βρήκαν ευκαιρία την τελευταία διετία να αξιοποιήσουν την κατάσταση και να φουσκώσουν τις τιμές στα ράφια και στη συνέχεια να προχωρούν σε πλασματικές εκπτώσεις και να κερδίζουν περισσότερα. Καταδικάζουμε αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και δεν πρόκειται να τις δεχτούμε», τόνισε ο κ. Σκρέκας.
Σύμφωνα με τον ίδιο από τον Σεπτέμβριο που θεσμοθετήθηκε η υποχρέωση κοινοποίησης της αλλαγής τιμοκαταλόγων απ’ τις εταιρείες στα Σούπερ Μάρκετ διαπιστώνεται μείωση τιμών.
«Το 2023 η ΔΙΜΕΑ πραγματοποίησε 25.267 ελέγχους και επέβαλε 1.865 πρόστιμα συνολικού ύψους 13,416 εκατ. ευρώ», σημείωσε ο υπουργός τονίζοντας ότι η παραβατικότητα βαίνει μειούμενη. «Ωστόσο σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις με την Ευρώπη», τόνισε, δικαιολογώντας και τις νέες παρεμβάσεις που ανακοινώθηκαν σήμερα και έρχονται σε συνέχεια του γενικότερου πλαφόν στο περιθώριο κέρδους που ισχύει για βασικά αγαθά την τελευταία διετία και παρεμβάσεων, όπως το καλάθι του νοικοκυριού.