Από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, υπό τον πρόεδρο του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου Μιχάλη Πικραμένου, θα κριθεί στις 11 Απριλίου ο νόμος για την αδειοδότηση και λειτουργία των μη κρατικών πανεπιστημίων. Ταυτόχρονα, πρόκειται να πραγματοποιηθεί η συζήτηση επί των προσφυγών της ΠΟΣΔΕΠ και επτά πανεπιστημιακών καθώς και του Γιώργου Κατρούγκαλου, πρώην υπουργού επί ΣΥΡΙΖΑ και Καθηγητή, μέλους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Ειδικού και Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού ΑΕΙ (ΠΟΣΕΕΔΙΠ ΑΕΙ).
Ο νόμος για την αδειοδότηση και λειτουργία των μη κρατικών πανεπιστημίων πρόκειται να τεθεί στην κρίση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας στις 11 Απριλίου, υπό τον πρόεδρο του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου Μιχάλη Πικραμένου.
Αφορμή στάθηκε η συζήτηση την ίδια ημέρα επί των προσφυγών της ΠΟΣΔΕΠ και επτά πανεπιστημιακών καθώς και του Γιώργου Κατρούγκαλου, πρώην υπουργού επί ΣΥΡΙΖΑ και Καθηγητή, μέλους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Ειδικού και Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού ΑΕΙ (ΠΟΣΕΕΔΙΠ ΑΕΙ).
Επισημαίνεται ότι η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτήματος Ν.Π.Π.Ε βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς ξεκίνησε στις 2 Ιανουαρίου 2025 ολοκληρώνεται την 1η Μαρτίου 2025, προκειμένου η άδεια να αφορά το ακαδημαϊκό έτος 2025-2026. Το ενδιαφέρον από πλευράς ξένων πανεπιστημίων καταγράφεται ιδιαίτερα αυξημένο, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Παιδείας Κυριάκου Πιερρακάκη. Όπως δε ανέφερε ο ίδιος, μέχρι το τέλος της άνοιξης και κατόπιν αυστηρής αξιολόγησης, αναμένεται να ανακοινωθούν ποια παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων θα λειτουργήσουν από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Τί αναφέρουν οι προσφεύγοντες
Από την πλευρά του Καθηγητή Γιώργου Κατρούγκαλου, ο οποίος ζητά την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, σημειώνεται ότι τυχόν αντισυνταγματική λειτουργία ιδιωτικών παραρτημάτων θα έχει σημαντικές βλαπτικές συνέπειες για την δημόσια ανώτατη εκπαίδευση, ιδίως για τα περιφερειακά ΑΕΙ, με αποτέλεσμα την άμεση, ευθεία και προσωπική βλάβη των συμφερόντων του ιδίου. Παράλληλα, αναφέρει ότι ως Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, φέρει «ειδικό ηθικό έννομο συμφέρον» να υπερασπιστεί τη δωρεάν, δημόσια ανώτατη εκπαίδευση».
Οι προσφεύγοντες με την ΠΟΣΔΕΠ προβάλλουν αντισυνταγματικότητα του νόμου5094/2024, στον οποίο προβλέπεται ο θεσμός των ΝΠΠΕ.
Υποστηρίζουν, επίσης, ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος κατάργησης πανεπιστημιακών τμημάτων σε διάφορες περιοχές της χώρας ενώ παραπέμπουν σε όσα ορίζει το άρθρο 16 του Συντάγματος σχετικά με την ανώτατη εκπαίδευση – «Η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου με πλήρη αυτοδιοίκηση».
Τι περιλαμβάνουν οι υπουργικές αποφάσεις
Σε ΦΕΚ έχουν ήδη δημοσιευθεί οι δύο υπουργικές αποφάσεις για την αδειοδότηση Μη Κρατικών Μη Κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων.
Η μία σχετίζεται με τη ρύθμιση της κατάθεσης εγγυητικής επιστολής και τον επιμερισμό του καταβαλλόμενου παραβόλου κατά την υποβολή αίτησης περί χορήγησης άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτημάτων – Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης. Η δεύτερη, αφορά στην έναρξη της διαδικασίας υποβολής αιτήσεων περί χορήγησης άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας παραρτημάτων Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης και στον καθορισμό διεθνών αναγνωρισμένων οίκων, που κατατάσσουν παγκοσμίως πανεπιστημιακά ιδρύματα : Academic Ranking of World Universities (ΑRWU), Times Higher Education (THE) και Quacquarelli Symonds (QS).
Η νομική φύση και τα κύρια χαρακτηριστικά των παραρτημάτων Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης
Όπως ορίζει ο ν. 5094/2024, τα παραρτήματα Ν.Π.Π.Ε. αποτελούν νομικά πρόσωπα ειδικού σκοπού με νομική προσωπικότητα, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με αποκλειστικό σκοπό την παροχή υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης.
Πιο αναλυτικά, αποστολή των ΝΠΠΕ είναι η παροχή υψηλής ποιότητας υπηρεσιών στην ανώτατη εκπαίδευση, η οργάνωση και η λειτουργία προγραμμάτων σπουδών τυπικής ανώτατης εκπαίδευσης πρώτου, δευτέρου και τρίτου κύκλου καθώς και η διεξαγωγή καινοτόμου έρευνας.
Απονέμουν τίτλους σπουδών, συνδέονται με ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία εδρεύουν και είναι αναγνωρισμένα σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε τρίτες χώρες, και αδειοδοτούνται μετά από εφαρμογή συγκεκριμένης διαδικασίας αξιολόγησης από τους αρμόδιους φορείς της χώρας.
Όπως επισημαίνεται, τα παραρτήματα Ν.Π.Π.Ε. τελούν υπό την αδιάλειπτη εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, το οποίο κατά την άσκηση της εποπτικής του αρμοδιότητας συνεργάζεται με την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘ.Α.Α.Ε.) και τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.). Σε ό,τι αφορά στα προσφερόμενα προγράμματα σπουδών, η πιστοποίηση γίνεται, επίσης, με απόφαση της ΕΘ.Α.Α.Ε..
