Στο Twitter οι κατάρες δίνουν και παίρνουν. Κάποιοι ζητούν να πληρώσει. Άλλοι τον χαρακτηρίζουν “κακοήθεια” στην αμερικανική οικονομία και κοινωνία. Πολλοί λένε ότι αυτός ευθύνεται για την κατάρρευση της Sillicon Valley Bank και θυμίζουν άλλες, παρόμοιες υποθέσεις. Για τον δισεκατομμυριούχο Γερμανο-Αμερικανό-Νεοζηλανδό Πίτερ Τιλ, ενδεχομένως την απάντηση να έχει δώσει ο Άλφρεντ Πένιγουορθ στον “Σκοτεινό Ιππότη”: “Μερικοί άνθρωποι, θέλουν να δουν τον κόσμο να καίγεται“. Πολύ δε περισσότερο, αν από τη φωτιά, οι τσέπες τους γεμίζουν με δισεκατομμύρια δολάρια…
Θεωρείτε ότι πρόκειται για υπερβολή; Αν δούμε συνοπτικά κάποια στοιχεία, ίσως να αλλάξετε γνώμη. Ο Τιλ, τρεις μέρες πριν από την κατάρρευση της SVB, κάλεσε όλους τους επενδυτές να αποσύρουν τα χρήματά τους από την τράπεζα, προκαλώντας ένα πρωτοφανές bank run. Η συνέχεια είναι γνωστή. Τον περασμένο Νοέμβριο, μια τράπεζα που στήριζε με το fund του έριξε “κανόνι” μέσα σε μόλις τρεις μήνες. Νωρίτερα, επέκρινε με δριμύτητα τους τους επενδυτές που ήταν επικριτικοί στο bitcoin, ανεβάζοντας την τιμή του. Έναν μήνα αργότερα, ωστόσο, πούλησε τις τοποθετήσεις ύψους 1,8 δισεκατ. δολαρίων που είχε σε κρυπτονομίσματα. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα… ανδραγαθήματα που αποδίδονται στον Τιλ.
Και αυτά, αλλά και πολλά ακόμα, όσο ανεξήγητα και αν φαίνονται, έχουν μια κοινή συνισταμένη που αποτελεί το ελατήριο του Τιλ: Η anti woke κουλτούρα. Με όχημα αυτή, φαίνεται ότι ο δισεκατομμυριούχος προκάλεσε bank run στην SVB, αφού είχε πρώτα επενδύσει σε δύο ανταγωνιστικές της startup τράπεζες, από τις οποίες πλέον εξάγει τεράστια κέρδη, καθώς το πελατολόγιο της SVB πέρασε σε αυτές κυριολεκτικά εν μία νυκτί. Αλλά, γίνονται αυτά τα πράγματα;
Η αρχή
Πριν φτάσουμε στην ανάλυση των κινήτρων του Τιλ που έχουν τη μορφή κερδών δισεκατομμυρίων δολαρίων και καλύπτονται πίσω από την anti-woke ρητορική, ας πάρουμε από την αρχή την καριέρα του δισεκατομμυριούχου (η περιουσία του υπολογίζεται σε 4,2 δισεκατομμύρια δολάρια) venture capitalist. O γεννημένος το 1967 στη Φρανκφούρτη Τιλ, σπούδασε φιλοσοφία και νομικά στο Stanford University και μετά εργάστηκε για λίγο σαν δικηγόρος στον τομέα των εμπορευμάτων. Πέρασε τρία χρόνια ως trader παραγώγων στην Credit Suisse και το 1996 παραιτήθηκε για να μετακομίσει στην Καλιφόρνια. Τότε άρχισε η μετεωρική του άνοδος. Βλέποντας μια μεγάλη ευκαιρία στον τεχνολογικό κλάδο, κατάφερε να μαζέψει 1 εκατ. δολάρια για να κάνει επενδύσεις. Τότε ήταν που δημιούργησε το σύστημα on line πληρωμών PayPal, το οποίο, το 2000 συγχώνευσε με μια άλλη εταιρεία online τραπεζικών συναλλαγών, την Χ του νεόκοπου, τότε, επιχειρηματία, Έλον Μασκ.
Μόλις δύο χρόνια αργότερα, όσο ο Μασκ βρισκόταν σε ταξίδι του μέλιτος, ο Τιλ έστησε ένα μυστικό “πραξικόπημα” στο ΔΣ της PayPal. Και, αφού ο Μασκ απολύθηκε, ο Τιλ απείλησε να “φουντάρει” την εταιρεία εάν το ίδιο ΔΣ δεν ενέκρινε αύξηση του μισθού του. Ο Τιλ δεν έμεινε μόνο CEO της εταιρείας ως την πώληση στην ebay έναντι 1,5 δισεκατ. δολαρίων, αλλά και απέκτησε το παρατσούκλι “Δον της Μαφίας του PayPal”. Με τον Μασκ, οι σχέσεις τους έχουν, έκτοτε, τα πάνω και τα κάτω τους, αν και όπως γράφτηκε πρόσφατα σε βιβλίο insider, o Έλον Μασκ είπε πως θεωρεί τον Τιλ “κοινωνιοπαθή”.
Δε συμβαίνει το ίδιο με τις σχέσεις του με τον Μάρκ Ζάκερμπεργκ. Ο Τιλ ήταν ένας από τους πρώτους που πίστεψε το όραμα του Ζάκερμπεργκ και επένδυσε 500.000 δολάρια στο Facebook. Αργότερα, πολλοί αναρωτιόνταν για το λόγο που οι χρηματοδοτούμενοι από τον Τιλ υποψήφιοι των Ρεπουμπλικανών επιτίθενταν στο Facebook. Η απάντηση δόθηκε όταν ο Τιλ, στη διάρκεια της ιστορικής πτώσης της μετοχής της μεγαλύτερης εταιρείας κοινωνικής δικτύωσης, απέσυρε την επένδυσή του από αυτή. Η αλήθεια είναι ότι ο επιχειρηματίας αποσύρθηκε λόγω της πρόθεσής του να στηρίξει την εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ, με τον οποίο ο Ζάκερμπεργκ δεν… τα πήγαινε τόσο καλά.
Επιχειρηματικές και επενδυτικές επιτυχίες ο Τιλ έχει αμέτρητες. Ήταν early-stage επενδυτής σε δεκάδες startups (προσωπικά ή μέσω του Founders Fund), μεταξύ των οποίων οι Airbnb, Slide.com, LinkedIn, Friendster, RapLeaf, Geni.com, Yammer, Yelp Inc., Spotify, Powerset, Practice Fusion, MetaMed, Vator, SpaceX, Palantir Technologies, IronPort, Votizen, Asana, Big Think, CapLinked, Quora, Nanotronics Imaging, Rypple, TransferWise, Stripe, Block.one, και AltSchool. Ευρέως γνωστός όμως δεν έγινε γι’ αυτές.
Η… εκδίκηση
Ήταν 2007 όταν το νεοϋορκέζικο περιοδικό Gawker έκανε αυτό που έμεινε ως “το ακριβότερο σχόλιο στην ιστορία”. Το σχόλιο ανέφερε: “Ο Πίτερ Τίλ, το εξυπνότερο μυαλό στον κόσμο της τεχνολογίας, είναι εντελώς gay. Ας του δώσουμε μεγαλύτερη δύναμη”. Ο Τιλ εξοργίστηκε. Και αποφάσισε να πάρει εκδίκηση. Χρόνια τη σχεδίαζε. Και το 2011, στη διάρκεια επαγγελματικού δείπνου στο Βερολίνο, ακούει την ιδέα που του κάνει: “Ξέρω ότι έχεις εμμονή με το Gawker και έχω μια ιδέα για να τους καταστρέψουμε”, του λέει ο συνδαιτημόνας του.
Ο νεαρός άνδρας του προτείνει να δημιουργήσει μια εταιρεία- κέλυφος που θα χρηματοδοτεί ερευνητές και δικηγόρους μέχρι να βρουν αιτίες αγωγών εναντίον του σκανδαλοθηρικού περιοδικού και να το “γονατίσουν”. Το πλάνο προβλέπει ότι θα χρειαστούν 10 εκατ. δολάρια και πέντε χρόνια για να επιτευχθούν οι σκοποί, κάτι που είναι προφητικό.
Το 2016, ο παλαίμαχος διάσημος παλαιστής Χαλκ Χόγκαν, κατά κόσμον Τέρρυ Γκολέα εμφανίζεται στο σάιτ του Gawker σε ένα ροζ βίντεο, στο οποίο πρωταγωνιστεί ο ίδιος και η σύζυγος του καλύτερού του φίλου. Ο Χόγκαν παίρνει από τον Τιλ 10 εκατ. δολάρια και μηνύει το περιοδικό για τη διαρροή του ροζ βίντεο. Το Gawker χάνει τη δικαστική μάχη και αναγκάζεται να βάλει λουκέτο, λόγω της μεγάλης αποζημίωσης που επιδικάζεται στον Hogan. Και ο Thiel παίρνει την εκδίκησή του απέναντι στο site που το 2007 είχε αποκαλύψει ότι είναι ομοφυλόφιλος.
Εχθρούς, βέβαια, έκανε και άλλους ο Τιλ. Όπως για παράδειγμα τη Google. Ο Τιλ είχε ποντάρει -και μάλιστα ήταν ο μόνος από τον κλάδο της τεχνολογίας- στην εκλογή του Τραμπ, αφού όπως έλεγε “μοιράζονται κοινό όραμα”. Και, όταν ο Τραμπ εξελέγη, ο Τιλ ορίστηκε μυστικοσύμβουλός του. Όσο λοιπόν οι κολοσσοί της τεχνολογίας προσπαθούσαν να τα “βρουν” με τον Τραμπ, ο Τιλ σήκωσε το “όπλο” του.