Η Ιρακινή αρχιτέκτονας έγινε γνωστή διεθνώς μέσα από κτήρια και αντικείμενα με προκλητικές καμπύλες που σχεδίασε ενώ υπήρξε η πρώτη γυναίκα στην ιστορία του θεσμού που πήρε το Prizker (Νόμπελ Αρχιτεκτονικής) το 2004. Γεννήθηκε στη Βαγδάτη στις 31 Μαρτίου 1950. Σπούδασε Μαθηματικά στο Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο της Βηρυτού, προτού μετακομίσει για σπουδές στο Architectural Association School of Architecture στο Λονδίνο. Μετά την αποφοίτησή της εργάστηκε για τους πρώην καθηγητές της, Ηλία Ζέγγελη και Ρεμ Κούλχας, στο OMA (Office for Metropolitan Architecture). Παρέμεινε εκεί τέσσερα χρόνια και το 1980 άνοιξε το δικό της γραφείο.
Συνάντησε πολλές δυσκολίες στην αρχή της καριέρας της, όχι μόνον γιατί η αισθητική και οι ιδέες της ήταν πολύ προοδευτικές και αντίθετες με τον συμβατικό τρόπο σκέψης της εποχής, αλλά και γιατί είχε πολλά εμπόδια από τον δάσκαλό της, Ρεμ Κούλχας. Οπως ανέφερε: ‘’Ηταν δύσκολο να βρει πελάτες που να ενδιαφέρονταν για τις σχεδιαστικές της ιδέες και πολλές από τις προτάσεις της δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ’’, όμως είναι ευρέως γνωστό πια ότι παρόλο που κέρδιζε όλους τους αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, δεν υλοποιούσε τα έργα της επί μία εικοσαετία, γιατί την παρόπλισε ο Κούλχας. Ωστόσο εκείνη δούλευε ακούραστα, έχοντας πίσω την οικονομική άνεση που της πρόσφερε η οικογένειά της, ακολουθώντας τη δική της αισθητική.
Πρωτοπόρες γυναίκες που άνοιξαν δρόμους: Ζάχα Χαντίντ, η Ιρακινή που άλλαξε την αρχιτεκτονική
Η Ιρακινή αρχιτέκτονας Ζάχα Χαντίντ / Photo: Getty Images / Ideal Image
Πρωτοπόρες γυναίκες που άνοιξαν δρόμους: Ζάχα Χαντίντ, η Ιρακινή που άλλαξε την αρχιτεκτονική
Τα κεντρικά γραφεία της BEEAH στα H.A.E.
Πρωτοπόρες γυναίκες που άνοιξαν δρόμους: Ζάχα Χαντίντ, η Ιρακινή που άλλαξε την αρχιτεκτονική
H όπερα Guangzhou στην ομώνυμη πόλη της Κίνας / Photo: Virgile Simon Bertrand
Το σχέδιο της για το “The Peak” δεν υλοποιήθηκε, όπως τα περισσότερα από τα άλλα ριζοσπαστικά της σχέδια των δεκαετιών του ‘80 και του ’90, όπως το “Kurfürstendamm” (1986) στο Βερολίνο, το “Κέντρο Τέχνης και Μέσων” του Ντίσελντορφ (1992–93) και η όπερα “Cardiff Bay” (1994) στην Ουαλία. Η Χαντίντ άρχισε να γίνεται γνωστή ως “Paper Architect”, που σημαίνει ότι τα σχέδιά της ήταν πολύ πρωτοποριακά για να προχωρήσουν πέρα από τη φάση του σχεδιασμού και να κατασκευαστούν. Αυτή η εντύπωση, ενισχύθηκε όταν τα όμορφα αποδομένα σχέδιά της, συχνά με τη μορφή εξαιρετικά λεπτομερών έγχρωμων ζωγραφικών έργων, εκτέθηκαν ως έργα τέχνης σε μεγάλα μουσεία.
Πρωτοπόρες γυναίκες που άνοιξαν δρόμους: Ζάχα Χαντίντ, η Ιρακινή που άλλαξε την αρχιτεκτονική
Το πρώτο μεγάλο έργο της, ο πυροσβεστικός σταθμός Vitra (1993) στο Weil am Rhein της Γερμανίας. / Photo: Helene Binet
Πρωτοπόρες γυναίκες που άνοιξαν δρόμους: Ζάχα Χαντίντ, η Ιρακινή που άλλαξε την αρχιτεκτονική
Vitra Fire Station / Photo: Helene Binet