Ελλάδα

Καύσωνας: Πώς δημιουργήθηκε ο θερμικός θόλος με τα 45άρια – Τι συμβαίνει στον πλανήτη

Στην Ελλάδα, το πρωτοφανές σε διάρκεια κύμα καύσωνα που αναμένεται να κορυφωθεί την εβδομάδα που διανύουμε με τη θερμοκρασία να φτάνει μέχρι και τους 45 βαθμούς Κελσίου, έχει θέσει τις Αρχές σε κατάσταση συναγερμού. Τα μέτωπα των πυρκαγιών είναι τεράστια και καθημερινά ξεπηδούν νέα.

Στη Σικελία και τη Σαρδηνία οι επιστήμονες περιμένουν τον υδράργυρο να ξεπεράσει τους 48 βαθμούς Κελσίου τις επόμενες ημέρες και ενδεχομένως να σπάσει το ρεκόρ της υψηλότερης θερμοκρασίας που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη (48,8 βαθμούς στη Σικελία τον Αύγουστο του 2021).

Στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, στην Τουρκία η κατάσταση είναι ίδια. Στη Μεγάλη Βρετανία καταγράφηκε για πρώτη φορά στην Ιστορία θερμοκρασία 40 βαθμών. Η Μεσόγειος φλέγεται. Η Ευρώπη φλέγεται.

Δεν είναι όμως μόνο αυτή. Στην Κοιλάδα του Θανάτου, στις ΗΠΑ, ο υδράργυρος έφτασε τους 53,3 βαθμούς Κελσίου, στην Κίνα καταγράφηκε το δεύτερο θερμοκρασιακό ρεκόρ φέτος: από τους -53 στο Μοχέ, στις 22 Ιανουαρίου, στους 52,2 βαθμούς Κελσίου την περασμένη Κυριακή στην πόλη Σανμπάο. Στην Ιαπωνία καταγράφονται θερμοκρασίες-ρεκόρ, στο Ιράκ ο ποταμός Τίγρης συρρικνώνεται, στην Ινδία το κύμα καύσωνα ακολουθήθηκε από μουσώνες που σκότωσαν 90 άτομα. Τι συμβαίνει, τελικά, στον κόσμο;


kairos70s


kairos00s

Σύγκριση θερμοκρασιακής ανωμαλίας μεταξύ Ιουνίου 1976 και Ιουνίου 2022. Στην πρώτη περίπτωση ακραίες θερμοκρασίες εντοπίζονταν στη δυτική Ευρώπη, ενώ πλέον σε όλο το βόρειο ημισφαίριο

Θερμικοί θόλοι

Η απάντηση που δίνουν οι επιστήμονες είναι ότι το βόρειο ημισφαίριο της Γης ψήνεται μέσα σε τέσσερις ταυτόχρονους και παράλληλους θερμικούς θόλους: στη βόρεια Αμερική, στον βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, στη Βόρεια Αφρική (που επηρεάζει την Ευρώπη) και στην Ασία. Ως θερμικό θόλο οι επιστήμονες ορίζουν ένα ακίνητο σύστημα υψηλής πίεσης που έχει αποκοπεί από τα υπόλοιπα ανεμολογικά μοτίβα του ανώτερου επιπέδου που το περιβάλλουν. Με έναν θερμικό θόλο ακίνητο στην ίδια θέση, οι θερμοκρασίες μπορούν να παραμείνουν ζεστές για μεγάλα διαστήματα, καθώς, όπως εξηγεί ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO), το φαινόμενο προκαλεί εγκλωβισμό ζέστης στην επιφάνεια της Γης και είναι ένα από τα πιο φονικά που υπάρχουν.

Αυτό το φαινόμενο, με δεδομένο ότι είναι καλοκαίρι στο βόρειο ημισφαίριο, δεν είναι ασυνήθιστο, όπως και για εμάς δεν είναι ασυνήθιστο να κάνει ζέστη αυτή την εποχή, έτσι και για την υπόλοιπη συγκεκριμένη περιοχή της Γης. Οι επιστήμονες λένε ότι αυτό που τους εκπλήσσει είναι η ένταση των αιτιών που προκαλούν αυτούς τους θερμικούς θόλους καθώς και η χρονική διάρκεια των επεισοδίων καύσωνα. Οι περιοχές που βρίσκονται, λοιπόν, κάτω από τους θερμικούς θόλους, βιώνουν μια επιμηκυμένη σταθερότητα στην ατμόσφαιρα, γεγονός που επιτρέπει στη διατήρηση της θερμοκρασίας σε υψηλά επίπεδα όλο το 24ωρο, αλλά και τη διαρκή ενδυνάμωση των φαινομένων.

Τα παραπάνω οδηγούν στο άλλο, μάλλον περίεργο, φαινόμενο: κάθε θόλος είναι υπεύθυνος, βάσει των κοινών χαρακτηριστικών που έχουν σε διάρκεια, για την επίτευξη ακραίων καιρικών φαινομένων και, στην περίπτωσή μας, την επίτευξη επικίνδυνων θερμοκρασιών που έσπασαν και σπάνε σημαντικά ρεκόρ.


talas

Δρ Πέτερι Τάλας Γενικός γραμματέας Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού:
«Πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για να βοηθήσουμε
την κοινωνία να προσαρμοστεί σε αυτό που δυστυχώς γίνεται το νέο φυσιολογικό»

43,3 βαθμοί Κελσίου από τις 30 Ιουνίου

Χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς αυτών των θόλων είναι τα θερμικά επεισόδια που βιώνουν διάφορες περιοχές του Βορείου Ημισφαιρίου. Στο Φοίνιξ της Αριζόνα, για παράδειγμα, καταγράφεται θερμοκρασία 43,3 βαθμών Κελσίου ή και παραπάνω από τις 30 Ιουνίου έως σήμερα, με τους μετεωρολόγους να προβλέπουν άνοδο της θερμοκρασίας το επόμενο δεκαήμερο. Οι αμερικανικές Αρχές είχαν προειδοποιήσει για «ένα ισχυρό κύμα καύσωνα που εκτείνεται από την Καλιφόρνια στο Τέξας», που κορυφώθηκε στη διάρκεια του «ακραία ζεστού και επικίνδυνου Σαββατοκύριακου» που πέρασε. Αλλωστε, στην Κοιλάδα του Θανάτου αναμένεται ο υδράργυρος να ξεπεράσει τους 54 βαθμούς Κελσίου, ενώ ήδη η Νότια Καλιφόρνια δίνει μάχη με γιγαντιαίες δασικές πυρκαγιές, όπως αυτή του Ρίβερσαϊντ που κατέκαψε 30 τετραγωνικά χιλιόμετρα, οδηγώντας σε εκκενώσεις περιοχών από τις Αρχές.

Στον Βόρειο Ατλαντικό καταγράφεται η υψηλότερη θερμοκρασία από τότε που τηρούνται αρχεία, ενώ ο θερμικός θόλος της βόρειας Αφρικής, με το επίκεντρό του πάνω από το Μαρόκο και την Αλγερία, έχει ωθήσει περιοχές της Ευρώπης σε ακραία, παρατεταμένα κύματα καύσωνα και ασταμάτητες δασικές πυρκαγιές, με τη Ρώμη, για παράδειγμα, να καταγράφει την υψηλότερη θερμοκρασία της ιστορίας της (42,9 βαθμούς Κελσίου), γεγονός που μας εξηγεί τους λόγους που οι Ιταλοί ονόμασαν τα δικά τους κύματα καύσωνα με τα ονόματα του Πορθμέα και του φύλακα του Κάτω Κόσμου από την ελληνική μυθολογία (Χάροντας και Κέρβερος).

Δημοφιλέστερα

To Top