Ποιες είναι όμως οι αιτίες που οι Ελληνες μαθητές κατέλαβαν την 44η θέση στα Μαθηματικά, την 41η θέση στην Κατανόηση Κειμένου και την 44η στις Φυσικές Επιστήμες; Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, εκτός από τον τρόπο διδασκαλίας των μαθημάτων από τους καθηγητές, σημαντικό ρόλο φαίνεται πως ασκούν και άλλοι παράγοντες:
- Οι μισοί περίπου μαθητές δεν παρακολουθούν την παράδοση του μαθήματος από τον καθηγητή.
- Ξεπερνά το 60% συνολικά το ποσοστό των μαθητών τους οποίους η χρήση ηλεκτρονικών συσκευών εμποδίζει τη διαδικασία εκμάθησης.
- Εντυπωσιακό είναι επίσης το χαμηλό ποσοστό αυτονομίας των ελληνικών σχολείων, γεγονός που έχει επιπτώσεις στις επιδόσεις των μαθητών: όταν στο 60% των σχολείων στις χώρες του ΟΟΣΑ οι διευθυντές επιλέγουν τους διδάσκοντες, στην Ελλάδα το ποσοστό είναι μόλις 1%. Αντίστοιχα, ενώ το 76% των εκπαιδευτικών στις άλλες χώρες είναι ελεύθερο να επιλέξει εκπαιδευτικό υλικό, στην Ελλάδα μόνο το 3% έχει αυτή την ευελιξία.
- Αν και οι περισσότεροι μαθητές (75%) δηλώνουν πως κάνουν εύκολα φίλους στο σχολείο, σχεδόν δύο στα δέκα παιδιά νιώθουν μοναξιά ή εκτός περιβάλλοντος.
- Η ικανοποίηση των μαθητών από τη ζωή έχει μειωθεί. Το 2022 το 19% των μαθητών στην Ελλάδα δήλωσε πως δεν είναι ευχαριστημένο από τη ζωή του.
Υπενθυμίζεται πως στον διαγωνισμό PISA 2022 συμμετείχαν συνολικά 690.000 μαθητές 15 ετών, εκπροσωπώντας 29 εκατομμύριαν μαθητών από 81 χώρες. Στην Ελλάδα συμμετείχαν 6.403 μαθητές από 230 σχολεία. Η έμφαση στον συγκεκριμένο διαγωνισμό ήταν στα Μαθηματικά, ενώ ως δευτερεύοντα αντικείμενα εξετάστηκαν η Γλώσσα και οι Φυσικές Επιστήμες. Μέσα από τα ερωτηματολόγια αντλήθηκαν από τους συμμετέχοντες μαθητές επιπλέον κοινωνικοοικονομικά στοιχεία.
Πώς είναι η σχολική ζωή στην Ελλάδα;
Για την αίσθηση του ανήκειν των μαθητών στο σχολείο και τον βαθμό ικανοποίησής τους από τη ζωή, το 2022 το 75% των μαθητών στην Ελλάδα ανέφερε ότι κάνει εύκολα φίλους στο σχολείο (μ.ό. ΟΟΣΑ 76%) και το 78% δήλωσε ότι αισθάνεται πως ανήκει στο σχολείο (μ.ό. ΟΟΣΑ 75%). Στο μεταξύ, το 14% εκμυστηρεύτηκε πως νιώθει μοναξιά κατά την παραμονή του στο σχολείο, ενώ το 16% νιώθει απομονωμένο ή εκτός σχολικής κοινότητας (μ.ό. ΟΟΣΑ 16% και 17% αντίστοιχα).
Η ικανοποίηση των μαθητών από τη ζωή έχει μειωθεί. Το 2022 το 19% των μαθητών στην Ελλάδα δήλωσε πως δεν είναι ευχαριστημένο από τη ζωή του – συγκεκριμένα, αξιολόγησε τον βαθμό ικανοποίησής του μεταξύ 0 και 4 σε μία κλίμακα από το 0 έως το 10. Το 2018 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μικρότερο (15%). Κατά μέσο όρο στις χώρες που συμμετείχαν στον διαγωνισμό που διοργανώνει ο ΟΟΣΑ η αναλογία των μαθητών που δεν είναι ευχαριστημένοι από τη ζωή τους σημειώνει αυξητική τάση: από το 11% το 2015 στο 16% το 2018 και το 18% το 2022.
Υποστήριξη και πειθαρχία την ώρα των Μαθηματικών
Στην Ελλάδα το 46% των μαθητών δήλωσε ότι τις περισσότερες φορές την ώρα των Μαθηματικών ο καθηγητής δείχνει ενδιαφέρον για το αν έμαθαν ή όχι ό,τι δίδαξε (μ.ό. ΟΟΣΑ 63%). Το 57% είπε πως ο καθηγητής είναι πρόθυμος να προσφέρει επιπλέον βοήθεια αν το χρειαστούν οι μαθητές (μ.ό. ΟΟΣΑ 70%). Το 2012 τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 48% και 62%. Πολλά ήταν τα Ελληνόπουλα που δήλωσαν πως διδάσκονται Μαθηματικά σε ένα περιβάλλον τόσο αυστηρό και πειθαρχημένο όπου δεν ευνοείται η εκμάθηση.
