Ακολουθεί η ανάλυση του ανταποκριτή του βρετανικού μέσου στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την οποία η «απρόβλεπτη φύση» του εκλεγμένου προέδρου ήταν ο παράγοντας που επηρέασε δραστικά τη στάση και τις αποφάσεις των εμπλεκόμενων πλευρών.
«Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένος όταν δέχτηκε εχθές ένα ερώτημα σχετικά με τη συμφωνία κατάπαυσης πυρός στη Γάζα.
“Αστειεύεστε;” είπε στον δημοσιογράφο που τον ρώτησε ποιος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο ίδιος ή ο Ντόναλντ Τραμπ, αξίζει τα εύσημα για την επίτευξη της συμφωνίας. Δεν ήταν διατεθειμένος να δώσει στον Τραμπ ούτε ίχνος αναγνώρισης για τον ρόλο του.
Ήταν ένα εύλογο ερώτημα, δεδομένου ότι ο Τραμπ, λίγες ώρες νωρίτερα, είχε ισχυριστεί ότι η εκεχειρία είναι σχεδόν αποκλειστικά δικό του κατόρθωμα. “Αυτή η ΕΠΙΚΗ συμφωνία κατάπαυσης πυρός μπόρεσε να κλειστεί χάρη στην ιστορική νίκη μας τον Νοέμβριο…” είπε σε δήλωσή του στα social media.
Πέρα από άλλα σημαντικά ερωτήματα – όπως το εάν η συμφωνία θα κρατήσει και αν μπορεί να φέρει μόνιμη ειρήνη – είναι σημαντικό να αναρωτηθούμε “γιατί τώρα”;
Η τωρινή συμφωνία κατάπαυσης πυρός είναι ίδια, σχεδόν λέξη προς λέξη, με εκείνη που πρότεινε ο Πρόεδρος Μπάιντεν τον Μάιο του περασμένου έτους. Τι έχει αλλάξει λοιπόν;
Λοιπόν, αρκετά πράγματα. Η κατάσταση σε όλη τη Μέση Ανατολή είναι τελείως διαφορετική σε σχέση με τον περασμένο Μάιο. Η επιρροή του Ιράν στην περιοχή έχει μειωθεί θεαματικά. Η Χαμάς στη Γάζα και η Χεζμπολάχ στον Λίβανο έχουν χάσει αρκετή από τη δύναμή τους. Ο Άσαντ έχει φύγει από τη Συρία. Και το να πει κανείς ότι το ιρανικό καθεστώς, το οποίο εξόπλισε και χρηματοδότησε τη Χαμάς, βρίσκεται πλέον σε μειονεκτική θέση, θα ήταν λίγο.
Ο Μπάιντεν προσπάθησε εχθές να διεκδικήσει τα εύσημα για αυτή την αλλαγή στην περιφερειακή εικόνα. “Η υποστήριξη της Αμερικής προς το Ισραήλ το βοήθησε να αποδυναμώσει σημαντικά τη Χαμάς και τους υποστηρικτές της και να δημιουργήσει τις συνθήκες για αυτή τη συμφωνία”, είπε χαρακτηριστικά.
Ίσως όμως τα πράγματα να είναι λίγο πιο περίπλοκα. Το Ισραήλ χρησιμοποίησε τις δυνάμεις του στο Λίβανο εναντίον της Χεζμπολάχ και σκότωσε τον ηγέτη της, αγνοώντας τις συμβουλές των ΗΠΑ. Δεν ήταν η Αμερική αυτή που προκάλεσε την κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ. Είναι αλήθεια όμως ότι οι ΗΠΑ φύλαγαν τα νώτα του Ισραήλ σε κάθε βήμα, επιτρέποντάς του να αμύνεται αποτελεσματικά και να μπορεί να πραγματοποιεί τις δικές του επιθέσεις.
Οι σημαντικές αλλαγές που σημειώθηκαν στη Μέση Ανατολή τους τελευταίους μήνες έφεραν το Ισραήλ σε πολύ ισχυρότερη θέση στρατηγικά. Η κατάπαυση πυρός είναι τώρα πιο ελκυστική ιδέα από ό,τι ήταν πριν μερικούς μήνες. Οι εσωτερικές πολιτικές ισορροπίες στο Ισραήλ έχουν επίσης αλλάξει, με τον Νετανιάχου να είναι λιγότερο εξαρτημένος πλέον από την ακροδεξιά πτέρυγα της κυβέρνησής του.
Εκτός όμως από τα παραπάνω, υπάρχουν και άλλοι βασικοί λόγοι, και εδώ είναι που ο Τραμπ έπαιξε κρίσιμο ρόλο.
